Verzorging van een panterkameleon in gevangenschap

De Furcifer pardalis, of panterkameleon, zoals hij beter bekend is, is een kameleonsoort die inheems is in Madagascar. Zo moeilijk als ze zijn om te kweken en te bemachtigen, zo moeilijk is ook de verzorging van een panterkameleon, dus dit exotische dier is beslist niet geschikt voor beginners.

Als je echter een reptielenliefhebber bent die het geld ervoor over heeft, kan deze soort een heel bijzonder dier zijn om in je huis te halen. In dit artikel vertellen we je alles wat je moet weten over de verzorging van een panterkameleon in gevangenschap.

Hoe ziet de panterkameleon eruit?

De meest opvallende kenmerken van de panterkameleon zijn zijn levendige kleuren en zijn grote afmetingen. Een volwassene kan tot 23 centimeter lang worden, dus ze zijn vrij groot in vergelijking met andere kameleons. De twee geslachten zien er ook heel verschillend uit en het is gemakkelijk ze uit elkaar te houden.

• Mannetjes zijn groter en hebben een uitpuilende staartbasis, waar hun hemipenis zit. Ze hebben ook een grote verscheidenheid aan kleuren en patronen, die variëren naargelang het gebied waar ze vandaan komen.
• Vrouwtjes, daarentegen, zijn kleiner, lichtgroen of roze, en hebben een dunnere staartbasis.

Het is mogelijk om het geslacht van een kameleon te bepalen als hij zes maanden oud is. De meeste reptielenliefhebbers hebben de neiging de voorkeur te geven aan mannetjes vanwege hun werkelijk verbluffende kleuren.

Verzorging van een panterkameleon in gevangenschap

Dit is een kwetsbare soort met heel specifieke behoeften. De natuurlijke habitat van de panterkameleon is in laagland loofbossen in de buurt van rivieren, maar ze kunnen ook langs de kant van de weg gespot worden in verschillende delen van Madagascar.

Ze verkiezen open plekken waar ze zich kunnen koesteren in de zon. Ze gebruiken ook visuele signalen om vrouwtjes aan te trekken en zullen met mannetjes wedijveren om territorium.

Hoe moet hun terrarium eruit zien?

Voor deze reptielensoort moet je inerte, niet-giftige materialen gebruiken die gemakkelijk schoon te maken zijn en bestand zijn tegen de temperaturen die ze nodig hebben. De meeste mensen gebruiken gaasverblijven omdat ze een mate van ventilatie nodig hebben die met een glazen of plastic terrarium gewoon onmogelijk is.

De afmetingen die je nodig hebt hangen af van de lichaamslengte (BL) van het dier, de staart niet meegerekend. Bijvoorbeeld, de lengte moet 3 x BL zijn, de breedte 2 x BL, en de hoogte 2-3 x BL. Dit komt over het algemeen uit op ongeveer 4 voet lang en 2 en een halve voet hoog en breed voor een enkel volwassen exemplaar.

Het substraat bestaat bij voorkeur uit organische grond, zoals dennenhout of kokosvezel. Het is ook belangrijk ervoor te zorgen dat ze voldoende planten hebben, want deze reptielen kunnen gemakkelijk gestrest raken. Weinig soorten zijn zo gevoelig voor hun leefomgeving als deze.

Ook de plaats van het verblijf is belangrijk, en je moet het op een rustige plek zetten om mogelijke stress tot een minimum te beperken.

Omgevingscondities

Zoals bij alle reptielen is verlichting echt belangrijk. Zo’n 60% van de vitamine D van dit reptiel wordt gesynthetiseerd bij UV-B licht tussen 290 en 300 nm. Dit UV-B licht helpt ook om hun huid te ontsmetten en parasieten kwijt te raken.

De beste lampen zijn metaalhalogeenlampen omdat ze helder licht en warmte uitstralen, maar ze hebben bestendig materiaal nodig om ze te ondersteunen. Bovendien gaat de lamp niet eeuwig mee en moet je ze om de 6-12 maanden vervangen.

Opnieuw, zoals bij andere reptielen, is de temperatuur een sleutelfactor voor hun lichaamsfuncties. De temperatuur nauwlettend in de gaten houden is essentieel voor hun overleving.

In hun natuurlijke omgeving zal de temperatuur variëren naargelang de streek en de tijd van het jaar, maar het gemiddelde ligt tussen 24 en 30 °C in de warmere seizoenen. Je moet ook de luchtvochtigheid tussen 60 en 70% houden. Verder hebben deze reptielen een temperatuurgradiënt in hun leefruimte nodig, met een warm en een koeler gedeelte. Hier zijn een paar manieren om dit te bereiken:

• Leg een warmtedeken aan de buitenkant aan een uiteinde van het verblijf. Het moet aan de buitenkant liggen, zodat ze zich niet verbranden!
• Plaats een warmte uitstralende lichtbron in een deel van het terrarium.

Het koudste deel van het terrarium moet rond de 24 °C liggen en het warmste rond de 30 °C.

Je moet proberen een substraat en planten te gebruiken die hun natuurlijke omgeving nabootsen. Probeer ficus, duivelsklimop, biggenkruid, of sansevieria’s te gebruiken, en kies takdiameters die geschikt zijn voor de grootte van je kameleon.

Een panterkameleon voeren

Kameleons verkrijgen water via kleine druppeltjes, zoals regen of dauw, dus zul je dit moeten simuleren. Ze kunnen ook water uit voedsel halen en kunnen tot 60-80% van het water dat ze nodig hebben verkrijgen door insecten of andere ongewervelden te eten.

Probeer een evenwichtig en voedzaam dieet voor je kameleon aan te houden, maar bedenk dat de hoeveelheid voedsel die ze nodig hebben afhangt van hun grootte en hoe ontwikkeld ze zijn. Insectenlarven bevatten veel vet, terwijl volwassen krekels, vliegen, kevers, meelwormen en kakkerlakken rijk zijn aan eiwitten.

Zorg ervoor dat je insecten verwijdert die je kameleon niet eet. Anders kunnen de insecten je kameleon aanvallen terwijl ze rusten.

Indien nodig kun je ook supplementen, zoals calcium of vitamine D, over hun voedsel of in hun water strooien. Je kunt ze zelfs aan hun prooien voeren kort voordat je ze in hun verblijf zet. Deze laatste methode is bijzonder effectief.

Voortplanting in gevangenschap

De voortplanting volgt natuurlijke klimatologische cycli, en de mannetjes zullen proberen de vrouwtjes aan te trekken met behulp van visuele signalen. Als het vrouwtje zwanger is, vertoont ze rond 24 uur na de paring oranje vlekken en is ze agressiever dan gewoonlijk.

Vrouwtjes paaien gewoonlijk in vrij diepe holen, dus je moet ervoor zorgen dat ze ergens kunnen graven. Ze kunnen tot 93 eieren per keer leggen, maar het is normaler dat ze er ongeveer 30 of 40 leggen.

De broedtijd varieert ook naargelang de temperatuur. Behandel de eieren voorzichtig en probeer te vermijden dat ze verplaatst worden. Omdat ze geen chalaza hebben, kan de geringste beweging de embryo’s beschadigen.

Zoals je ziet is de verzorging van een panterkameleon in gevangenschap een heel ingewikkelde taak. Dit is beslist geen soort voor beginners.