5 diersoorten waar de vrouwtjes de leiding hebben

Geschreven en geverifieerd door de dierenarts Eugenio Fernández Suárez

Laatste update: 21 december, 2022

Mensen gaan er maar al te vaak van uit dat mannetjes over het dierenrijk heersen. Er bestaan echter veel soorten met matriarchale samenlevingen, en dat zijn diersoorten waar de vrouwtjes de leiding hebben.

Leer meer over deze diersoorten waar de vrouwtjes de leiding hebben

Bonobo’s

Bonobo’s zijn een goed voorbeeld om met dit lijstje te beginnen. Ze lijken erg op chimpansees en lossen het merendeel van hun conflicten eigenlijk op door middel van seksuele activiteit.

Bij chimpansees geldt de wet van de sterkte en overleven alleen de dieren die zich kunnen aanpassen. Bonobo’s zijn echter over het algemeen vredelievender.

Er bestaan veel theorieën over de vraag waarom ze in zulke relatief stabiele groepen leven. De vrouwtjes zijn immers agressiever en vaker geïrriteerd dan de mannetjes. De belangrijkste theorie zou inhouden dat ze goed zijn in allianties opbouwen die de mannetjes op de achtergrond drijven.

Recent onderzoek suggereert dat de vrouwtjes de mannetjes controleren door middel van seks. Wetenschappers beweren zelfs dat vrouwelijke bonobo’s over een periode van duizenden jaren de meest agressieve mannetjes hebben geselecteerd om de evolutionaire strijd te winnen.

Orka’s

De familiestructuur van orka’s draait om één alfavrouwtje. Zij is de leider en haar kinderen blijven tientallen jaren bij haar. Op die manier vormen orka’s een zeer stabiele familiestructuur.

Ook hebben de vrouwtjes de neiging om veel langer te leven dan de mannetjes. Men gelooft dat dit te wijten is aan het feit dat de hele groep afhankelijk is van de vrouwtjes, die tientallen jaren voor hen zorgen. Ze zorgen zelfs voor hun kleinkinderen en zijn een van de weinige dieren die een menopauze meemaken.

Olifanten

Deze titanen op het land zijn niet alleen een voorbeeld van de diersoorten waar de vrouwtjes de leiding hebben, maar deze dieren zijn ook heel bijzonder door de manier waarop ze omgaan met tegenslagen.

Het geheugen van de olifant is legendarisch. Een oudere olifant die tientallen jaren droogte en stropers heeft overleefd is daarom de beste keuze voor het leiderschap over de kudde. Deze leiders weten water te vinden tijdens de zwaarste zomers en begrijpen hoe ze zich moeten gedragen als er mensen in de buurt zijn.

Ook is aangetoond dat ze roofdieren zeer snel en nauwkeurig kunnen detecteren. Olifanten kennen zelfs het geslacht van brullende leeuwen en hoe bedreigend ze precies zijn.

Net als orka’s zijn olifanten erg afhankelijk van hun leider. Een groep kan zich bij tegenslag dus heel dramatisch gaan gedragen. Zo zijn er al olifantengroepen volledig uit elkaar gevallen toen het vrouwtje dat de leiding had stierf.

Hyena’s

Hyena’s zijn een andere soort waar vrouwtjes de leiding hebben. Ondanks hun slechte reputatie zijn deze dieren wel zeer intelligent en sociaal. Ze hebben een duidelijke hiërarchie die de andere dieren in de groep perfect respecteren.

De vrouwtjes nemen de leiding bij deze soort omdat ze doorgaans sterker en groter zijn. En dat is voor mannetjes een goede reden om zich onderdanig te gedragen. De mannetjes hebben de neiging om te jagen, maar de vrouwtjes zijn altijd de eersten die zullen eten.

Binnen een groep hyena’s functioneren de mannetjes in feite als spermadonor. Paren is bovendien niet mogelijk zonder de medewerking van het vrouwtje, iets dat zeker niet opgaat voor alle diersoorten.

Lemuren

Lemuren zijn een heel bijzonder type primaat, en er bestaan tientallen soorten die geleid worden door vrouwtjes. Het beste voorbeeld is de ringstaartmaki.

Bij deze soort zijn de vrouwtjes behoorlijk agressief met mannetjes. Ze stelen hun voedsel, bijten ze, en gebruiken geweld om te laten zien dat ze niet tevreden zijn met het gedrag van een mannetje. Bij veel van deze soorten is ontdekt dat hun testosterongehalte veel hoger ligt dan bij andere vrouwelijke primaten.