Ziekten bij zwerfkatten: welke komen het meeste voor?

Geschreven en geverifieerd door de bioloog Cesar Paul Gonzalez Gonzalez

Laatste update: 21 december, 2022

Door de onverantwoordelijkheid van bepaalde eigenaars zijn veel huisdieren op straat terechtgekomen. Deze dieren worden niet verzorgd en daardoor hebben zwerfkatten te maken met vele ziekten.

Gelukkig is adoptie een van de belangrijkste strategieën geweest om deze situatie te verhelpen. Een zwerfkat of -hond is echter vatbaarder voor het oplopen van ziekten die hun gezondheid en die van hun baasjes in gevaar brengen, dus moet er voorzichtig te werk gegaan worden bij het adopteren.

Dit betekent niet dat het in huis nemen van een dakloos dier slecht is, maar je zult naar een dierenarts moeten gaan om hun welzijn te bevestigen. Dit voorkomt niet alleen besmetting, maar verbetert ook aanzienlijk de kwaliteit van leven van het nieuwe gezinslid. Lees verder om enkele ziekten te leren kennen waar zwerfkatten vatbaarder voor zijn.

Waarom lopen zwerfkatten gemakkelijker ziekten op?

Zwerfkatten brengen hun tijd buiten door, op plaatsen waar veel besmettingsbronnen zijn. Daarom is de kans groot dat ze een ziekte oplopen als ze bijvoorbeeld voedsel proberen te vinden. Bovendien werkt door de ondervoeding die ze vaak hebben het afweersysteem van hun lichaam niet goed, waardoor ze uiteindelijk meer aftakelen.

Dit, gekoppeld aan het feit dat ze voortdurend door honden, mensen, of andere katten opgejaagd worden, betekent dat hun algemene gezondheid altijd zwak zal zijn, en dat ze vatbaar zijn voor ziekteverschijnselen.

Dit is de reden waarom in de meeste gevallen een rehabilitatieproces nodig is voordat de kat zijn oorspronkelijke conditie weer kan terugkrijgen. Dit omvat alles, van diergeneeskundige zorg, tot heraanpassing aan menselijk contact.

Veelvoorkomende ziekten bij zwerfkatten

Bij aankomst in hun nieuwe huis leven katten nauw samen met hun baasje en andere huisdieren. Daarom zul je attent moeten zijn op tekenen die erop kunnen wijzen dat de kat een ziekte of aandoening heeft. Zo niet, dan wordt het dier een gevaarlijk brandpunt van besmetting voor iedereen. Hier zijn enkele van de meestvoorkomende ziekten bij zwerfkatten.

Toxoplasmose

Toxoplasmose is een ziekte die verschillende zoogdieren (en sommige vogels) infecteert. Het wordt veroorzaakt door een protozoön (Toxoplasma gondii). Die kan een kat oplopen door het eten van besmette knaagdieren of het samenleven met zieke katten. Zwerfkatten, die veel of altijd in de buitenlucht verblijven, lopen meer kans besmet te raken.

In feite kan deze protozoön het gedrag van ratten zo veranderen dat ze hun angst voor katten verliezen. Daardoor kunnen dakloze dieren gemakkelijker besmet raken door deze knaagdieren op te eten. Bovendien verspreidt de uitwerpselen van de besmette kat toxoplasmose, dus als er niet voor hygiëne gezorgd wordt, kunnen ook gezinsleden ziek worden.

Dit laatste is belangrijk, want de besmetting bij mensen is erg gevaarlijk voor zwangere vrouwen. Dus, als je een kat wilt adopteren, kun je dat beter niet tijdens de zwangerschap doen. En vergeet niet je kat naar een dierenarts te brengen om zeker te zijn van een optimale gezondheid.

Rabiës

Rabiës is een ziekte die veroorzaakt wordt door een virus dat bij verschillende soorten dieren wordt overgedragen. Om besmetting te krijgen moet het speeksel van het besmette organisme via een open wond het lichaam binnendringen. Daarom is het niet ongewoon dat zwerfkatten besmet raken door de beten van andere wilde organismen.

Deze ziekte verandert het centrale zenuwstelsel en kan de dood tot gevolg hebben. In feite is de dodelijkheid van rabiës (Engelse link) 100%. En alsof dit nog niet genoeg is, kan deze ziekte ook de eigenaars besmetten, en is bijna altijd dodelijk. Om dit te voorkomen neem je de nodige voorzorgsmaatregelen om met zwerfkatten om te gaan zonder ze je te laten krabben, bijten of likken.

Kattenkrabziekte

Deze ziekte wordt veroorzaakt door krassen of beten van een kat die besmet is met de Bartonelli henselae-bacterie. Katachtigen worden besmet door vlooien of teken die de infectie overbrengen. Veel huisdieren vertonen echter geen duidelijke klinische verschijnselen van de ziekte en ze is alleen zichtbaar als ze een persoon aanvallen.

Het slachtoffer van de kras zal enkele milde symptomen hebben, waaronder koorts, hoofdpijn en gezwollen klieren. Deze klinische verschijnselen verdwijnen meestal zonder dat nauwlettend in de gaten gehouden hoeft te worden, hoewel, als het immuunsysteem zwak is, je medicijnen nodig kunt hebben.

Hoewel het geen risicovolle ziekte is, kun je krassen van een zwerfkat het beste vermijden.

Ringworm (feline dermatophytosis)

Ringworm is een ziekte van de huid. De veroorzaker is de schimmel Microsporum canis. Deze ziektevorm is erg besmettelijk en is daarom ook een van de veelvoorkomende ziekten bij zwerfkatten.

Dat komt door de manier waarop het micro-organisme zich verspreid. Zonder verder te gaan, kunnen de afgevallen haren van het zieke dier andere huisdieren besmetten zonder in direct contact te komen.

Deze pathologie begint als een kleine cirkelvormige ontsteking in de huid, die zich uitbreidt en desquamatie begint te produceren. Gelukkig lossen milde gevallen meestal spontaan op. Bij zwerfkatten is echter veterinaire follow-up nodig, omdat ondervoeding hun immuunsysteem kan beletten efficiënt te werken.

Bovendien moeten eigenaars heel voorzichtig zijn met dit probleem, want ze zijn ook vatbaar om het op te lopen. Weliswaar heeft deze ziekte geen ernstige gevolgen, maar het is beter om direct onbeschermd contact te vermijden als je katachtigen van de straat redt.

Feline immunodeficiëntie-virus

Het Feline immunodeficiëntie-virus (FIV) lijkt erg op het HIV-virus dat mensen treft. Deze pathologie zorgt ervoor dat het immuunsysteem van de katachtige niet goed werkt, wat de deur openzet voor verschillende soorten infecties. Bijgevolg kan de zwerfkat zich niet verdedigen tegen andere ziekten en hun complicaties.

Dit virus kan alleen van de ene kat op de andere overgedragen worden en een zwerfdier is in staat je huisdieren te besmetten als je niet voorzichtig bent. Daarom moet je je nieuwe gezinslid zo snel mogelijk naar de dierenarts brengen. Zo ben je er zeker van dat niemand gevaar loopt om besmet te raken. Bedenk ook dat deze pathologie niet op mensen kan worden overgedragen.

Darmparasieten

Endoparasieten zoals nematoden, wormen, pinwormen en coccidia zijn veelvoorkomende ziekteverwekkers bij jonge katten. Bovendien hebben zwerfkatten een grotere kans op infectie door hun slechte levenskwaliteit. Bijgevolg kan de kat, als hij in zijn nieuwe huis aankomt, andere leden van het gezin besmetten.

Deze soorten problemen zijn meestal niet erg gevaarlijk. Als ze echter niet onder controle gehouden worden, kunnen ze ernstige gezondheidsproblemen veroorzaken. Behandelingen om parasieten te doden zijn snel en doeltreffend.

Feline leukemie-virus

Dit virus behoort tot dezelfde groep als het feline immunodeficiëntie-virus en veroorzaakt dezelfde immunosuppressieve effecten. Bovendien wordt het ook overgedragen als speeksel in contact komt met open wonden. Daarom kunnen katten heel gemakkelijk besmet raken als er meerdere op dezelfde plaats leven.

In het geval van zwerfkatten wordt deze ziekte vaak overgedragen als ze met elkaar vechten, en als ze bij een nieuw huis aankomen kunnen ze gemakkelijk andere huisdieren besmetten. De besmetting met het feline leukemie virus werd lange tijd beschouwd als de belangrijkste doodsoorzaak bij deze dieren. Deze sterfte neemt nu gelukkig af. Dat komt door verschillende preventieve maatregelen.

Katten kunnen dit virus niet op mensen overbrengen, dus de eigenaar loopt geen risico op besmetting. Desondanks moet de besmette katachtige een behandeling ondergaan om de symptomen te verlichten.

Feline rhinotracheitis

Rhinotracheitis is een zeer besmettelijke ademhalingspathologie bij katten. Deze aandoening verspreid zich via niezen of afscheidingen van het besmette dier. Het wordt veroorzaakt door herpesvirus type 1 en calicivirus. Deze ziekteverwekkers blijven in het lichaam, ook als er geen symptomen zijn. Als gevolg daarvan kan een dier zijn leven lang een besmettingspunt zijn.

Deze ziekte komt veel voor bij kattenkolonies en groepen katachtigen, dus zwerfkatten zijn vatbaar voor besmetting. Rhinotracheitis is meestal niet dodelijk, maar als het dier erg verzwakt is, kunnen er fatale gevallen optreden. Daarom is het het beste om het probleem te voorkomen met een volledig vaccinatieschema voor alle huisdieren.

Het redden van een zwerfkat is een levensveranderende, altruïstische daad. Maar om er zeker van te zijn dat de kat in uitstekende gezondheid verkeert (en om zijn nieuwe gezin te beschermen), kun je hem het beste zo snel mogelijk naar de dierenarts brengen.

Bedenk dat deze kleine kat geen gemakkelijk leven heeft gehad, en dat hij alle zorg nodig heeft die hij kan krijgen. Maar toch, wees gerust dat al je inspanningen om ze gezond te houden zeker de moeite waard zullen zijn.