Houd je hond gezond: atopische dermatitis

Geschreven en geverifieerd door advocaat Francisco María García

Laatste update: 21 december, 2022

Sommige dieren likken dwangmatig aan bepaalde delen van hun lichaam. Dit is het hoofdkenmerk van atopische dermatitis. Het aangedane deel is meestal op hun poten, en het likken gaat door totdat er een wond ontstaat.

Voortdurend likken veroorzaakt een zwelling van de huid. Het aangedane gebied kan na een tijdje hard worden. De haarzakjes en zweetkliertjes gaan dan barsten, en er kunnen bacteriële infecties optreden.

Behandeling van dit verschijnsel is een langdurig en onprettig gebeuren voor zowel huisdier als eigenaar. Toch moet, als de diagnose eenmaal is gesteld, de behandeling zonder ophouden doorgaan totdat genezing optreedt.

Symptomen en factoren die bijdragen aan deze ziekte

Hoofdoorzaak van atopische dermatitis is dat het dier zichzelf voortdurend en dwangmatig likt. In sommige gevallen gaat het gepaard met bijtwonden, zelfs ernstige.

Wonden kunnen daardoor binnen korte tijd ontstaan, zelfs binnen uren. Het is bovendien mogelijk dat er een paar weken voorbijgaan vanaf het moment dat het dier zich deze gewoonte aanleert totdat de eerste wonden zichtbaar worden.

Oorzaken van deze afwijkingen zijn vaak:

• Jeuk veroorzaakt door allergieën voor omgevingsfactoren of bepaalde soorten eten.
• Bacteriën, schimmels, parasieten of mijten die de huidlagen aanvallen.
• Insectenbeten.
• Gewrichtsschade, vaak gepaard gaande met veel pijn.
• Artritis.
• In sommige gevallen is het een symptoom van kanker.
• Hormonale afwijkingen.
• Psychologische factoren, zoals een dwangstoornis.
• Stress, verveling of angst.
• Tics (een dier herhaalt een nutteloze handeling, onder andere door het opgesloten zijn in kleine ruimten).

Rassen en genetische factoren

Tot op heden is het niet mogelijk geweest om een zinvol verband te vinden tussen erfelijke factoren en atopische dermatitis. Het is echter wel zo dat sommige rassen meer de neiging hebben hieraan te lijden.

De meest getroffen hondenrassen zijn de grote rassen:

• Duitse herder
• Golden retriever
• Spaanse mastiff
• Duitse dog
• Labrador
• Dobermann

Diagnose en behandeling

Honden die hieraan lijden worden meestal pas naar de dierenarts gebracht als de ziekte in een vergevorderd stadium is. Daardoor wordt het werk voor de dierenarts erg moeilijk. Niet alleen is de diagnose lastig, maar ook de behandeling zal problematisch zijn.

Als een arts een hond met zichtbare wonden onderzoekt, kan hij of zij niet goed bepalen welke symptomen het eerst zijn verschenen. Hij kan niet zien of het likken werd veroorzaakt door de wonden, of andersom.

Om complicaties te voorkomen zouden eigenaren die merken dat hun hond dwangmatig likt meteen naar een dierenarts moeten gaan. Dit zou ook moeten gebeuren als gemerkt wordt dat de poten altijd vochtig zijn.

Aangezien atopische dermatitis bij honden veroorzaakt wordt door een aantal factoren, zal de behandeling niet altijd hetzelfde zijn. Alvorens de arts een behandeling kan voorschrijven, zal hij of zij precies moeten weten wat de symptomen heeft veroorzaakt.

De symptomen aanpakken

Het eerste wat je moet doen is de symptomen aanpakken: zorg dat de hond zichzelf niet kan likken. Op deze wijze kunnen z’n wonden helen. Je kunt een hondenkraag gebruiken zodat hij het aangedane gebied niet kan bereiken. Het helpt ook om pleisters aan te brengen om de wonden te bedekken.

De enige manier echter om dit gedrag helemaal te voorkomen is om de hoofdoorzaak weg te nemen. Er moet daarbij bepaald worden of het nu fysiek, door de omgeving veroorzaakt of psychologisch is.

Als eenmaal de diagnose van atopische dermatitis is vastgesteld, is de hulp van andere specialisten vereist. In het ideale geval moeten zowel een dierkundige dermatoloog en een hondengedragswetenschapper de hond te observeren.

Hoe moet je atopische dermatitis voorkomen?

Hond en eigenaar dienen beiden een zeer strikte hygiëne in acht te nemen. Dat is noodzakelijk om het voorkomen van bacteriën, schimmels, mijten en parasieten tegen te gaan. Het is ook belangrijk om stress en plotselinge veranderingen in het dagritme van je huisdier te voorkomen.

Rassen zoals de golden retriever en de boxer hebben veel lichamelijke beweging nodig om al hun energie kwijt te raken. Als ze dit niet kunnen doen, raken ze niet alleen verveeld maar ook heel nerveus.

Andere rassen zoals de Duitse herder moeten niet alleen mee uit wandelen, springen en rennen genomen te worden. Ze hebben tevens mentale spelletjes nodig om te kunnen ontspannen en om verveling te kunnen voorkomen.