Wat weet jij allemaal over lapjeskatten?

99,9% van de vrouwelijke lapjeskatten heeft een unieke driekleurige vacht: wit, oranje en zwart. Hun vacht heeft een willekeurig patroon en hun ouders kunnen allerlei soorten vachten hebben. Lees verder om meer te weten te komen over dit bijzondere kattenras.

Lapjeskatten: wat je moet weten

Geloof het of niet, maar slechts 1 op de 3.000 lapjeskatten is mannelijk en slechts 1 op 10.000 lapjeskatten is vruchtbaar. Dit betekent dat het vrijwel bijna altijd vrouwtjes zijn en dat hun cellen twee X-chromosomen hebben. Het is een gen in het X-chromosoom dat verantwoordelijk is voor de oranje tint in de vacht van katachtigen.

De enige manier waarop een kat een ​​vacht met zwarte en witte vlekken kan hebben, is door twee X-chromosomen te hebben (bij vrouwtjes in ieder geval).

Het X-chromosoom dat deze driekleurige vacht produceert, kan echter zowel van de moeder als van de vader komen (mannen hebben XY-chromosomen). De kleuren oranje en zwart zitten in het X-chromosoom en de witte kleur in het S-gen. De witte kleur kan op sommige plekken feller en op andere plekken minder fel zijn.

Vrouwelijke lapjeskatten hebben twee X-chromosomen, ze kunnen daarom dus alleen de kleuren zwart en oranje doorgeven aan hun nakomelingen. Mannetjes met slechts één X-chromosoom kunnen ofwel de kleur zwart, ofwel de kleur oranje doorgeven, maar nooit beide.

Het is misschien leuk om te weten dat het Y-chromosoom helemaal niet is gekoppeld aan een bepaalde kleur. Dit chromosoom bepaalt alleen het geslacht van de nakomelingen.

Genen kunnen dominant of recessief zijn (recessieve genen zijn verborgen als er een dominant gen aanwezig is). In het geval van lapjeskatten zouden een dominant oranje-gen en een recessief oranje-gen een soort ‘combinatie’ veroorzaken.

Wanneer kan een lapjeskat mannelijk zijn?

Dit is zeer zeldzaam en om het te laten gebeuren, moet er sprake zijn van een van de volgende factoren:

• Genetische anomalie: in dit geval hebben we het over de aanwezigheid van meer dan twee geslachtschromosomen. Als de kat XXY-chromosomen heeft, zal de kat een driekleurige vacht hebben, maar ook steriel zijn.
• Somatische mutatie: hier kan een mannelijke oranje kat zwarte vlekken hebben, vergelijkbaar met moedervlekken bij mensen.
• Chimaera: deze term verwijst naar het fenomeen waarbij een kat het product is van een eitje dat is bevrucht door verschillende spermacellen.
• Hermafroditisme: in dit geval is er sprake van een hormonale disbalans bij de moeder tijdens de ontwikkeling van de foetus.

Houd er rekening mee dat lapjeskatten het syndroom van Klinefelter hebben. Dit syndroom maakt ze niet alleen steriel, maar veroorzaakt ook verschillende gezondheidsproblemen, zoals genitale misvorming, hersenbeschadiging of orgaanfalen. Ze leven meestal niet lang en als ze dat wel doen, hebben ze uitgebreide zorg en behandeling nodig.

Legendes over deze katten

Omdat de vacht van deze kattensoort – die al sinds de oudheid bestaat (er zijn namelijk overblijfselen van lapjeskatten gevonden in het oude Egypte) – zo uniek is,  geloofden sommige mensen dat lapjeskatten magische krachten hadden.

Zo namen Japanse zeilers er bijvoorbeeld altijd eentje mee op hun schepen om zichzelf te beschermen tegen stormen en om spoken weg te jagen.

Tibet

De belangrijkste legende met betrekking tot deze driekleurige katten, komt echter uit het jaar 1100. De legende ontstond in Tibetaanse kloosters, waar er constante misverstanden en meningsverschillen waren. Niemand voelde zich er op zijn gemak omdat ze niet in harmonie konden leven.

Drie monniken uit de belangrijkste tempels van die tijd begonnen daarom te vasten, op zoek naar wijsheid en verlichting om het probleem op te lossen.

De volgende dag verscheen er een driekleurige kat voor de deur van het klooster, ze was samen met haar drie nakomelingen, allemaal vrouwelijke lapjeskatten, net als zij. De monniken zagen dit als een teken uit de hemel en zwoeren om voor de katjes te zorgen.

Tijdens de volgende bijeenkomst kwamen de monniken tot de conclusie dat de kleuren van de katjes symbolisch waren: wit en zwart vertegenwoordigden Yin en Yang (de tegenkrachten), en oranje was de aarde. Ze werden er dus op gewezen dat ze hun meningsverschillen moesten overwinnen.

De pasgeboren kittens symboliseerden ook nog iets anders: ze stonden voor alles dat nieuw was, voor verandering en voor vereniging.

Ierland

In Ierland geloven mensen dat als je in de maand mei met je wrat over de staart van een lapjeskat aait, de wrat er binnen enkele minuten af zal vallen.

Japan

Zo ook is het zeer bekende Japanse ‘gelukskatje’, of de Maneki-Neko, gebaseerd op een lapjeskat. Mensen zetten vaak zo’n katje neer in hun huis of winkel om geluk naar zich toe te trekken. Dit kleine beeldje houdt altijd één pootje omhoog, waarmee het kan zwaaien.