De reacties van primaten op camera vastgelegd

Geschreven en geverifieerd door de dierenarts Eugenio Fernández Suárez

Laatste update: 15 juni, 2023

Cameravallen hebben ons erg geholpen als het gaat om het onderzoeken van de geheime levens van wilde dieren. Deze dieren weten meestal niet dat ze op de camera staan. Dat is echter niet het geval met de primaten die onderzoekers in Afrika op camera hebben vastgelegd.

Nu heeft een studie de verschillende reacties van chimpansees, bonobo’s en gorilla’s verzameld. We hebben de beelden te danken aan het Max Planck Instituut voor Evolutionaire Antropologie. Hun doel was om te zien of primaten hun gedrag veranderden wanneer nieuwe objecten, zoals deze camera, hun natuurlijke habitat binnenkwamen.

Wat is een cameraval?

Cameravallen zijn een fundamenteel onderdeel van dit onderzoek. Dit zijn compacte verborgen digitale camera’s met duurzame batterijen die foto’s en video’s maken wanneer ze beweging detecteren. Dit stelt ons in staat om een telling van bepaalde dieren uit te voeren en hun gedrag te bestuderen.

Hoewel cameravallen en soortgelijke apparaten tegenwoordig veel in wetenschappelijk onderzoek voorkomen, weten we nog steeds niet of ze het gedrag van wilde dieren op enige wijze veranderen.

Veel van de kennis die we hebben over sommige van de schuwe dieren in de wereld is van deze camera’s afkomstig. We moeten echter nog steeds weten of ze het gedrag van de dieren veranderen.

Een studie over de primaten die op de camera zijn vastgelegd

Een studie hierover geleid door de primatoloog Ammie Kalan is onlangs in Current Biology gepubliceerd. Volgens hun onderzoek, wanneer primaten op camera worden vastgelegd, in het bijzonder grote apen zoals bonobo’s, chimpansees en gorilla’s, dan zien ze de camera’s en veranderen ze hun gedrag.

Dit was geen complete verrassing, want het was niet de eerste keer dat we het hadden gezien. Ze deden hun studie met 43 groepen mensapen verspreid over 14 verschillende onderzoeksgebieden in Centraal-Afrika.

Wat echt de aandacht van de onderzoekers trok, was dat de verschillende soorten primaten die ze op de camera hadden vastgelegd allemaal heel verschillende reacties hadden.

De onderzoekers zagen dit als een les voor toekomstige studies om minder invasief met deze fascinerende dieren om te gaan. We zullen betere manieren moeten vinden om ze te verbergen of de primaten ermee vertrouwd te maken, zodat ze hun gedrag niet veranderen.

Verschillende soorten, verschillende reacties

Laten we met de chimpansees beginnen. Ze leken zich meestal niet bewust te zijn van de camera’s of toonden niet veel interesse of angst. Gorilla’s en bonobo’s hadden een hele andere reactie. Ze leken zich allebei veel meer zorgen te maken over het verschijnen van deze nieuwe objecten, hoewel dat in sommige gevallen neigde naar nieuwsgierigheid.

Bonobo’s lijken van alle primaten het meest bang voor de camera’s te zijn, maar ze zijn ook het meest nieuwsgierig naar deze apparaten.

Toch zijn de resultaten uiteraard sterk afhankelijk van de specifieke primaten en primatenpopulaties die ze hebben bestudeerd. Degenen uit meer afgelegen gebieden reageren veel heftiger op deze camera’s en degenen die dichter bij mensen staan, lijken minder nieuwsgierig en/of bang.

De onderzoekers ontdekten ook dat de jongste dieren het meest op de camera’s waren gericht, vooral als ze alleen of in kleine groepen waren.

De reactie die de aandacht van de onderzoekers trok, was van de bonobo’s. Het is compleet anders dan de manier waarop de chimpansees reageerden, ook al zijn ze nauwe verwanten.

Ze denken dat dit misschien te maken heeft met de leiderschapsstructuur van bonobo’s. Ze zijn gelijkwaardiger en reacties zoals angst verspreiden zich veel sneller door een groep.