Wie is Biruté Galdikas?

Geschreven en geverifieerd door de dierenarts Eugenio Fernández Suárez

Laatste update: 29 april, 2023

Veel natuurbeschermers hebben besloten naar verre landen te gaan om wilde soorten te beschermen en hun hele leven te wijden aan de studie van een bepaalde soort. Een voorbeeld hiervan is Biruté Galdikas.

Biruté Galdikas: eerste stappen

Biruté Galdikas werd in 1946 geboren in Duitsland, maar ze groeide op in Canada, waar haar belangstelling voor dieren steeds groter werd. Het was in maart 1969 dat de jonge Biruté aan de Universiteit van Californië een lezing hoorde van de antropoloog Louis Leakey over de gevaren voor mensapen, en het belang van hun studie in verband met de evolutietheorie.

Leakey was al de mentor en drijvende kracht achter Jane Goodall’s onderzoeksprojecten met chimpansees in Gombe, en Dian Fossey’s projecten met gorilla’s in Virunga. Dus overtuigde Biruté Galdikas Louis om hetzelfde te doen met haar en orang-oetans.

Louis Leakey stelde deze drie vrouwen in staat om onze kennis van de dierenwereld te revolutioneren. Leakey was echter een zeer veeleisende man. Hij vroeg kandidaten vaak om een blindedarmoperatie, iets wat Biruté zonder aarzelen deed.

Biruté Galdikas, ook een van Leakey’s engelen

Zo zou Biruté Galdikas, samen met Jane Goodall en Dian Fossey, een van de zogenaamde “Leakey’s engelen” worden, drie wetenschappers wier carrières door de antropoloog werden gestimuleerd, tot het punt dat ze alle drie zijn carrière zouden overschaduwen door alles te ontdekken over het gedrag van drie van de mensapen.

Nadat ze financiering had gekregen van National Geographic, vestigde Biruté Galdikas zich op Borneo, waar alleen Alfred Wallace (Engelse link) in het midden van de 19e eeuw orang-oetans had ontmoet.

Deze soort is veel ongrijpbaarder dan andere primaten, omdat ze in het wild vrij solitair zijn. Daarom, ook al begon ze jaren na Fossey en Goodall, begon ze op dezelfde manier als zij – met nauwelijks informatie over de dieren waar ze ‘s werelds meest vooraanstaande deskundige over zou worden.

Orang-oetan wezen, het grote werk van Biruté Galdikas

In 1971 richtte Biruté Galdikas het Louis Leakey Research Center (Engelse link) op in Zuid-Borneo, waar ze orang-oetans begon te bestuderen. Deze vrouw is een expert geworden in de reïntegratie van primaten in hun habitat. Elk jaar verschijnen er namelijk honderden orang-oetan wezen.

Een van de belangrijkste redenen waarom ze voor zoveel wezen heeft moeten zorgen is het palmolieconflict. Het is een product dat voorkomt in tientallen industriële bakkerijproducten, en in ultrabewerkte voedingsmiddelen.

Orang-oetans zijn een van de dieren met de langste jeugd. Dat betekende dat Biruté Galdikas en haar team ze meerdere jaren moesten grootbrengen. Daarna zou ze hen integreren met degenen die in de jungle leven.

De spoken van het bos

Ook al had Biruté Galdikas veel ervaring met weeskinderen, wilde orang-oetans waren erg ongrijpbaar. Jarenlang had ze weinig ontmoetingen. Meestal, als ze er een tegenkwam, verdwenen ze snel in het struikgewas van de hoge bossen van Borneo.

Desondanks heeft Biruté’s werk ons in staat gesteld meer te weten te komen over het onbekende leven van deze primaat. We weten nu dat orang-oetans meer dan 300 voedselbronnen consumeren, voornamelijk planten, schimmels en af en toe een insect.

Net als andere mensapen zijn orang-oetans zeer intelligent. Ze zijn een voorbeeld van hoe dieren gereedschap gebruiken en een cultuur hebben. Helaas zijn ze ook zeer bedreigd, en Biruté en haar team blijven deze dieren voor uitsterven behoeden. Maar, zoals ze in veel interviews heeft verklaard, weet ze dat ook haar leven in gevaar is. De reden hiervoor is haar strijd tegen stroperij.

Tenslotte is de ontbossing van de oerwouden van Borneo de belangrijkste oorzaak van het dreigende uitsterven van deze dieren. Geen palmolie consumeren is een goede manier om orang-oetans voor uitsterven te behoeden en het behoud van deze diersoort te helpen.