De blauwe gaai: een Noord-Amerikaans juweeltje

De blauwe gaai komt oorspronkelijk uit Noord-Amerika en leeft verspreid over het grootste deel van Midden- en Oost-Verenigde Staten.

Aan de andere kant van de Rocky Mountains vinden we nog een andere bekende gaai-soort: de Stellers gaai. Het is daarom, ongeacht aan welke kant van het land je je bevindt, gebruikelijk om gaaien te zien die zich in de tuinen van de Verenigde Staten bevinden.

Gezien de prachtige blauwe kleur van hun veren, associëren mensen ze meestal niet met vogels zoals de kraai. Blauwe gaaien en kraaien zijn echter in feite verwant. Blauwe gaaien behoren tot de familie Corvidae, dezelfde familie waartoe kraaien en eksters behoren.

Veren en andere fysieke kenmerken van de blauwe gaai

De blauwe gaai (Cyanocitta cristata) is een vogel die ongeveer 22 tot 30 centimeter lang is. Het meest herkenbare kenmerk, zoals de naam al aangeeft, is de prachtige blauwe kleur van de veren.

Hij heeft ook zwart-witte en zwarte vlekken op zijn vleugels en staart. Een deel van het gezicht van de vogel en zijn hele buik zijn wit, en hij heeft om zijn nek een zwarte kraag en zwart aan de zijkanten van zijn kop.

Dat gezegd hebbende, de kleur van de veren van de blauwe gaai is technisch gezien niet blauw, maar bruin. Blauwe gaaien hebben geen blauw pigment.

We nemen de kleur blauw echter waar als het resultaat van een wetenschappelijk fenomeen dat als lichtverstrooiing bekend staat, wat met de breking van licht op de veren van de vogel te maken heeft.

Het gezang van deze vogel is erg luid en schel, als dat van een zeemeeuw. De blauwe gaai produceert ook een reeks muzikale geluiden en kan de roep van andere vogels nabootsen, waaronder die van de valk.

Een heel sociale vogel, maar wel eentje om rekening mee te houden

Blauwe gaaien zijn redelijk sociale vogels. Enkele interessante kenmerken van het gedrag van deze vogels zijn:

• Ze hebben de neiging om stellen en kleine familiegroepen te vormen.
• Elk jaar trekken de meeste blauwe gaaien van het noorden naar het zuiden om de zomer door te brengen. Ze komen in grote groepen van wel 250 individuen samen om hun reis te maken.
• Een aantal exemplaren blijft echter gedurende de winter op dezelfde plaats, terwijl andere op wisselende jaren migreren. De reden achter deze onregelmatigheid is een mysterie.
• Het paringsritueel bestaat uit achtervolgingen en mannetjes mogen vrouwtjes voeden om ze voor zich te winnen.
• Blauwe gaaien bouwen hun nesten en voeden hun jongen samen op. Ze leggen meestal 4 tot 5 eieren en beide ouders delen de verantwoordelijkheid om ze uit te broeden en te voeden.
• Ze bouwen hun nesten hoog in beuken en eiken, van kleine takken, gras, onkruid, stukjes schors en mos, en ze hechten het allemaal met modder aan elkaar.
• Blauwe gaaien zijn niet altijd zichtbaar. Ze hebben de neiging om zich in hun nest te verstoppen en een hoog piepgeluid te laten horen dat andere dieren kunnen detecteren.

Deze vogels hebben de reputatie agressief tegenover andere vogels te zijn. Er is strijd tussen blauwe gaaien waargenomen waarin ze uiteindelijk elkaars eieren aanvielen en elkaars nesten vernielden of stalen.

Een teken dat aangeeft dat het dier nerveus is en dat het snel agressief kan worden, is het uitzenden van een zeer scherp getjilp, vergezeld van de veren op de kruin die rechtop staan.

De blauwe gaai is een alleseter

De blauwe gaai is een alleseter, maar zijn voeding komt voornamelijk van planten. Gezien de kracht van zijn snavel, kan hij zich met eikels voeden die hij verzamelt en in gaten in de grond opslaat.

Blauwe gaaien kunnen zich ook met insecten voeden, zoals rupsen, kevers en sprinkhanen. In een aantal gevallen eten ze:

• spinnen
• slakken
• vogeleieren
• kleine knaagdieren
• kikkers
• babyvogels
• kadavers

De vogel die begrafenissen uitvoert?

Veel diersoorten voeren na de dood van een lid van hun familiegroep bepaalde begrafenisrituelen uit. Giraffen en olifanten lijken om het verlies van hun familieleden te rouwen en hetzelfde geldt voor de blauwe gaai.

Wanneer blauwe gaaien een van hun eigen soort dood vinden, dan roepen ze de hele groep op en verzamelen ze zich rond het lichaam. Wetenschappers verklaren dit fenomeen als een gedrag dat ze mogelijk hebben ontwikkeld om voor gevaar in de buurt te waarschuwen.

Zonder te zien hoe de dood plaatsvond, erkennen blauwe gaaien de dood van hun familielid. Ze identificeren deze informatie als iets wat ze met de rest van de groep zouden moeten delen op dezelfde manier als bij de aanwezigheid van een roofdier in het gebied.

Met deze strategie slagen ze erin om hun blootstelling aan het mogelijke gevaar van de oorzaak van de dood van de vogel te verminderen. Tegelijkertijd werken ze samen tegen het roofdier om het weg te jagen.

Conclusie

De blauwe gaai is een intelligente vogel die, ondanks zijn mooie uiterlijk, niet zo ‘lief’ is als hij lijkt. Zoals we al zeiden, als een blauwe gaai zichzelf moet verdedigen, dan zal hij dat zonder aarzeling doen. Als je een blauwe gaai in zijn natuurlijke habitat ziet, dan moet je er rekening mee houden dat deze soort zich niet zo mild zal gedragen als een gewone mus.