Hoe dolfijnen weten wanneer er orka's in de buurt zijn

Dolfijnen en walvissen kunnen de geluiden herkennen die de meest agressieve walvisachtigen op aarde maken wanneer ze op jacht zijn. Vervolgens vluchten ze in angst wanneer er orka’s in de buurt zijn.

Zo weten dolfijnen wanneer er orka’s in de buurt zijn

De orka is één van de meest gevreesde roofdieren in de oceaan. Dit zoogdier, dat één van de intelligentste dieren ter wereld is, heeft een arsenaal aan complexe jachtstrategieën waar slechts enkele dieren aan weten te ontsnappen. De dolfijn is één van de weinige dieren die kunnen detecteren wanneer er orka’s in de buurt jagen.

Jachtstrategieën van het top roofdier van de zee

Een school orka’s op jacht is wel het laatste wat een dier in het midden van de oceaan zou willen tegenkomen. Hun karakteristieke schreeuw lijkt bijna op een menselijke stem. Het zijn hoge tonen die ze gebruiken voor communicatie, voeding en de voortplanting.

Onder de geluiden die deze walvisachtigen uitstralen hoor je onder andere:

• Echolocatie-klikgeluiden, korte pulsen die ze achter elkaar uitzenden. Ze gebruiken deze vooral om zich te oriënteren en om prooien om hen heen te lokaliseren. Dit type ultrageluid, dat zij met een frequentie tussen de 4 en 18 kilohertz uitzenden, heeft ook bepaalde sociale functies.
• Ultrasone fluitgeluiden zijn nuttig voor de interactie tussen de verschillende leden van de school. Je zou kunnen zeggen dat dit de manier is waarop orka’s een gesprek voeren met andere groepsleden. Ze zenden deze fluitjes uit met een gemiddelde frequentie van 8,3 kilohertz en ze duren meestal 1,8 seconden.
• Gepulseerde oproepen zijn de geluiden die we zouden kunnen verwarren met een menselijke gil of schreeuw. Met een frequentie tussen de 1 en 6 kilohertz wordt dit type ultrasone geluid vooral tijdens de jacht gebruikt. Het is echter ook nuttig bij de communicatie met andere orka’s.

Orka’s op jacht

De hierboven genoemde gepulseerde oproepen zijn de enige die de mens kan waarnemen. Ze zijn een essentieel onderdeel van de jachtstrategie van de orka.

Er zijn verschillende subpopulaties van deze walvisachtigen. De soort prooi waar hun dieet uit bestaat is wat deze orka’s anders maakt. Die is gebaseerd op het soort strategieën dat ze tijdens de jacht uitvoeren.

Bijvoorbeeld, een school die op haring jaagt, maakt gebruik van een speciale techniek die ook wel carouseljacht wordt genoemd. Orka’s gaan om de beurt naar de onderkant van een school haringen en draaien rond terwijl ze luchtbellen uitblazen.

Ze stoten geluiden uit terwijl ze hun prooi terroriseren door hun witte buiken te laten zien. Op die manier springen de haringen wanhopig naar de oppervlakte, waar de rest van de school wacht.

Hoe dolfijnen weten wanneer ze voor hun leven moeten zwemmen

Een team wetenschappers wilde weten of dolfijnen bijvoorbeeld in staat zouden zijn om de klikgeluiden, oproepen en fluitjes van de orka’s te begrijpen. Dit omdat orka’s in theorie grote dolfijnen zijn.

Om de effectiviteit van het experiment te controleren speelden de wetenschappers eerst een reeks alledaagse geluiden af die een normale reactie genereerden in de populatie van walvissen en dolfijnen. Toen ze de jachtoproep van de orka’s nabootsten vluchtten alle dieren onmiddellijk in de tegenovergestelde richting van het geluid.

“We vonden het ongelooflijk dat een groep dieren zo sterk kon reageren op iets wat we aan het doen waren.“

Met de gegevens van de hoofdauteur Matthew Bowers waren ze in staat om later de reacties van de andere walvisachtigen te reconstrueren en hun ontsnappingstactiek te bestuderen.

Ze bleken heel anders te zijn dan die van de anderen. De dolfijnen gingen er zonder nadenken vandoor. De walvissen vormden echter een soort barrière om de confrontatie met de orka’s in de buurt aan te gaan en zich ertegen te verdedigen.