Zwarte tapuit: habitat en kenmerken
Geschreven en geverifieerd door de bioloog Cesar Paul Gonzalez Gonzalez
De zwarte tapuit is een middelgrote vogel die een van de meest merkwaardige baltsgedragingen in de dierenwereld vertoont. Dit is een soort waarbij we kunnen zien hoe natuurlijke selectie werkt om de beste adaptieve eigenschappen te behouden.
Deze vogel behoort tot de orde van de zangvogels en maakt gebruik van liederen om zijn partners voor zich te winnen. Daarnaast omvat het geslacht waartoe hij behoort een grote diversiteit aan tapuiten. Dit keer gaan we het specifiek hebben over Oenanthe leucura. Lees verder en leer alles wat deze soort uniek maakt.
Habitat van de zwarte tapuit
Deze vogel geeft de voorkeur aan habitats met weinig vegetatie, zoals kliffen, boulevards, hellingen en ravijnen. Ze kunnen zelfs in verlaten gebouwen, steengroeven of dammen leven, zolang er hoge constructies zijn om hun nest te maken.
De verspreiding ervan is beperkt tot het Iberisch schiereiland en Noord-Afrika. In Spanje blijft hij in de bergachtige systemen van de Middellandse Zee, hoewel het een voorkeur heeft voor droge plaatsen met weinig regen. In de winter trekt hij naar gebieden in de buurt van de tropen, zoals het westen van Andalusië.
Fysieke eigenschappen
De tapuit is ongeveer 18 centimeter lang. Hij heeft een donkerbruine kleur over het hele lichaam, terwijl de staart opvalt door zijn witheid. Bovendien heeft het aan het einde van de staartveren een soort omgekeerde zwarte “T.” Die maakt een gemakkelijke identificatie mogelijk. Wat betreft zijn snavel en poten, die zijn ook zwart.
De vrouwtjes hebben lichtere tinten, met bruinere kleuren en vlekken op de nek en buik. Deze volgen dezelfde patronen als bij de mannetjes. De jongen hebben bruine tinten in het buikgebied, met zwarte veren langs hun lichaam.
Gedrag van de zwarte tapuit
Deze vogel overnacht in paren in grotten of holtes tijdens de lente, terwijl hij in de winter in groepen slaapt. Bovendien wordt deze vogel als socialer beschouwd met andere exemplaren van zijn soort dan met andere soorten tapuiten. Om deze reden kan men ook groepen van soms maximaal 6 exemplaren zien die samen eten.
Over het algemeen is het een verlegen en schichtig dier dat defensief gedrag vertoont wanneer hij zich in gevaar voelt. Hij doet dit door middel van zijn staart, die constant beweegt. Daarnaast probeert hij er robuuster uit te zien om zijn agressor af te schrikken.
Interactie met andere soorten
Ze lijken territoriaal gedrag te vertonen, aangezien mannetjes van andere soorten negatief reageren op het gezang van deze vogel. Volgens onderzoek gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Ethology (Engelse link), werd vastgesteld dat 5 soorten zangvogels reageerden op het lied van de zwarte tapuit. Dat wijst op mogelijke territorialiteit.
Daarnaast zijn er tijdens het broedseizoen ook agressieve exemplaren gezien. Dit kan ook een teken van veiligheid betekenen, omdat het andere soorten zou aangeven dat er geen gevaar is om door roofdieren te worden gevonden.
Dieet
Hun dieet bestaat uit insecten die tijdens de jacht op de grond zijn gevangen, waarbij ze een lichte huppelbeweging gebruiken. Zwarte tapuiten zoeken meestal rotsen, spleten, struiken en holtes. Daar zoeken ze naar:
- krekels
- bidsprinkhanen
- halfvleugeligen
- vlinders
- vliegen
- vliesvleugeligen
- enzovoort
Reproductie van de zwarte tapuit
Deze vogel is monogaam, hoewel er enkele gevallen van polygynie zijn waargenomen – 1 mannetje en 2 vrouwtjes. Paarbanden worden het hele jaar door gehandhaafd, omdat ze zelfs terugkeren om in dezelfde grotten of spleten te nestelen.
Om een partner te krijgen voert het mannetje een achtervolgingsritueel uit. Daarmee probeert hij het vrouwtje te overtuigen. Dit proces vindt eind december plaats, zodat tussen januari en februari de koppels al zijn gevestigd.
Achtervolgen en dansen
Tijdens de balts moet het mannetje aan het vrouwtje laten zien dat hij haar beste keuze is. Om dit te doen maakt hij extravagante vluchten, waarbij hij zijn verenkleed laat zien en pronkt met zijn grootte. Begeleid door zijn lied stijgt hij langzaam op om de aandacht van de potentiële partner te trekken.
Bovendien, wanneer hij de grond raakt, gaat hij verder met een dans. Die bestaat uit kleine sprongen die het verenkleed openen en zijn staart laten zien.
Het doel van de dans is om de aandacht van het vrouwtje te trekken, maar hij probeert ook de mogelijke nestplaatsen te laten zien. Voordat het paar is gevestigd, laat het mannetje zelfs verschillende grotten zien, wachtend op zijn partner om er eentje te accepteren en erin te gaan.
Op dit moment vindt hun vreemdste gedrag plaats: het transporteren van stenen.
Stenen transporteren
Het tapuitnest wordt meestal op een stapel stenen gebouwd. Om deze reden vervoert de toekomstige vader een groot aantal stenen naar het nest. Niet al deze stenen worden echter een essentieel onderdeel van het nest. Sommige worden zelfs helemaal niet gebruikt. Dit betekent dat de mannetjes bijna 3 kilogram stenen dragen die niet gebruikt zullen worden.
Hoewel het misschien vreemd lijkt, is de reden waarom ze dit gedrag vertonen, vanwege een extra soort evaluatie (Engelse link) die het vrouwtje maakt.
Ondanks dat hij haar veroverd heeft, moet het mannetje nog steeds zijn waarde bewijzen door stenen te vervoeren. Dit helpt de aanstaande moeder te weten hoeveel moeite ze moet doen voor haar voortplanting. Het laat haar ook de genetische kwaliteiten van het mannetje zien.
Je denkt misschien dat het niet logisch is, omdat een vogel met het blote oog niet kan weten of zijn partner een goede genetische kwaliteit heeft. Wat het vrouwtje echter ziet, is het aantal stenen dat haar minnaar weet te brengen. Dat is voor haar meer dan genoeg informatie. Als hij er veel bij haar weet te brengen, dan betekent dat dat zijn vleugels goed ontwikkeld en sterk zijn.
Copulatie
Als de toekomstige moeder besluit dat het mannetje een goede keuze is, vindt er copulatie plaats. Daarbij voeren beiden een dans uit die eindigt met het mannetje dat het vrouwtje bevrucht. Op dit punt is de hoeveelheid stenen die wordt gedragen erg belangrijk, want als de partner niet aan de verwachtingen voldoet, kan de band verloren gaan.
Een paar dat uit elkaar gaat is zeldzaam, maar het kan voorkomen.
Eieren leggen en broeden
De moeder begint uiterlijk half februari met het leggen van eieren en legt een zeer wisselende hoeveelheid. Vrouwtjes kunnen gemiddeld 3 tot 4 eieren per legsel leggen en kunnen tot 10 legsels hebben. Elk van de nieuwe jongen komt uit na 14 dagen broeden. Ze worden allemaal verzorgd door de moeder en gevoed door de vader.
Na 14 of 15 dagen verlaten de kuikens meestal het nest, al beginnen ze al op de derde dag aan hun eerste testvluchten. Uiteindelijk, een week later, kunnen ze zichzelf voeden. Ze zullen echter nog 15 dagen door hun ouders worden verzorgd voordat ze onafhankelijk worden.
Staat van instandhouding van de zwarte tapuit
Op de Rode Lijst van de Internationale Unie voor het behoud van de natuur is zwarte tapuit een van de minst zorgwekkende soorten (Engelse link). Er is echter een afname van de populatie vastgesteld, hoewel dit niet constant is geweest. Er is voorgesteld dat de afname van graslanden en de herbebossing van droge zones enkele factoren kunnen zijn die verband houden met deze situatie.
Vogels vertonen typisch enkele van de mooiste baltspatronen. De zwarte tapuit is hierop geen uitzondering. Tot slot willen we je eraan herinneren dat deze gedragingen van deze dieren dienen om de best voorbereide partner te selecteren voor zover het de productie van nakomelingen betreft. Met andere woorden, natuurlijke selectie werkt altijd vanuit de schaduwen.
De zwarte tapuit is een middelgrote vogel die een van de meest merkwaardige baltsgedragingen in de dierenwereld vertoont. Dit is een soort waarbij we kunnen zien hoe natuurlijke selectie werkt om de beste adaptieve eigenschappen te behouden.
Deze vogel behoort tot de orde van de zangvogels en maakt gebruik van liederen om zijn partners voor zich te winnen. Daarnaast omvat het geslacht waartoe hij behoort een grote diversiteit aan tapuiten. Dit keer gaan we het specifiek hebben over Oenanthe leucura. Lees verder en leer alles wat deze soort uniek maakt.
Habitat van de zwarte tapuit
Deze vogel geeft de voorkeur aan habitats met weinig vegetatie, zoals kliffen, boulevards, hellingen en ravijnen. Ze kunnen zelfs in verlaten gebouwen, steengroeven of dammen leven, zolang er hoge constructies zijn om hun nest te maken.
De verspreiding ervan is beperkt tot het Iberisch schiereiland en Noord-Afrika. In Spanje blijft hij in de bergachtige systemen van de Middellandse Zee, hoewel het een voorkeur heeft voor droge plaatsen met weinig regen. In de winter trekt hij naar gebieden in de buurt van de tropen, zoals het westen van Andalusië.
Fysieke eigenschappen
De tapuit is ongeveer 18 centimeter lang. Hij heeft een donkerbruine kleur over het hele lichaam, terwijl de staart opvalt door zijn witheid. Bovendien heeft het aan het einde van de staartveren een soort omgekeerde zwarte “T.” Die maakt een gemakkelijke identificatie mogelijk. Wat betreft zijn snavel en poten, die zijn ook zwart.
De vrouwtjes hebben lichtere tinten, met bruinere kleuren en vlekken op de nek en buik. Deze volgen dezelfde patronen als bij de mannetjes. De jongen hebben bruine tinten in het buikgebied, met zwarte veren langs hun lichaam.
Gedrag van de zwarte tapuit
Deze vogel overnacht in paren in grotten of holtes tijdens de lente, terwijl hij in de winter in groepen slaapt. Bovendien wordt deze vogel als socialer beschouwd met andere exemplaren van zijn soort dan met andere soorten tapuiten. Om deze reden kan men ook groepen van soms maximaal 6 exemplaren zien die samen eten.
Over het algemeen is het een verlegen en schichtig dier dat defensief gedrag vertoont wanneer hij zich in gevaar voelt. Hij doet dit door middel van zijn staart, die constant beweegt. Daarnaast probeert hij er robuuster uit te zien om zijn agressor af te schrikken.
Interactie met andere soorten
Ze lijken territoriaal gedrag te vertonen, aangezien mannetjes van andere soorten negatief reageren op het gezang van deze vogel. Volgens onderzoek gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Ethology (Engelse link), werd vastgesteld dat 5 soorten zangvogels reageerden op het lied van de zwarte tapuit. Dat wijst op mogelijke territorialiteit.
Daarnaast zijn er tijdens het broedseizoen ook agressieve exemplaren gezien. Dit kan ook een teken van veiligheid betekenen, omdat het andere soorten zou aangeven dat er geen gevaar is om door roofdieren te worden gevonden.
Dieet
Hun dieet bestaat uit insecten die tijdens de jacht op de grond zijn gevangen, waarbij ze een lichte huppelbeweging gebruiken. Zwarte tapuiten zoeken meestal rotsen, spleten, struiken en holtes. Daar zoeken ze naar:
- krekels
- bidsprinkhanen
- halfvleugeligen
- vlinders
- vliegen
- vliesvleugeligen
- enzovoort
Reproductie van de zwarte tapuit
Deze vogel is monogaam, hoewel er enkele gevallen van polygynie zijn waargenomen – 1 mannetje en 2 vrouwtjes. Paarbanden worden het hele jaar door gehandhaafd, omdat ze zelfs terugkeren om in dezelfde grotten of spleten te nestelen.
Om een partner te krijgen voert het mannetje een achtervolgingsritueel uit. Daarmee probeert hij het vrouwtje te overtuigen. Dit proces vindt eind december plaats, zodat tussen januari en februari de koppels al zijn gevestigd.
Achtervolgen en dansen
Tijdens de balts moet het mannetje aan het vrouwtje laten zien dat hij haar beste keuze is. Om dit te doen maakt hij extravagante vluchten, waarbij hij zijn verenkleed laat zien en pronkt met zijn grootte. Begeleid door zijn lied stijgt hij langzaam op om de aandacht van de potentiële partner te trekken.
Bovendien, wanneer hij de grond raakt, gaat hij verder met een dans. Die bestaat uit kleine sprongen die het verenkleed openen en zijn staart laten zien.
Het doel van de dans is om de aandacht van het vrouwtje te trekken, maar hij probeert ook de mogelijke nestplaatsen te laten zien. Voordat het paar is gevestigd, laat het mannetje zelfs verschillende grotten zien, wachtend op zijn partner om er eentje te accepteren en erin te gaan.
Op dit moment vindt hun vreemdste gedrag plaats: het transporteren van stenen.
Stenen transporteren
Het tapuitnest wordt meestal op een stapel stenen gebouwd. Om deze reden vervoert de toekomstige vader een groot aantal stenen naar het nest. Niet al deze stenen worden echter een essentieel onderdeel van het nest. Sommige worden zelfs helemaal niet gebruikt. Dit betekent dat de mannetjes bijna 3 kilogram stenen dragen die niet gebruikt zullen worden.
Hoewel het misschien vreemd lijkt, is de reden waarom ze dit gedrag vertonen, vanwege een extra soort evaluatie (Engelse link) die het vrouwtje maakt.
Ondanks dat hij haar veroverd heeft, moet het mannetje nog steeds zijn waarde bewijzen door stenen te vervoeren. Dit helpt de aanstaande moeder te weten hoeveel moeite ze moet doen voor haar voortplanting. Het laat haar ook de genetische kwaliteiten van het mannetje zien.
Je denkt misschien dat het niet logisch is, omdat een vogel met het blote oog niet kan weten of zijn partner een goede genetische kwaliteit heeft. Wat het vrouwtje echter ziet, is het aantal stenen dat haar minnaar weet te brengen. Dat is voor haar meer dan genoeg informatie. Als hij er veel bij haar weet te brengen, dan betekent dat dat zijn vleugels goed ontwikkeld en sterk zijn.
Copulatie
Als de toekomstige moeder besluit dat het mannetje een goede keuze is, vindt er copulatie plaats. Daarbij voeren beiden een dans uit die eindigt met het mannetje dat het vrouwtje bevrucht. Op dit punt is de hoeveelheid stenen die wordt gedragen erg belangrijk, want als de partner niet aan de verwachtingen voldoet, kan de band verloren gaan.
Een paar dat uit elkaar gaat is zeldzaam, maar het kan voorkomen.
Eieren leggen en broeden
De moeder begint uiterlijk half februari met het leggen van eieren en legt een zeer wisselende hoeveelheid. Vrouwtjes kunnen gemiddeld 3 tot 4 eieren per legsel leggen en kunnen tot 10 legsels hebben. Elk van de nieuwe jongen komt uit na 14 dagen broeden. Ze worden allemaal verzorgd door de moeder en gevoed door de vader.
Na 14 of 15 dagen verlaten de kuikens meestal het nest, al beginnen ze al op de derde dag aan hun eerste testvluchten. Uiteindelijk, een week later, kunnen ze zichzelf voeden. Ze zullen echter nog 15 dagen door hun ouders worden verzorgd voordat ze onafhankelijk worden.
Staat van instandhouding van de zwarte tapuit
Op de Rode Lijst van de Internationale Unie voor het behoud van de natuur is zwarte tapuit een van de minst zorgwekkende soorten (Engelse link). Er is echter een afname van de populatie vastgesteld, hoewel dit niet constant is geweest. Er is voorgesteld dat de afname van graslanden en de herbebossing van droge zones enkele factoren kunnen zijn die verband houden met deze situatie.
Vogels vertonen typisch enkele van de mooiste baltspatronen. De zwarte tapuit is hierop geen uitzondering. Tot slot willen we je eraan herinneren dat deze gedragingen van deze dieren dienen om de best voorbereide partner te selecteren voor zover het de productie van nakomelingen betreft. Met andere woorden, natuurlijke selectie werkt altijd vanuit de schaduwen.
Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.
- Møller, A. P. (1992). Interspecific response to playback of bird song. Ethology, 90(4), 315-320.
- Moreno, J., Soler, M., Møller, A. P., & Linden, M. (1994). The function of stone carrying in the black wheatear, Oenanthe leucura. Animal Behaviour, 47(6), 1297-1309.
- Joan, R. E. A. L. (2000). Los incendios pueden favorecer la recolonización de la collalba negra Oenanthe leucura. Ardeola, 47(1), 93-96.
- Richardson, F. (1965). Breeding and feeding habits of the black wheatear Oenanthe leucura in Southern Spain. Ibis, 107(1), 1-16.
- Soler, M., Moreno, J., Møller, A. P., Lindén, M., & Soler, J. J. (1995). Determinants of reproductive success in a Mediterranean multi-brooded passerine: the Black Wheatear Oenanthe leucura. Journal für Ornithologie, 136(1), 17-27.
- Moreno Klemming, J., Carrascal, L. M., Salvador Vilariño, V., & Salvador Milla, A. (2016). Collalba negra–Oenanthe leucura (Gmelin, 1789).
Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.
