Ervaren walvissen stress?

Geschreven en geverifieerd door de dierenarts Eugenio Fernández Suárez

Laatste update: 22 december, 2022

Dieren in gevangenschap kunnen vaak stress ondervinden, en dit is tegenwoordig een onderwerp van grote zorg. In het artikel van vandaag zullen we zien dat zelfs walvissen stress ervaren, hoe onwaarschijnlijk dit ook mag lijken.

Een onderzoek toont aan dat walvissen stress ervaren

Veel mensen weten dat seismisch onderzoek gevolgen heeft voor walvisachtigen (Engelse link), maar een nieuwe studie heeft aangetoond dat walvissen al veel eerder, in de Tweede Wereldoorlog, stress hebben gekregen van menselijke activiteiten.

De studie, geleid door de Universiteit van Texas en gepubliceerd in Nature Communications (Engelse link), analyseerde de stress die walvissen in de Stille Oceaan en de Atlantische Oceaan ondervonden tussen 1870 en 2016. In het bijzonder bestudeerden zij de blauwe vinvis, de bultrugwalvis en de gewone vinvis, die enkele van de bekendste walvissen zijn.

Hoe wordt stress bij walvissen gemeten?

Dit soort onderzoek is vaak moeilijk uit te voeren. Dat komt omdat er bloedmonsters moeten worden genomen, wat op zich al stress veroorzaakt bij het dier. In dit geval hebben ze echter gebruik gemaakt van oorsmeer van de walvis, bestaand uit laagjes. Hiermee kunnen wetenschappers zowel de leeftijd van een dier als de hoeveelheid cortisol schatten.

Normaal gesproken gebruiken ze deze oorsmeerlaagjes om de leeftijd van een dier te schatten. Ze zijn vergelijkbaar met boomringen. Elke waslaag vertegenwoordigt maanden in het leven van een walvis.

Ze kunnen zelfs voedingsperioden van migratieperioden onderscheiden dankzij de kleuren van de lagen. Zo kunnen we veel gegevens krijgen over het leven van deze enorme dieren.

Dankzij de aanwezigheid van walvisresten in musea over de hele wereld is het mogelijk dit soort studies uit te voeren zonder de grote walvisachtigen in hun natuurlijke habitat te storen, en tegelijkertijd vooruitgang te boeken met dit soort studies over de wilde dieren.

Wetenschappers hebben in honderden studies cortisol gebruikt om stress te meten. In dit geval ontdekten zij dat de cortisolniveaus stegen in de jaren zestig, een van de meest bloeiende decennia als het gaat om de walvisvangst.

Ook in de jaren twintig en dertig van de vorige eeuw waren de walvissen erg gestrest. Die jaren waren een andere periode van intensieve walvisjacht, waarin de walvispopulatie aanzienlijk afnam.

Walvissen waren gestrest tijdens de Tweede Wereldoorlog

De onderzoekers waren echter bijzonder verrast door de mate van stress bij walvissen tijdens de Tweede Wereldoorlog. Oorlog heeft invloed op dieren, ook al was er in die tijd een afname van de walvisvangst.

Het lijkt erop dat zeeslagen, onderzeeërs en ontploffingen onder water deze dieren ook stress kunnen bezorgen. Een ander feit dat onderzoekers verbaasde, is dat de stressniveaus die de walvissen ervaren, toenemen, ook al is de walvisjacht sinds de jaren zeventig enorm afgenomen.

Onderzoekers vermoeden dat een van de redenen waarom menselijke activiteiten die geen verband houden met de walvisvangst, deze dieren toch stress bezorgen, het feit is dat walvissen menselijke schepen associëren met aanvallen op hun soort.

Het is belangrijk om de menselijke activiteiten in de gaten te houden om de walvissen te beschermen. Deze studie toont aan dat we nog steeds een enorme impact hebben op walvisachtigen, ook al jagen we er zelden op.