Ken je de verschillende soorten parasieten bij konijnen?

Geschreven en geverifieerd door de bioloog Cesar Paul Gonzalez Gonzalez

Geschreven door Cesar Paul Gonzalez Gonzalez

Laatste update: 22 december, 2022

Konijnen behoren tot de schattigste en leukste huisdieren die je kunt hebben, want ze gaan heel goed om met kinderen en volwassenen. In het algemeen zijn het kleine dieren die zich perfect aanpassen aan bijna elke huiselijke omgeving. Toch is het nodig goed op hun gezondheid te letten, want er zijn enkele parasieten waar we op moeten letten. Blijf bij ons als we de verschillende soorten parasieten bij konijnen bekijken.

Deze dieren zijn nogal actief en komen op veel verschillende plaatsen en oppervlakken. Het is dus normaal dat ze met een of ander micro-organisme besmet raken. Op deze manier kunnen sommige parasieten hun weg vinden in het lichaam van konijnen en ze beginnen te verzwakken. Lees verder om de meestvoorkomende soorten parasieten bij konijnen te leren kennen.

Wat is een parasiet?

Parasieten zijn organismen die profiteren van andere levende wezens, want ze eten en overleven dankzij de hulpbronnen die ze van hun gastheer krijgen. Als een parasiet zich voedt, schaadt hij dus ook zijn gastheer in meer of mindere mate. Daardoor beginnen er tekenen van zijn aanwezigheid te verschijnen. Deze relatie, waarin de parasiet van zijn gastheer profiteert, noemt men parasitisme.

Deze wisselwerking kan bij het getroffen dier verschillende effecten veroorzaken, en na verloop van tijd worden bepaalde herkenbare symptomen duidelijk. Dit betekent dat de kenmerken van een ziekte verschijnen, die onder controle gehouden moet worden om ernstiger schade aan het dier te voorkomen.

De overdracht van deze parasieten is meestal vrij eenvoudig, want direct contact met de ziekteverwekker via water, voedsel, of door de gastheer ingeademde lucht is alles wat nodig is. Als gevolg daarvan begint de infectie bijna zonder dat je er iets van merkt. In het geval van konijnen kan dit parasitisme hun groei en ontwikkeling ernstig aantasten, terwijl het in het ergste geval de dood tot gevolg kan hebben.

Verschillende soorten parasieten bij konijnen

Bij konijnen komen twee soorten parasieten voor: endoparasieten en ectoparasieten. De eerste groep kenmerkt zich door de gastheer van binnenuit te infecteren, terwijl de tweede groep zich richt op het bewonen van de huid van het individu. Hieronder volgt een lijst van de meestvoorkomende ziekten bij konijnen die door parasieten veroorzaakt worden.

Uitwendige parasieten bij konijnen (ectoparasieten)

Deze groep richt zich op alle soorten parasieten bij konijnen die op hun vacht of huid leven en die zichtbare wonden kunnen veroorzaken. De meeste van deze organismen zijn kleine, of bijna microscopisch kleine, geleedpotigen, waardoor het nodig is aandacht te besteden aan vreemde tekenen op de huid van het huisdier. Enkele voorbeelden zijn als volgt.

Schurft

Schurft manifesteert zich als irritatie en jeuk van de huid, veroorzaakt door een bijna onmerkbare mijt. Deze ziekte wordt overgedragen door direct contact, dus als je meer dan één konijn hebt is het waarschijnlijk dat ze allebei ongeveer tegelijk besmet raken.

De eerste tekenen van infectie worden gekenmerkt door roodheid van de aangetaste plek, terwijl ook schilferen en vervellen van de vacht optreedt. Naarmate het probleem vordert, beginnen zich geelgrijze korsten te vormen die een groot deel van het lichaam bedekken. Als een dierenarts niet geraadpleegd wordt, kan de ziekte het konijn fataal worden.

Bedenk dat diagnoses alleen door een diergeneeskundige gesteld kunnen worden, dus het is beter zo snel mogelijk te gaan om de risico’s te beperken. De behandeling hangt helemaal van de dierenarts af, maar hij/zij kan aanraden een oraal acaricide te gebruiken of een directe toepassing (oplossing, crème, of spray). Meestal vertoont het huisdier na een week verbetering.

Teken

Teken zijn geleedpotigen die zich voeden met het bloed van het konijn, dus bijten ze in de huid van de gastheer om hun voedsel te bemachtigen. Besmetting door deze organismen is meestal niet problematisch voor het huisdier, maar alles hangt af van hoeveel parasieten er aanwezig zijn. Dit betekent dat, als het parasitisme erg intens is, het geïnfecteerde dier verzwakt kan raken of zelfs sterven.

Deze situatie maakt het belangrijk om de huid van het huisdier voortdurend te controleren, want zo kan een mogelijke infectie door deze parasiet opgespoord worden.

Houd er bovendien rekening mee dat de behandeling door een professional moet worden voorgeschreven, want het is niet aan te raden huismiddeltjes te gebruiken. Net als bij mijten zijn ivermectine en carbamaten meestal de meest gebruikte middelen om ze aan te pakken.

Luizen

Net als teken zijn luizen bloed-voedende parasieten die konijnen kunnen infecteren. Het probleem met deze organismen is dat ze zich heel snel voortplanten, zodat ze in korte tijd de gastheer volledig kunnen teisteren. Bovendien scheidt de beet van deze parasieten stoffen af die de huid irriteren en ontsteken. Dat kan nog verergerd worden door de intensiteit van de infectie.

Jonge konijnen zijn meestal gevoeliger voor parasitisme door luizen, hoewel elk exemplaar gemakkelijk geïnfecteerd kan raken. Wat de behandeling betreft, schrijven dierenartsen meestal het gebruik voor van geneesmiddelen zoals pyrethroïden of organofosfaten. Bovendien is het nodig om na 10 tot 14 dagen een tweede behandeling toe te dienen om de uitroeiing van het geleedpotige te verzekeren.

Vlooien

Vlooien zijn een ander soort hematofaag organisme dat veel voorkomt bij verschillende soorten huisdieren. In tegenstelling tot teken en luizen zijn deze geleedpotigen beter in staat zich te verplaatsen, zodat ze zonder probleem verschillende keren van gastheer kunnen veranderen.

Net als de vorige wordt een vlooienplaag een reden tot zorg als ze uit de hand loopt, want op dat moment neemt het aantal parasieten in het konijn toe, en de ontsteking door de vlooienbeten wordt duidelijker.

De behandeling om deze ectoparasieten aan te pakken moet door de dierenarts voorgeschreven worden. Alleen een professional is bevoegd om in elk afzonderlijk geval de diagnose te stellen en het juiste geneesmiddel voor te schrijven. In het algemeen kunnen de geneesmiddelen toegediend worden door middel van baden, injecties of sprays. Dat maakt de behandeling eenvoudiger en doeltreffender.

Inwendige parasieten bij konijnen (endoparasieten)

Endoparasieten zijn organismen die in het lichaam van het konijn een ravage aanrichten. Om een infectie op gang te brengen moet de ziekteverwekker binnenkomen via water, voedsel, of de neus. Zo krijgt het toegang tot de organen en systemen van de gastheer. Vervolgens kan het zich kan beginnen te voeden en voortplanten. Enkele voorbeelden van de ziekten die ze veroorzaken zijn de volgende.

Cysticercose

Deze aandoening verwijst naar een infectie die veroorzaakt wordt door het larvale stadium van lintwormen (taenia). Meer bepaald raken konijnen besmet door het eten van voedsel dat met de eitjes van de parasiet besmet is. Eenmaal in de darm aangekomen beginnen deze ziekteverwekkers zich door verschillende organen te verplaatsen om de lever te bereiken. Daar vormen ze een soort clusters of bolletjes.

Op deze manier beginnen de endoparasieten de lever binnen te dringen, waardoor peritonitis en hepatitis ontstaan. Aan de buitenkant begint het konijn een mager en nogal zwak uiterlijk te vertonen. Dat is meestal gevaarlijk als de infectie verergert. De behandeling van deze parasitose is meestal moeilijk. Onder een streng dieet is het mogelijk een goede kwaliteit van leven te behouden.

De beste manier om deze parasiet te vermijden is het groenvoer dat het konijn krijgt te ontsmetten. Dit elimineert de aanwezigheid van eitjes die de ziekte veroorzaken. In feite bestaat er bij mensen ook een vrij agressieve vorm van deze ziekte, neurocysticercose genaamd (Engelse link), die ook moeilijk te bestrijden is.

Coccidiose

Coccidiose is misschien de ziekte die konijnen het vaakst treft, omdat de parasiet binnenkomt via besmet voedsel en water. Deze ziekte wordt veroorzaakt door verschillende soorten van de protozoaire Eimeria. Daardoor verschillen de symptomen van geval tot geval.

De duidelijkste tekenen van infectie door deze coccidia is de aanwezigheid van enteritis, die bloederige diarree, zwakte en buikzwelling geeft. Deze soort ziekte kan dodelijk zijn als het dier niet onmiddellijk een behandeling ondergaat.

De symptomen kunnen namelijk verergeren en leiden tot bloedarmoede of secundaire infecties. Daarom moet je elke verandering in de gezondheid van je huisdier met je dierenarts bespreken.

Zoals gezegd zijn sommige soorten van deze protozoön gevaarlijker dan andere. Bijgevolg is de meest dodelijke vorm van de ziekte hepatische coccidiose, die veroorzaakt wordt door Eimeriastiedae. Deze parasiet neemt een andere route. In plaats van in de darmen te blijven en die aan te tasten, migreert hij naar de lever om daar een ravage aan te richten.

Deze vorm van de ziekte veroorzaakt ernstige leverbeschadiging, die verschillende stofwisselingsstoornissen zoals anorexia en bloedarmoede op gang brengt. Naarmate de situatie verergert, veroorzaken de verschillende problemen extreme zwakte bij het huisdier, die vaak dodelijk is. Bovendien zijn de symptomen in dit geval minder duidelijk, wat het moeilijker maakt ze te behandelen.

Hoe weet ik of mijn huisdier ziek is?

Het is onmogelijk met het blote oog een diagnose te stellen bij een huisdier. De beste aanbeveling is dus altijd om naar een deskundige te gaan. Maar enkele waarschuwingssignalen helpen je oplettend te zijn.

Tot de meestvoorkomende behoren veranderingen in gedrag, verlies van eetlust, en een weigering om zich te laten aaien of aanraken. Houd dit soort situaties in gedachten, zodat je zo nodig naar de dierenarts kunt gaan.