Oraal melanoom bij honden: oorzaken, symptomen en behandeling

Geschreven en geverifieerd door de bioloog Samuel Sanchez

Laatste update: 21 december, 2022

Volgens schattingen krijgt 1 op de 4 honden in zijn leven kanker. De kans neemt sterk toe met de leeftijd, aangezien op hogere leeftijd tot 50% van de honden een kwaadaardig neoplasma kan ontwikkelen zonder dat je het beseft. Oraal melanoom bij honden is de meestvoorkomende vorm van mondkanker bij deze soort en vereist een dringende behandeling.

De term “melanoom” verwijst naar een aantal verschillende zwellingen, maar ze komen niet allemaal voor in dezelfde gebieden en met dezelfde symptomen. In dit artikel bespreken we alles wat een eigenaar moet weten over de meestvoorkomende vormen van mondkanker bij honden.

Wat is oraal melanoom bij honden?

In de eerste plaats moet worden benadrukt dat de term ‘kanker’ verwijst naar een reeks ziekten die iets gemeen hebben: de ongebreidelde groei van een cellijn. Door mutaties in het DNA begint een groep cellen onbeperkt en veel sneller te groeien dan zou moeten, waardoor een gevreesde kwaadaardige tumor ontstaat.

Bij melanoom begint de tumor wanneer melanocyten (melanine-producerende cellen) ongecontroleerd te groeien. Bij mensen wordt deze aandoening altijd in verband gebracht met de huid, maar we moeten er rekening mee houden dat honden pigmentvlekken in de mond hebben. Veel hondenrassen hebben donker tandvlees, evenals zwarte vlekken op het dak van de mondholte en tong.

Zoals uit onderzoeken (Engelse link) blijkt, is oraal melanoom het meestvoorkomende type mondkanker bij honden. Het vertegenwoordigt 14,4% tot 45% van de tumoren die in dit gebied voorkomen. Sommige dierenartsen gaan zelfs zo ver dat ze zeggen dat het de op één na meestvoorkomende vorm van kanker bij honden is. Ongeacht de exacte plek.

Het labiale slijmvlies van de kaak is de meest kwetsbare plek, aangezien 53% van de orale melanomen daar groeit.

Oorzaken van melanoom bij honden

Praten over causaliteit bij kankergevallen is best moeilijk. Het is namelijk erg moeilijk om een specifiek agens te vinden dat het veroorzaakt. Zoals we al zeiden, is het onderliggende motief de mutatie van de melanocytcellijn. Verder is het echter moeilijk om meer af te leiden.

Er zijn echter enkele factoren die de schaal lijken in evenwicht te brengen met de gevoeligheid. Onder hen benadrukken we het volgende:

• Ras: Hondenrassen met sterk gepigmenteerd tandvlees zijn vatbaarder voor dit type kanker. Onder hen kunnen we cocker spaniels, poedels, pekinezen, chow chow’s en golden retrievers benadrukken.
• Leeftijd: De meeste hondenpatiënten met dit type neoplasma zijn tussen 10 en 12 jaar oud, met een gemiddelde van 11,4 jaar.
• Geslacht: Mannetjes zijn meer vatbaar voor dit melanoom.

Symptomen

Zoals aangegeven door het veterinaire portaal van VCA Ziekenhuizen, verschijnen orale tumoren in de vorm van verharde gepigmenteerde knobbeltjes. Deze kunnen overal in de mond verschijnen en lijken in het begin klein, maar houd er rekening mee dat ze de neiging hebben zich uit te breiden tot in de onderliggende botten en weefsels.

Buiten de waarneembare massa zijn er andere symptomen die kunnen optreden, met verschillende frequenties. Onder hen kunnen we het volgende benadrukken.

• Verhoogde speekselproductie (speekselvloed)
• Zwelling in een deel van het gezicht
• Gewichtsverlies
• slechte adem
• Pijn
• Onvermogen om te eten
• Voedsel dat uit de zijkanten van de mond valt
• Verlies of broosheid van de tanden

Bovendien moet worden opgemerkt dat 57% van de orale melanomen bij honden zich verspreiden naar het bot, 74% naar de lymfeklieren en kankercellen in 14 tot 92% van de gevallen naar andere organen reizen. In de gevallen waarin metastase optreedt, zullen ook typische symptomen van ongemak verschijnen in de nieuw aangetaste gebieden.

Diagnose

De eigenaar die met de zieke hond naar de dierenarts komt, zal vrijwel zeker zeggen dat hij moeite heeft met eten. In het geval van vermoedelijke orale kanker, zal de professional de massa direct observeren. Vervolgens zal hij een monster van het weefsel nemen, hetzij door chirurgische biopsie of celaspiratie. Door dit onder een microscoop te bekijken, kan worden bevestigd dat het kanker is.

Naast de diagnostische test van de tumor, moeten een volledig bloedbeeld, een urine-analyse en röntgenfoto’s van het dier worden uitgevoerd om mogelijke metastasen in andere delen van het lichaam op te sporen.

Het zoeken naar metastasen in andere delen van het lichaam staat bekend als ‘stadiëring’.

Behandeling van oraal melanoom bij honden

Chirurgische resectie van de tumor is in alle gevallen de aangewezen behandeling. Als de lymfeklieren in de nek zijn aangetast, moeten deze meestal ook tijdens de operatie worden verwijderd. Het is echter waarschijnlijk dat de knobbeltjes op dezelfde manier worden verwijderd. Zelfs als er geen tekenen van metastase zijn, omdat dit de kans minimaliseert dat de kanker zich verder verspreidt.

Als de kanker het bot is binnengedrongen, moet mogelijk een deel van de hele kaak van de hond worden verwijderd. Dit klinkt grotesk, maar het zal veel verlichting brengen voor het dier (aangezien het een zeer pijnlijke vorm van kanker is). Na de operatie is vaak ook bestralingstherapie of chemotherapie nodig om de resterende kankercellen te doden.

Het is heel goed mogelijk dat de tumor zich verspreidt naar andere delen van het lichaam van het dier, dus een systemische aanpak is meestal noodzakelijk.

Prognose en laatste opmerkingen

Als het gaat om overlevingspercentages, moet je er rekening mee houden dat de meeste kankergezwellen bij honden in de laatste jaren van hun leven worden ontdekt. Daarom zijn de cijfers meestal niet erg bemoedigend. In het geval van oraal melanoom is de overlevingskans in stadium I na de operatie 17-18 maanden. Terwijl in stadium III slechts 3 levensmaanden worden gerapporteerd.

Dit opgeteld bij de kosten, is het soms de beste beslissing om de hond palliatieve behandeling te geven en aan hun zijde te staan. De aanpak zal afhangen van de medische mening, maar uiteindelijk is de beslissing om al dan niet een agressieve behandeling te proberen, aan de eigenaar.