De voordelen van biest voor puppy's en kittens

Geschreven en geverifieerd door de biologe Ana Díaz Maqueda

Laatste update: 24 januari, 2023

Zogen en vervolgens spenen zijn kritieke levensfasen als het gaat om voeding bij pasgeboren dieren, en hebben een enorme invloed op hun ontwikkeling. Zoals altijd begint het zogen bij pups en kittens met colostrum, ook wel biest genoemd.

Deze stof kan alleen door de moeder worden aangemaakt – er bestaat geen synthetische vervanging. Er zijn echter wel vervangers voor de rijpe melk die later wordt geproduceerd. Deze melkvervangende formules kunnen gebruikt worden in speciale omstandigheden, zoals als de moeder overlijdt, haar nest te groot is, of als ze niet in staat is om voldoende melk te produceren.

Biest is essentieel voor pups en kittens. Hun gezondheid en overleving hangen ervan af.

Wat is biest of colostrum?

Biest of colostrum is de eerste melk die vrouwelijke dieren produceren na de geboorte van hun jongen. Het bestaat voornamelijk uit immunoglobulinen. De concentratie van deze grote eiwitten is in biest twee keer zo hoog als in rijpe melk. Met andere woorden, deze melk heeft een dubbel zo hoog eiwitgehalte.

Toch is het belangrijkste van biest het hoge gehalte aan immunoglobulinen, die functioneren als antilichamen. Het levert tussen 90 en 95% van de passieve immuniteit van de dieren. De resterende 5 – 10% krijgen ze al in de baarmoeder.

Dit betekent dat vóór hun eerste vaccinaties de enige bescherming die puppy’s en kittens tegen virale en bacteriële ziekteverwekkers hebben, de biest is die ze kort na de geboorte van hun moeder krijgen.

De verschillen tussen biest voor puppy’s en kittens

Biest van honden en katten heeft een heel verschillende voedingsinhoud. In feite produceert elke diersoort een iets ander type moedermelk. Er zijn echter overeenkomsten tussen de melk die door verschillende soorten primaten wordt geproduceerd, en die van hoefdieren.

Er zijn ook verschillen in de rijpe melk die dieren produceren. Laten we bijvoorbeeld katten- of hondenmelk vergelijken met koemelk. Koemelk bevat veel minder eiwit en vet, en meer suikers. Dit betekent dat het dus ongeschikt is voor puppy’s en kittens.

Als je een puppy of kitten de fles moet geven, moet je speciaal samengestelde melkvervangers gebruiken, die veel meer lijken op de melk van hun moeder. Het is belangrijk te benadrukken dat deze melkvervangers alleen een vervanging zijn voor rijpe melk en niet voor biest, dat geen synthetisch substituut heeft.

De volgende tabel toont de respectieve hoeveelheden van enkele van de belangrijkste voedingsstoffen in 100 gram biest en 100 gram rijpe melk bij katten en honden. Deze is ontleend aan het artikel (Engelse link) van Langer uit 2009:

De eigenschappen van biest voor pups en kittens

Zoals we al gezegd hebben, is biest het eerste voedsel dat pups en kittens krijgen als ze geboren worden. In feite geldt dat voor alle zoogdieren. De moeder produceert deze stof alleen de eerste 12 – 16 uur na de bevalling. Haar jongen hebben dus maar een beperkte tijd om het te drinken.

Biest heeft een hogere concentratie eiwitten en vetten dan suikers. Dit zorgt ervoor dat de pasgeborenen vanaf het begin voldoende energie hebben. Het gehalte aan voedingsstoffen varieert in overeenstemming met de natuurlijke groeisnelheid van het dier.

Biest zit ook vol met immuunproteïnen die de jongen beschermen tot ze oud genoeg zijn om ingeënt te worden. Het is van vitaal belang dat elk dier biest krijgt zodra het geboren is. Het later opeten ervan zou niet hetzelfde effect hebben, omdat het spijsverteringsstelsel dan rijper is en de eiwitten gewoon afbreekt. Dit betekent dat het geen immuunwaarde zou hebben.

Deze immuunproteïnen of immunoglobulinen blijven in de bloedbaan totdat de jongen ongeveer 16 weken oud zijn. Daarom is het zo belangrijk voor eigenaren om ervoor te zorgen dat hun pups of kittens voor die tijd al hun inentingen hebben gekregen. Anders worden ze blootgesteld aan allerlei ziekteverwekkers.