Logo image
Logo image

De dwergwalvis: kenmerken, voortplanting en bijzonderheden

4 minuten
Deze walvisachtige is een mysterie voor onderzoekers, omdat zijn waarnemingen zo schaars zijn dat er nauwelijks iets over bekend is. Laten we eens kijken naar wat we weten.
De dwergwalvis: kenmerken, voortplanting en bijzonderheden
Sara González Juárez

Geschreven en geverifieerd door de psychologe Sara González Juárez

Laatste update: 08 juli, 2024

De walvisachtigen die de koudste wateren van de planeet bewonen zijn, op enkele uitzonderingen na, grotendeels onbekend. Dit is het geval met de dwergwalvis, die lijkt op een walvis (in de spreektaal) maar dichter bij de vinvissen staat. Het is de enige overlevende van zijn geslacht.

Deze reuzen van de zee (reusachtig vergeleken met de mens, ook al doet hun naam anders vermoeden) verdienen veel meer aandacht dan ze krijgen. In dit artikel vind je een compleet feitenrelaas over hun biologische samenstelling, dus mis niets!

Taxonomie en kenmerken

De dwergwalvis (Caperea marginata) is een mystieke walvissoort (dat wil zeggen: met filterende baleinen in plaats van tanden) die behoort tot de familie Cetotheriidae en de onderfamilie Neobalenidae.

Binnen deze laatste groep zijn er 2 soorten, de walvis waar het hier om gaat en een andere die sinds het Mioceen is uitgestorven, de Miocaperea pulchra.

Het is de kleinste mysticus met een lengte van 6,5 meter en een gewicht van ongeveer 3 ton. Hij heeft een langgerekt, slank lichaam, met een kleine rugvin op een meer caudale positie dan andere soorten. Hij heeft twee karakteristieke groeven op zijn keel die hem onderscheiden van andere walvissen.

De habitat van de dwergwalvis

Deze walvis komt voor in een beperkt geografisch gebied rond de wateren van de Zuidpool. Hij komt ook voor in een kleine lijn die de Stille en Atlantische Oceaan omvat. Het is dus een aquatisch en pelagisch leefgebied, met zeer koude wateren.

Er zijn ook enkele kleine groepen op uitzonderlijke plaatsen, zoals Vuurland en een klein gebied in Tasmanië. Eén studie (Engelse link) meldde zelfs een waarneming van een exemplaar op het noordelijk halfrond voor de kust van Gambia, in Afrika.

De dwergwalvis is niet uitgebreid gevolgd, omdat waarnemingen zeer zeldzaam en moeilijk te traceren zijn. Men denkt dat er hotspots zijn waar veel zoöplankton is en waar ze zich vaker komen voeden.

Voeding van deze kleine walvissoort

Waarnemingen van deze walvis op voederplaatsen zijn schaars. Daarom is de meeste informatie over zijn dieet afkomstig van de analyse van de maaginhoud van dode exemplaren. Zoals de meeste mystieke walvissen voedt hij zich met krill, kleine schaaldieren en zoöplankton dat hij in het water vindt.

De baleinen van de dwergwalvis filteren het voedsel door grote hoeveelheden water op te nemen. Na opname spuugt het dier het schone water uit.

Het gedrag van de dwergwalvis

Als er één onbekend aspect van dit zoogdier is, dan is het wel zijn gedrag. De feiten zijn tegenstrijdig, want waarnemingen van groepen suggereren dat ze zich in kleine familiegroepen bewegen. De schaarste aan ontmoetingen met hen brengt andere auteurs er echter ook toe te beweren dat ze solitaire gewoonten hebben.

We weten niet of hij migraties uitvoert, hoe hij communiceert, of dat hij relaties aangaat met andere soorten. De meeste gepubliceerde artikelen hebben te maken met uitzonderlijke waarnemingen of met hun botstructuur, die duidelijk afwijkt van andere soorten walvisachtigen.

Voortplanting

Ook dit is een tamelijk onbekend aspect van de dwergwalvis. Elk vrouwtje brengt waarschijnlijk één kalf ter wereld, na een vermoedelijke draagtijd van 10-12 maanden. Dit wordt aangenomen van andere walvisachtigen van vergelijkbare grootte.

De kalveren blijven bij hun moeder tot ze gespeend worden, wat gebeurt op een leeftijd van ongeveer 6-12 maanden, afhankelijk van de groeisnelheid van het jong. Zodra het zelfstandig begint te eten, zal de kleine walvisachtige uiteindelijk zijn eigen weg van zijn moeder vinden.

Beschermingsstatus van de dwergwalvis

.

Some figure
Caperea marginata.

Zoals je je op dit moment kunt voorstellen, zijn de beperkte feiten die we over de dwergwalvis hebben onvoldoende om een nauwkeurige beschermingsstatus vast te stellen. Daarom is hij op de Rode Lijst van de IUCN voorlopig geplaatst op het niveau van Minst Zorgwekkend (LC).

Ze worden gewoonlijk niet door mensen bejaagd, maar in de jaren zeventig wel een aantal keren. De grootste bedreiging voor deze walvisachtigen is waarschijnlijk dezelfde als voor vele andere: toevallige ontmoetingen met boten.

Er zijn gevallen gedocumenteerd van sommige die stierven doordat ze strandden, andere doordat ze verstrikt raakten in visnetten, en weer andere door aanvaringen met boten. Menselijke activiteit is echter vrij schaars in de gebieden waar ze frequent voorkomen, omdat het zulke koude wateren zijn.

Het is niet erg duidelijk of dit gebrek aan informatie over de dwergwalvis een belemmering is om ze te redden (als ze werkelijk bedreigd zijn) of een voordeel omdat ze zo ver mogelijk van de mens verwijderd zijn. We moeten dus gewoon afwachten of dit mysterieuze wezen uit de bevroren oceanen ons in de toekomst meer van zijn geheimen zal prijsgeven.


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


  • Cooke, JG 2018. Caperea marginata . La Lista Roja de Especies Amenazadas de la UICN 2018: e.T3778A50351626. https://dx.doi.org/10.2305/IUCN.UK.2018-2.RLTS.T3778A50351626.en . Consultado el 23 de diciembre de 2022 .
  • Caperea marginata (pygmy right whale). (s. f.). Animal Diversity Web. https://animaldiversity.org/accounts/Caperea_marginata/
  • Tsai, C. H., & Mead, J. G. (2018). Crossing the equator: a northern occurrence of the pygmy right whale. Zoological Letters4(1), 1-4.
  • Fordyce, R. E., & Marx, F. G. (2013). The pygmy right whale Caperea marginata: the last of the cetotheres. Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences280(1753), 20122645.
  • Kemper, C. M. (2002). Distribution of the pygmy right whale, Caperea marginata, in the Australasian region. Marine Mammal Science18(1), 99-111.

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.