Het gebruik van anticonceptie bij honden en katten

Geschreven en geverifieerd door advocaat Francisco María García

Laatste update: 21 december, 2022

Over het gebruik van anticonceptie bij honden en katten wordt vaak gediscussieerd in de hedendaagse diergeneeskunde. Momenteel zijn er pillen en injecties beschikbaar, maar hun effectiviteit veroorzaakt controverse tussen dierenartsen en eigenaren.

In onderstaand artikel bespreken we het gebruik van anticonceptie en enkele raadgevingen om ze gewetensvol toe te passen.

Hoe werkt anticonceptie voor honden en katten?

De effecten van anticonceptie bij vrouwelijke honden en katten zijn soortgelijk aan de preventieve methodes gebruikt bij vrouwelijke mensen. Ze zijn niet 100% effectief en worden daarom beschouwd als een tijdelijke of preventieve oplossing tegen zwangerschap.

De formule bevat een hoog gehalte progesteron om de afscheiding van oestrogeen te onderdrukken bij vrouwtjes waardoor de eisprong en bevruchting wordt voorkomen tijdens geslachtsgemeenschap.

Op dezelfde manier is er anticonceptie beschikbaar in de vorm van pillen en injecties. In het voorbeeld hierboven gaat het echter niet om injecties, maar om een intraveneuze toepassing.

De anticonceptie injecteren wordt doorgaans aanbevolen omdat het garantie biedt dat het vrouwtje de juiste dosering ontvangt. Pillen zijn echter minder betrouwbaar omdat het dier ze kan uitspugen of uitbraken.

Voor- en nadelen van anticonceptie bij honden en katten

Voordat je pillen of injecties geeft aan je hond of kat, moet je de voor- en nadelen kennen van anticonceptie. Hieronder vindt je de belangrijkste positieve en negatieve aspecten van hun gebruik.

Het grootste voordeel van het gebruik van anticonceptie bij honden en katten is dat ze de overbevolking van zwerfhonden en –katten mee onder controle houden. Tegelijkertijd zorgen ze voor een daling in het verlaten van dieren omwille van onverantwoordelijk of ongewild fokken.

Hier komt nog eens bij dat anticonceptie een niet-ingrijpende methode is die wordt aanbevolen voor vrouwtjes die geen medische ingreep kunnen ondergaan.

Wat de nadelen betreft, moet je in gedachten houden dat het gebruik van anticonceptie op lange termijn schadelijk kan zijn voor je hond of kat. Als je dit toch doet, kan je huisdier volgende bijwerkingen ervaren:

Enkele mogelijke bijwerkingen

Verschillende studies hebben aangetoond dat vrouwtjes die meer dan twee jaar anticonceptie gebruiken  een grotere kans hebben om volgende medische aandoeningen te ontwikkelen:

• Tumor van de melkklieren
• Baarmoederkanker
• Baarmoederaandoeningen (in het bijzonder endometritis en baarmoederinfectie)
• Infecties van de urinewegen
• Atrofie van de geslachtsorganen
• Lage productie van beenmergcellen
• Vele vrouwtjes ervaren ook voortdurende bloedingen of ernstige bloedingen als resultaat van het verkeerde gebruik van anticonceptie.

Een ander nadeel is dat anticonceptie niet 100% werkt. Je riskeert dus het leven van je huisdier zonder enige garantie op het voorkomen van zwangerschap.

Verantwoorde voortplanting en andere voordelen van sterilisatie

Sterilisatie bestaat uit het chirurgisch verwijderen van de geslachtsorganen onder algemene verdoving. Bij vrouwtjes worden de eileiders en baarmoeder verwijderd en bij mannetjes worden de testikels weggenomen.  Sterilisatie is de enige effectieve methode om zwangerschap te voorkomen.  Sterilisatie is namelijk geen anticonceptie.

Het steriliseren van een vrouwtje brengt vele gezondheidsvoordelen met zich mee zoals:

• Voorkomt verschillende aandoeningen en vermindert het risico op tumoren, dysplasie, epilepsie, hemofilie, zenuwziektes enzovoort.
• Verbetert en voorkomt gedragsproblemen, vooral wanneer het dier verdedigend gedrag vertoont of wil vluchten wanneer ze loops is.
• Voorkomt schadelijke praktijken zoals verlating of overbevolking van zwerfdieren.
• Het dier heeft minder last van radicale hormoonschommelingen tijdens het loops zijn
• Gesteriliseerde vrouwtjes en mannetjes zijn meer sociaal en aanhankelijk dus zijn aangenamer in omgang met mensen en andere dieren.
• Gesteriliseerde dieren aanvaarden het training- en socialisatieproces beter omdat ze gehoorzamer en minder angstig worden.

Preventieve maatregelen om zwangerschap te voorkomen

Vele eigenaren willen niet dat hun vrouwelijke huisdieren zwanger worden maar willen hen niet onmiddellijk steriliseren en gebruiken liever geen anticonceptie. Dus wat kan er dan gedaan worden om een zwangerschap te voorkomen?

In dit geval moet je ervoor zorgen dat het vrouwtje geen contact heeft of samenleeft met een vruchtbaar mannetje. Je kunt haar het beste meer thuis houden en niet gaan wandelen zonder leiband of de wandeltijd verkorten tijdens het loops zijn.

Het is ook belangrijk om te voorkomen dat het vrouwtje ontsnapt of zonder leiband is waar een mannetje in de buurt is. Als je ook een mannetje in huis hebt, hou ze dan gescheiden terwijl het vrouwtje loops is.

Al deze methoden zijn preventieve maatregelen en werken misschien niet 100%.  Ze proberen gewoonweg te voorkomen dat het vrouwtje geen geslachtsgemeenschap heeft door contact met vruchtbare mannetjes te vermijden.

Denk er ook aan om geen medicatie toe te dienen zonder eerst een getrainde professional te raadplegen. Dus voordat je anticonceptie bij honden en katten gebruikt, praat dan eerst met je dierenarts.