Stress bij tamme vogels: oorzaken, symptomen en oplossingen

Vogels zijn ontworpen om in vrijheid het luchtruim te kiezen, en ze kunnen problemen hebben zich aan een kooi aan te passen. Heb je thuis dieren in een kooi, dan moet je op de hoogte zijn van de tekenen van stress bij tamme vogels, want het opsporen ervan is essentieel om hun welzijn te garanderen.

De informatie die je hier vindt is van algemene aard, en geldt voor elke vogelsoort. Stress kan veel ziekten uitlokken of verergeren, dus neem goed nota van alles wat je moet weten om het te herkennen en te verlichten.

Oorzaken van stress bij tamme vogels

Tamme vogels zijn dieren die een veilige en stabiele omgeving nodig hebben om zich rustig te voelen. Als prooidieren in hun natuurlijke omgeving relateren ze veranderingen in hun leefomgeving als tekenen van gevaar, wat hen stress bezorgt.

Maar welke veranderingen kunnen er in een huis zijn die voor hen gevaarlijk lijken? Hier zijn de meestvoorkomende voorbeelden:

• Verhuizen. Je bent niet de enige die last heeft van stress bij een verhuizing. Je vogel zal ook gealarmeerd zijn als zijn hele routine en omgeving abrupt verstoord worden.
• Verandering van familie. Veel vogels vormen een heel diepe band met hun verzorgers. Als ze geen andere keus hebben dan bij andere mensen in te trekken, zullen ze gestrest zijn doordat ze een nieuwe relatie met een vreemde moeten aangaan en hun andere familie zullen missen.
• De komst van een nieuw gezinslid. Menselijk of niet, de introductie van nieuwe dieren in huis is meestal een oorzaak van stress bij de vogel vanwege de verandering van routine die dit met zich meebrengt.
• Geluiden van buitenaf. Onweer, bouwwerkzaamheden of druk verkeer zijn enkele voorbeelden van plotselinge geluiden die je vogel kunnen afschrikken. Als ze voortdurend zijn, veroorzaken ze oxidatieve stress (Engelse link).
• Aanwezigheid van roofdieren en andere dieren. Bijvoorbeeld, zelfs als een arend of wasbeer geen mogelijkheid heeft om binnen te komen, is hun inkijk door het raam een bron van stress voor je vogel. Ook huiskatten kunnen als bedreiging worden ervaren.
• Veranderingen in routine. Dit kan zowel jouw routine als die van de vogel zijn. Ze hebben het moeilijk zich aan te passen aan nieuwe elementen in hun dagelijks leven of veranderingen in schema’s.

Overige oorzaken

Ook andere kleine veranderingen en factoren kunnen de gemoedsrust van een vogel veranderen. Enkele van zulke voorbeelden zijn het veranderen van de kleur van de muren, verschillende kunstlichtcycli, het introduceren van een nieuw element in hun kooi, of zelfs het lakken van je nagels!

Telkens als je een verandering in de omgeving of routine aanbrengt, wees dan alert en registreer eventuele veranderingen in het gedrag van je vogel.

Hoe weet ik of mijn vogel gestrest is?

Er is een aantal fysieke en psychologische symptomen van stress die bij de meeste vogels voorkomen. Deze basisinformatie is essentieel voor een vroegtijdige herkenning van de aandoening. Dit zijn de meestvoorkomende klinische verschijnselen:

• Stresslijnen in de veren. Dit zijn lijnvormige vlekken op de veren, veroorzaakt door de aanwezigheid van veer-etende mijten en voedingstekorten. Deze tekorten zijn het gevolg van door stress veroorzaakte veranderingen in de fysiologie van de vogel.
• Verenplukken. Overmatig plukken of zelfverwonding zijn veelvoorkomende tekenen dat een vogel erg gestrest is.
• Agressie tegenover andere dieren of de eigenaar. Dit gedrag wijst ook op lichamelijke ziekte, dus een bezoek aan de dierenarts is aan te bevelen om de oorzaak te vinden.
• Verlies van eetlust. De vogel stopt met eten, samen met de andere tekenen, valt ook onder een beeld van stress. Net als het vorige punt hoort dit gedrag bij de symptomen van lichamelijke ziekte.
• Veranderingen in vocalisaties. Vooral bij papegaaiachtige vogels zijn luider krijsen, vaker krijsen of integendeel helemaal ophouden met vocaliseren duidelijke tekenen van stress.
• Repeterend gedrag. Gedragingen die voortdurend herhaald worden en geen doel hebben worden stereotypieën genoemd. Ze zijn vooral het gevolg van gebrek aan stimulatie en stress. Het kunnen bewegingen zijn, vocalisaties of gewoontegedrag dat meer dan nodig herhaald wordt, zoals poetsen.
• Angst. Als de vogel plotseling bang wordt voor dingen waar hij eerder niet bang voor was, kan dat komen doordat hij in een toestand van voortdurende stress verkeert en gevoeliger is geworden. Als hij zich verzet tegen handelingen die hij voorheen prettig vond, kan het een verandering in je verschijning zijn die de angst opwekt.
• Verveling. Niemand houdt van stilzitten, vooral niet als ze in een kooi leven. Als de vogel niet genoeg mentale stimulatie heeft, zal hij last krijgen van stress.

Oplossingen voor stress bij tamme vogels

Als de stressor die de vogel treft gevonden is, is het eerste wat je moet doen die uit zijn omgeving te verwijderen, zodat hij geen effect meer heeft.

De volgende stap is een diagnose te stellen van het abnormale gedrag dat hij vertoont. Is hij zich aan het krabben? Weigert hij te eten? Elk van de afgeleide stoornissen heeft een specifieke behandeling, dus je moet ze van elkaar onderscheiden.

Terwijl je deze problemen samen met je dierenarts behandelt, is het belangrijk dat je bepaalde handelingen uitvoert die de stress van de vogel helpen verlichten. Deze staan hieronder opgesomd:

• Schreeuw niet en maak geen harde geluiden in de buurt van de vogel, want dit maakt zijn stress alleen maar groter.
• Vermijd plotselinge bewegingen, vooral bij het naderen van de vogel. Als de vogel bang is, moet je hem zachtjes benaderen, zonder contact te forceren.
• Zorg voor een goede voeding en veel omgevingsverrijking. De vogel bezig houden en vermaken komt een heel eind in de richting van het voorkomen van stereotypieën en het verlichten van stress.
• Als de vogel zich verzet om benaderd of opgepakt te worden, kun je zijn vertrouwen terugwinnen door hem een stok aan te bieden om op te klimmen en je geleidelijk weer te benaderen.
• Laat hem vaker uit de kooi vaker en deel quality time met je vogel.

Conclusie

Zoals je misschien gemerkt hebt, is de informatie over stress bij tamme vogels in dit artikel algemeen, dus je moet ook op zoek gaan naar de specifieke kennis die betrekking heeft op de specifieke soort waar je voor zorgt.

Vogels zijn tere dieren, en opdat hun aanwezigheid je leven blijft opvrolijken, moet je ervoor zorgen dat dat van hen ook een gelukkig leven is.