Wie is Jane Goodall
Geschreven en geverifieerd door de dierenarts Eugenio Fernández Suárez
Jane Goodall is zonder twijfel één van de meest invloedrijke vrouwen die we kennen. Bovendien is ze één van de grootste activisten voor de preservering en bescherming van dieren. Haar daadwerkelijke verhaal is echter minder bekend dan al haar goede daden.
Jane Goodall, een vrouw in de jungle
Jane is in de bruisende stad Londen, geboren — ver weg van Afrika. Tijdens haar jeugd ontwikkelde ze een enorm diepgaande dierenliefde en raakte ze gefascineerd door Afrika. Hierdoor ging zij uiteindelijk op weg richting het avontuur van haar leven.
Toen Jane Goodall nog jong was, kwam ze terecht in Afrika waar ze de paleontoloog, Louis Leakey, zou helpen. Leakey zag al snel dat Jane veel potentieel had voor het bestuderen van wilde dieren. Hij aarzelde dan ook niet om Jane (samen met haar moeder) naar Tanzania te sturen.
Jane Goodall werd zodoende een van de eerste onderzoekers op dit gebied. Haar onderzoek voerde ze nota bene in een vijandige omgeving uit, waar vrouwelijke onderzoekers uiterst zeldzaam waren. Echter bewees ze zichzelf keer op keer, zowel aan de gemeenschap als aan de andere onderzoekers.
Een andere primatoloog
Jane Goodall begon chimpansees te observeren zonder ze voorheen bestudeerd te hebben. Dit zorgde ervoor dat ze de dieren kon bekijken zonder enig vooroordeel die uit de wetenschappelijke overeenkomsten van toentertijd stamden. Toentertijd geloofde men ook dat dieren niet in staat waren emoties te ervaren.
Haar mentor, Louis Leakey, stuurde haar weg om haar doctoraat in ethologie te halen — en dat zonder eerst een bachelor gehaald te hebben. Goodall werkte vijf jaar lang aan haar scriptie, waarvoor ze chimpansees in het Gombe National Park bestudeerde. Dit onderzoek loopt nog steeds, 55 jaar na dato.
Samen deden de zogenaamde “Leakey’s Angels” (Galdikas, Goodall en Fossey) belangrijke ontdekkingen in hun respectievelijke onderzoeksvelden: orang-oetans, chimpansees en gorilla’s. Hierdoor nam primatologie een meer empathische, rigoreuze en zelfs feministische wending aan.
Jane Goodall werd een van de eerste onderzoekers op dit gebied. Haar onderzoek voerde ze nota bene in een vijandige omgeving uit, waar vrouwelijke onderzoekers uiterst zeldzaam waren. Echter bewees ze zichzelf keer op keer, zowel aan de gemeenschap als aan de andere onderzoekers.
De revolutie van het dierlijk gedrag
Jane’s onderzoek stopte echter niet bij het halen van haar doctoraat. Ze ageerde zelfs sterk tegen veel theorieën die door de wetenschappelijke gemeenschap ondersteund werden. Ze demonstreerde bijvoorbeeld dat chimpansees een aantal van de meest indrukwekkende jachttechnieken gebruiken in het hele dierenrijk. Bovendien liet ze ook zien dat chimpansees in principe niet vegetarisch zijn.
Verder transformeerde ze ook het idee dat wij hebben over het mens zijn. Voordat Jane Goodall haar onderzoek uitgevoerd had en de resultaten hiervan gedeeld had, geloofden wetenschappers dat mensen de enige wezen waren die instrumenten konden creëren. Menselijke wezens werden gedefinieerd als instrumentenmakers. Geen enkel ander dier zou hiertoe in staat zijn.
Jane ontdekte echter een chimpansee die takjes gebruikte om mieren uit een mierenhoop te halen. Dit was de basis voor een geheel nieuwe draai aan de ethologie. Dankzij Jane Goodall weten we vandaag de dag dat het gebruik van hulpmiddelen niet beperkt is tot mensen.
Jane’s studies demonstreerden bovendien dat chimpansees ook unieke persoonlijkheden bezitten. Ze zijn niet allen hetzelfde. Deze gewaarwording trok ten tijde van de bekendmaking veel aandacht. Bovendien was Jane ervan overtuigd dat dieren in staat waren emoties te voelen. Ze had hier al bewijs van nadat ze haar eigen hond had onderzocht.
Jane Goodall, de activist
Jane richtte zich op een gegeven moment op de verwoesting van de oerwouden in de natuurreservaten. Ze begon zich te realiseren dat chimpansees en andere dieren leden door ons doen en laten. De reservaten begonnen steeds minder op de idyllische plek te lijken waar ze deze dieren voor het eerst bestudeerde.
Naar aanleiding hiervan begon ze nieuwe plekken te bezoeken, zoals laboratoriums waar op apen getest werd, circussen en andere natuurreservaten. Op die manier kreeg ze zicht op hoe de dieren waar ze zo van hield, gevangen werden genomen. Ze werden behandeld als huisdieren, verkocht aan het circus of gebruikt voor wrede experimenten. Zodoende besloot ze niet langer weg te kijken van het probleem — en werd ze de activist die ze vandaag de dag is.
Rond diezelfde tijd liet Jane het onderzoek dat ze in Gombe heeft uitgevoerd achter bij haar team. (Dit is eerder benoemde onderzoek dat al 55 jaar loopt.) Hierna begon ze de wereld rond te reizen om tegen dierenmishandeling te vechten en te pleiten voor het preserveren van natuurgebieden. Het grootste deel van haar tijd wijdt ze nu toe aan conferenties en het rondreizen voor het bovengenoemde doel.
Ze stichtte zelfs het Jane Goodall Institute om deze activiteiten te ondersteunen. Ook zette ze het Roots and Shoots Project op. Dit project is gericht op de inzichten van kinderen; het stimuleert ze om hun ideeën omtrent dierenbescherming te delen en nodigt ze uit actief mee te doen. Jane Goodall verwerft hedendaags dus de hoop van de nieuwe, jonge generaties om wereldwijde, ecologische rampen te voorkomen.
Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.