Een beknopte geschiedenis van de huiskat
De band tussen katten en mensen dateert al van vele duizenden jaren geleden, misschien zelfs al rond 7000 voor Christus. Sindsdien is het redelijk om te zeggen dat we gedurende de geschiedenis een nogal turbulente relatie met de bescheiden huiskat hebben gehad.
Het zou veel meer tijd kosten dan een kort artikel om alle vele afbeeldingen van de huiskat in de geschiedenis te behandelen. Vandaag zullen we dus proberen om enkele van de momenten te schetsen die onze relatie met onze katachtige vrienden hebben gevormd.
De geschiedenis van de huiskat in het oude Egypte
Gedurende hun tijd in het oude Egypte hadden katten een nauwe band met de godin Bastet, ook bekend als Ailuros. Vertoningen van de godin waren altijd duidelijk katachtig van aard. Ze had of haar als een zwarte kat of ze was een vrouw met het hoofd van een kat.
De aanbidding van de godin Bastet was vooral in de oude stad Bubastis populair. Hedendaagse onderzoekers hebben veel gemummificeerde katten in de overblijfselen van de stad gevonden. Ze geloven dat deze katten incarnaties waren van de godin Bastet zelf.
Als gevolg hiervan hebben de mensen hen bij de dood gemummificeerd als een manier om hen te eren. Normaal was dit ritueel alleen aan edelen en farao’s voorbehouden.
Volgens oude Egyptische overtuigingen was de godin Bastet de beschermer van zwangere vrouwen en het huis, en had ze de macht om boze geesten te verdrijven. Hoewel Bastet vaak een zachte, aanhankelijke kant had, betekende haar rol als voogd dat ze ook koppig en fel kon zijn.
De oude Egyptenaren waren beroemd om de grote liefde en respect die ze voor dieren toonden. Andere oude beschavingen, zoals de Grieken, gaven zelfs commentaar op de gewoonte van de Egyptenaren om hun huis met dieren te delen en hen als een deel van het gezin te behandelen.
Van alle dieren die ze probeerden te huisvesten, hadden de oude Egyptenaren het meeste succes met de huiskat. Hun wederzijds begrip van het belang van vrijheid en onafhankelijkheid speelde een sleutelrol bij het versterken van de band tussen mens en kat.
De geschiedenis van de huiskat en het verhaal van de zondvloed
De zondvloed is een van de bekendste bijbelverhalen en is de inspiratie voor vele kunstwerken en films geweest. Het verhaal van de zondvloed draait om de personages van Noach en zijn familie. Daarin instrueert God Noach om een enorme ark te bouwen om één paar van elke soort op aarde te redden.
Wat veel mensen echter niet weten, is dat het verhaal van Noach’s Ark ook een van de oudste verhalen is over de geboorte van de huiskat. Een legende (niet de Bijbel) zegt dat Noach nooit katten op de ark heeft meegenomen. Mensen beweren dat dat was, omdat er op dat moment geen katten op de planeet waren.
Volgens de legende was Noach verrast hoe snel de ratten aan boord van de Ark fokten en zich vermenigvuldigden. Met beperkte voorraden groeide dit al snel uit tot een enorm probleem. Niet wetende wat hij anders moest doen, vroeg hij God om hulp. In reactie daarop zei God hem dat Noach driemaal de leeuwenkop moest aaien.
Niet wetend wat er zou gebeuren, deed Noach wat hem werd opgedragen en streelde hij de leeuwenkop. Bij de derde aai niesde de leeuw, en tot Noach’s verbazing vlogen een paar katten uit zijn neusgaten.
Bijna onmiddellijk begrepen de katten waarom ze daar waren en gebruikten hun natuurlijke jachtvermogen om de rattenpopulatie onder controle te houden. Dit staat natuurlijk niet in het originele bijbelverhaal, maar het is desalniettemin een interessant verhaal.
De kat in de Middeleeuwen
De middeleeuwen waren ongetwijfeld een van de donkerste en wreedste tijden voor de huiskat. Al meer dan 1.000 jaar werden katten en met name zwarte katten vervolgd en zelfs verbrand op de brandstapel vanwege hun vermeende connectie met hekserij.
Toen de heksenvervolging het meest extreem was, noemden mensen katten vaak ‘satanische wezens’. Hun gedrag, nachtelijke gewoonten en zelfs het geloof dat ze negen levens hebben, betekende dat katten een associatie hadden met ketterij en duistere magie.
Er waren veel mythen rondom katten in de middeleeuwen. Mensen geloofden dat hun ogen zelfs in de donkerste nachten konden oplichten, zodat heksen satanische rituelen konden uitvoeren. Een andere legende zei dat de duivel zelf de vorm van een zwarte kat zou aannemen om dichter bij de mens te komen.
Helaas zijn er nog steeds mensen die een hekel hebben aan zwarte katten. Ze vrezen ze zelfs als gevolg van het bijgeloof dat tijdens de middeleeuwen zijn wortel heeft geschoten. Daarom is het zo belangrijk voor mensen om de geschiedenis van de huiskatten te ontdekken en ze beter te begrijpen.