De hectordolfijn: afkomstig uit Nieuw-Zeeland

De hectordolfijn is een dolfijnensoort afkomstig uit Nieuw-Zeeland. De wetenschappelijke naam is Cephalorhynchus hectori, vandaar de algemene naam ‘hectordolfijn’.

Kenmerken van de hectordolfijn

Deze soort heeft de robuuste kenmerken van de familie Delphinidae. Het is echter ook de kleinste bekende soort in deze familie. Hij heeft een lichte mate van seksueel dimorfisme, waarbij de mannetjes een klein beetje groter dan de vrouwtjes zijn. Volwassenen kunnen ongeveer 1 tot 1,5 meter lang worden en wegen ongeveer 40-60 kilo.

De hectordolfijn heeft een lichtgrijze kop, met enkele zwarte delen. Hij heeft een soort zwarte band die vanaf de bovenkant gaat, waar hij een zwart masker rond zijn ogen heeft en die vervolgens naar de achterkant van zijn lichaam gaat.

Het deel dat direct achter de zwarte vlek op de onderkaak begint is wit, net als het gebied net achter hun vinnen en in hun genitale gebied. Hun vinnen, de afgeronde rugvin, het gebied rond hun blaasgat, en veel van de vlekken daar omheen gaan van donkergrijs naar zwart.

Hun snuiten hebben een zwarte vlek en zijn niet erg lang. Ze hebben ongeveer 24-31 tanden in elke rij van hun kaken. Ze zien er meestal grijs uit maar als je ooit in de buurt van een van deze dolfijnen komt, dan zie je dat ze veel verschillende tinten op hun lichaam hebben.

Habitat

De hectordolfijn is afkomstig uit Nieuw-Zeeland. Deze soort is geografisch gezien extreem beperkt, meer dan elke andere soort dolfijn. Er zijn ook twee ondersoorten van.

Je ziet de hectordolfijnen meestal in de zuidelijke en westelijke wateren van de eilanden en in de zomer in de buurt van ondiepe wateren. Ze hebben de neiging zich in de winter wat meer te verspreiden.

Ondersoort

De soort Cephalorhynchus hectori heeft twee verschillende ondersoorten:

• Cephalorhynchus hectori hectori. Dit is de belangrijkste ondersoort, en hij leeft rond de zuidelijke kant.
• Cephalorhynchus hectori maui. Deze leven rond het noordoosten, ze worden ook wel ‘Maui-dolfijnen’ genoemd.

De twee ondersoorten worden door de diepe wateren van de Straat van Cook en het zuidoostelijke punt van het zuidelijke eiland gescheiden. Je ziet deze twee ondersoorten meestal in de zomer, ongeveer 10 kilometer uit de kust vandaan. Het is niet gebruikelijk om ze in de winter te zien.

Er zijn ook enkele waarnemingen in Australië en Maleisië gemeld. Op dit moment lijken dit echter onjuiste waarnemingen te zijn geweest, veroorzaakt door identificatiefouten.

Er zijn ook enkele kleine verschillen tussen de twee ondersoorten. Het duidelijkste verschil is dat de Maui-dolfijn een kleinere donkere vlek rond zijn penis heeft, als hij al een donkere vlek heeft. De Maui-dolfijn is ook iets groter dan de hectordolfijn.

Het behoud van de hectordolfijn

In 2008 heeft de IUCN (Internationale Unie voor Natuurbehoud) ze op de rode lijst gezet vanwege de drastische afname in hun populatie in de afgelopen 40 jaar. Op de rode lijst staan betekent dat de soort bedreigd is.

Van de twee ondersoorten van de hectordolfijn, is het de Maui-dolfijn die echt in kritieke mate op het punt van uitsterven staat. De grootste bedreiging voor hen is dat ze per ongeluk door vissers gevangen worden (in netten of bij het trawlen).

Sommige schattingen geven aan dat de populatie de afgelopen jaren met 50% is afgenomen. Met dat in gedachten creëerden natuurbeschermers in 1988 een reservaat op het schiereiland Banks, waar ze het vissen met netten hebben verboden. Dat heeft bijgedragen aan het verminderen van het aantal per ongeluk gevangen dolfijnen.

Andere gevaren zijn onder meer:

• Letsel door scheepsschroeven.
• Bevissing en minder ruimte om te zwemmen.
• Vervuiling van het water door de afvoer van afval van boerderijen en bossen.
• Veranderingen in hun habitat.
• Ziekte. Brucellose is een bacteriële aandoening die de reproductiesnelheid van de hectordolfijnen kan verminderen.

Leuke weetjes over de hectordolfijn

Het is gemakkelijk om ze te verwarren met andere soorten dolfijnen zoals de gewone dolfijn, de tuimelaar, of zelfs sommige soorten walvissen, zoals de zuidkaper. Je kunt ze echter uit elkaar houden zodra je merkt hoe complex hun kleuren zijn.

De freediver William Trubridge werd ambassadeur van de Maui-dolfijnen genoemd. Zijn doel was om het belang van het behoud van elke soort te vergroten om de biosfeer gezond te houden.

Deze soort is zeer actief en speels en houdt van golven. Ze eten schaaldieren en kleine vissen. Om hun prooi te vangen, moeten ze snelle duiken maken, van niet langer dan 90 seconden. Dus waarom zou je niet in december (hun zomer) een reis naar Nieuw-Zeeland maken en proberen een glimp van deze geweldige dolfijnen op te vangen?