Dalmatiërs: zijn het echt brandweerhonden?

Een dalmatiër in een brandweerhelm is voor velen een bekend beeld. Illustraties en kinderprogramma’s tonen ons deze associatie al jaren, maar heb je ooit een van deze honden brandweermannen zien vergezellen? Het lijkt vergezocht, gezien het grote gevaar dat ze bij een brand zouden lopen. Kom te weten waarom dalmatiërs brandweerhonden zijn in het boeiende artikel van vandaag.

Misschien wist je niet dat de geschiedenis van dalmatiërs bij de bandweer eeuwen teruggaat. Hier kom je te weten hoe dit beeld tot op de dag van vandaag is blijven bestaan, dus mis het niet.

Kenmerken van de dalmatiër

Dalmatiërs zijn grote honden, die tot 35 kilogram in gewicht kunnen bereiken. Ze kunnen meer dan een halve meter hoog zijn. Hun karakteristieke hangende oren en zwarte aftekeningen zijn de opvallendste kenmerken. Ze hebben een slank, gespierd lichaam. Daarnaast hebben ze een korte, zachte vacht die in de ruiperiode vaak geborsteld moet worden.

Bij de geboorte zijn dalmatiërs helemaal wit; hun vlekken verschijnen pas als ze ongeveer 2 weken oud zijn.

Het is een zeer energiek ras, dat graag speelt en bovendien hebben ze een gevoelig karakter. Ze leren gemakkelijk, dus training is gemakkelijk zolang het vanuit een positieve instelling gebeurt en voortdurend is.

Bovendien scheppen Dalmatiërs een sterke band met alle leden van hun gezin. In feite kunnen ze zonder goede training overbeschermend worden en wantrouwend tegenover vreemden. Dit komt ook door hun aangeboren verlegenheid.

Geschiedenis van de dalmatiër

De vroegste vermeldingen dateren uit de 16e eeuw (Engelse link), op schilderijen en in kerkkronieken uit de stad Veli Lošinj in Kroatië. Zijn naam is afkomstig is uit Dalmatië, een andere streek van hetzelfde land. Het schijnt dat men deze hond in het hele oostelijke gebied van het Middellandse Zeegebied begon te fokken.

Tussen de 16e en 18e eeuw bleef deze hond buiten zijn streek van herkomst onopgemerkt. Dat kwam omdat hij gereserveerd werd voor bewakings- en begeleidingswerk. Maar al in 1790 wordt er in Britse documenten naar verwezen als een “koetshond.” Pas in 1955 werd de dalmatiër als officieel ras in de FCI aanvaard.

Waarom worden dalmatiërs als brandweerhonden beschouwd?

Om te begrijpen waarom men dalmatiërs als brandweerhonden beschouwt, moeten we teruggaan naar het feit dat we hierboven vermeldden. In de 19e eeuw gebruikte men dit ras als koetshond. Een koetshond was een hond die naast door paarden getrokken rijtuigen draafde en wiens opdracht het was de paarden gedurende de hele reis te begeleiden.

Op die manier voorkwamen dalmatiërs dat ze door schrik op hol sloegen, en mogelijk de koets omver reden of uit de hand deden lopen. Ze boden ook bescherming tegen overvallers en andere gevaren die langs de wegen op de loer konden liggen.

Dalmatiërs hebben een groot lichamelijk uithoudingsvermogen, waardoor ze lange wandelingen naast de koetsen konden doorstaan.

Net zoals ze aangepast waren aan koetsen die mensen vervoerden, waren ze ook aangepast om de door paarden getrokken brandweerauto’s van die tijd te beschermen. De honden konden voor hen uit rennen, zich een weg banen door de straten en de bevolking waarschuwen uit de buurt te blijven.

Na verloop van tijd erkenden Engelse brandweerlieden het ongelooflijke werk van deze honden tijdens noodsituaties. Zelfs toen gemotoriseerde brandweerwagens werden ingevoerd, droegen deze professionals nog jarenlang dalmatiërs in de cabine.

De evolutie van Dalmatiërs

Er kwam een moment in de geschiedenis waarop de dalmatiër ophield nuttig te zijn in zijn rol als brandweerman. Zoals met alle dieren die de mens op verschillende gebieden niet meer gebruikte, werden ze in de steek gelaten. Gelukkig verdiende het mooie uiterlijk en zijn aanhankelijke aard een plaats in Britse huishoudens, en het werd daarna een teken van aanzien in de “upper class.”

Er zijn nu verschillende rassen die door reddingswerkers gebruikt worden, zoals Duitse herders en bordercollies.

Aan het eind van de 20e eeuw schoot de vraag naar dit ras omhoog door zijn hoofdrol in de Disney film, 101 Dalmatiërs, wat leidde tot duizenden latere stopzettingen en massale fok die uiteindelijk de gezondheid van deze honden aantastte (Engelse link).

Tegenwoordig is deze situatie gereguleerd, maar raszuivere dalmatiërs hebben nog steeds de neiging om aan doofheid en nierproblemen te lijden.

Tegenwoordig worden dalmatiërs als gezelschapsdieren gehouden. Ze worden echter nog steeds op verschillende gebieden gebruikt, zoals bij schoonheidswedstrijden en boerderijbewaking.

We willen er de aandacht op vestigen dat deze honden steeds meer gewaardeerd en geadopteerd worden om wat ze zijn. Een trouw, aanhankelijk dier dat zijn baasje met liefde beloont, vooral als je ze meeneemt voor een wandeling – een waarlijk lonende ervaring! Gelukkig wordt het bewustzijn over hun behoeften en rechten steeds wijder verbreid.