Het klonen van dieren: voor- en nadelen

Geschreven en geverifieerd door advocaat Francisco María García

Laatste update: 21 december, 2022

Het klonen van dieren is een van de wetenschappelijke ontwikkelingen die de laatste tijd de meeste controverse hebben veroorzaakt. De mogelijkheid om transgene dieren te verkrijgen door klonen heeft echter een sleutelrol gespeeld in de huidige geneeskunde.

De behandeling van veel ziekten is dankzij transgenese aanzienlijk vooruitgegaan, maar veel mensen weten niet wat het is. In dit artikel zullen we uitleggen wat klonen precies is, hoe wetenschappers transgene dieren creëren en wat de voor- en nadelen van deze techniek zijn.

Wat is het klonen van dieren en hoe creëren wetenschappers transgene dieren?

Het klonen van dieren, ook wel transgenese genoemd, is een procedure waarbij genetische informatie van het ene organisme op het andere wordt overgebracht. Wanneer we het over transgene dieren hebben, hebben we het over de overdracht van DNA.

In het algemeen wordt de code of het integrale genetische materiaal van een individu niet op anderen overgebracht. Voordat de procedure uitgevoerd wordt, zijn wetenschappers verantwoordelijk voor het selecteren, extraheren en isoleren van bepaalde genen.

Afstammelingen die door transgenese zijn ontstaan, worden als transgene wezens of organismen beschouwd. Dat betekent dat transgene dieren dieren zijn die een aantal genetisch gemodificeerde kenmerken vertonen.

Kunnen alle dieren worden gekloond?

In theorie zouden wetenschappers elk levend wezen met een genetische code kunnen klonen. Alle dieren, zelfs mensen, zouden dus transgenese kunnen ondergaan.

Tot nu toe hebben wetenschappers verschillende diersoorten gebruikt om het klonen van dieren in laboratoria te testen. Van kleine insecten en parasieten, tot vissen, vogels en reptielen, en zelfs zoogdieren zoals:

• geiten
• apen
• varkens
• schapen
• ratten
• konijnen

Wetenschappers gebruiken echter het vaakst muizen voor transgene experimenten. Dit is vooral te danken aan hun geringe grootte, hun gemakkelijke hanteerbaarheid en het feit dat zij zich goed aanpassen aan het leven in gevangenschap.

Dolly het schaap en klonen

Dolly het schaap is waarschijnlijk het beroemdste transgene dier in de geschiedenis. Zij werd in 1996 gekloond. Zij was het eerste dier dat wetenschappers kloonden door het genetisch materiaal van de kern van volwassen cellen over te brengen.

Ondanks de populariteit van de zaak, was Dolly niet het eerste dier dat in de geschiedenis van de wetenschap gekloond werd. Het waren eigenlijk kikkers die het eerste proces van het klonen van dieren ondergingen in de jaren ’50.

De geboorte van Dolly heeft vele debatten aangezwengeld en heeft het klonen over de hele wereld populair gemaakt. Het is vandaag de dag nog steeds een zeer controversieel onderwerp, en zelfs onder wetenschappers bestaat er geen consensus over deze kwestie.

Voor- en nadelen van het klonen van dieren

Wanneer we het hebben over een onderwerp dat zo controversieel is als het klonen van dieren en transgene dieren, is het belangrijk om de voordelen en de mogelijke risico’s te evalueren. Op die manier kunnen we een rationeler en evenwichtiger perspectief op zo’n relevant onderwerp handhaven.

Voordelen van het klonen van dieren

• Wetenschappers hebben verschillende experimenten ontwikkeld om transgenese mogelijk te maken en te verbeteren. Dit onderzoek heeft onze kennis over de genetische configuratie van soorten sterk uitgebreid.
• Door het genoom beter te begrijpen, hebben zij de ontwikkeling van nieuwe behandelingen voor ziekten die bij dieren en mensen voorkomen, zoals kanker, kunnen bevorderen.
• Ook de productie van geneesmiddelen heeft baat gehad bij studies over transgene dieren. Wetenschappers waren in staat de meest recente generatie geneesmiddelen te produceren dankzij de vooruitgang in genetische manipulatie.
• Transgenese zou een revolutie teweeg kunnen brengen in het huidige systeem van orgaan- en weefseltransplantaties, waarbij patiënten momenteel lang op donaties moeten wachten. Het kan ook het verkrijgen van stamcellen voor regeneratieve celtherapieën vergemakkelijken.
• Kloneringstechnieken kunnen ook de oprichting van genenbanken levensvatbaar maken. Hierdoor kan worden voorkomen dat veel levende wezens uit het ecosysteem verdwijnen als gevolg van menselijke invloeden.

Nadelen en risico’s van genetische manipulatie

• Transgene dieren kunnen kwetsbaarder zijn voor onder andere allergische reacties. Dit komt door het verschijnen van bepaalde eiwitten die oorspronkelijk niet in de genetische informatie zaten.
• We kunnen nog niet voorspellen welke plaats het nieuwe gen precies in het genoom van het transgene organisme zal innemen. Daarom is het niet altijd mogelijk om het eindresultaat van de genoverdracht van het ene individu op het andere te voorzien.
• Wij moeten er zeker van zijn dat wij de populaties van transgene dieren strikt controleren, zodat zij geen bedreiging vormen voor de inheemse soorten van elk ecosysteem.
• Het gebruik van levende wezens voor experimenten heeft een ethische dimensie. Wij moeten debatteren over de vraag tot welk punt de mens, en vooral de wetenschap, zich met de natuur zelf mag bemoeien, en welke grenzen er moeten zijn.