De ijsduiker: kenmerken, habitat en voortplanting

Beoordeeld en goedgekeurd door de bioloog Samuel Sanchez

Geschreven door Brayan Andres Guerra Parada

Laatste update: 17 juni, 2023

De ijsduiker (Gavia immer) is een soort die behoort tot de Gaviidae-familie, typisch voor Noord-Amerika en Europa. Het is een trekvogel die zijn broedgebieden kiest in de meren van Noord-Amerika, Groenland, IJsland en Groot-Brittannië. Daarnaast trekt hij in de winter naar de kusten van de Noord-Atlantische Oceaan en het noordoosten van de Stille Oceaan.

Deze vogel kan tussen de 6o en 100 centimeter lang worden. Zijn spanwijdte ligt tussen de 122 en 152 centimeter, terwijl zijn gewicht varieert tussen de 1,6 en 8 kilogram. De middelgrote ijsduiker kan 80 centimeter lang worden en zijn spanwijdte is 136 centimeter. Qua gewicht is hij niet zwaarder dan 4 kilogram.

Fysieke kenmerken

Het verenkleed van de ijsduiker wordt gekenmerkt door een zwarte tint op kop en hals, met uitzondering van een band in de vorm van een kraag rond het midden van de hals in het broedseizoen. Ook de bovendelen zijn zwart, met een lichte witte tint.

Zijn ogen onderscheiden zich doordat ze helemaal rond en dieprood zijn.

Terwijl het nog geen broedtijd is, is zijn kleur zwartbruin in de bovenste delen en wit in de onderste delen, waaronder de keel en het voorste deel van de nek. Zijn snavel is recht en zwartachtig blauw. Dat onderscheidt het dier van de geelsnavelduiker, waarvan de snavel iets omhoog staat en geelachtig van kleur is.

Gedrag van de ijsduiker

De ijsduiker is een vogel die zijn prooi vangt door te duiken. Daarbij slaagt hij erin diepten van 60 meter te bereiken, waar hij 3 minuten onder water kan blijven zonder te ademen. Tot hun favoriete zoetwaterprooien behoren onder meer snoek, baars en forel. Daarnaast kan hun prooi in zout water roodbaars en sardines zijn.

Interessant is dat men heeft waargenomen dat wanneer deze vogels in het water landen, ze dat doen met hun buik. Zo verliezen ze snelheid bij het glijden over het water.

Een andere van de meest bijzondere kenmerken van dit dier is dat hij lange afstanden moet rennen om vaart te maken en van de grond te komen. Deze bijzonderheid is te wijten aan het feit dat zijn poten ver achter zijn lichaam staan, wat het landen vrij moeilijk maakt. Dit soort poten is ideaal om te duiken, maar niet om te lopen.

Habitat en voedsel

Zoals hierboven vermeld is het broedgebied van de ijsduiker het bovenste deel van de aardbol, in landen als Noord-Amerika, Groenland, IJsland en Groot-Brittannië. In de winter trekken deze vogels naar het zuiden en naar de kustwateren van Noord-Amerika en Europa, en naar de kusten van Noordwest-Afrika.

Anderzijds is de aanwezigheid van de ijsduiker een indicator voor de kwaliteit van het water, want hij geeft gewoonlijk de voorkeur aan schone en kristalheldere gebieden. Wat zijn dieet betreft, het is een uitstekende visser. Het grootste deel van zijn dieet bestaat uit vis, zoals zoetwaterbaars en maanvis in de noordelijke meren.

Als er echter weinig vis is, nemen deze vogels hun toevlucht tot schaaldieren, slakken, bloedzuigers en zelfs aquatische insectenlarven. Tijdens de winterslaap is waargenomen dat deze soort zich voedt met kleine vissen, zoals de Atlantische knorrepos. Soms verzamelen ze zich in groepen om op scholen zilvervis te jagen.

Voortplanting van de ijsduiker

Over het algemeen nestelt deze soort op de eilanden van de meren, om zijn jongen te beschermen tegen roofdieren op het land. Dit mechanisme werkt echter niet in alle gevallen, vanwege roofdieren die deze gebieden weten te bereiken, zoals meeuwen, kraaien en stinkdieren.

Aan de andere kant, hoewel volwassen dieren geen last hebben van predatie door veel soorten, zijn ze in de winter een gemakkelijke prooi voor zeeotters en sterven ze ook door aanvallen van zeearenden.

Daarom kiest de ijsduiker ervoor zijn nest te verdedigen door indringers aan te vallen. Hij doet dit door te steken in de buik, rug, kop of nek. Het legsel vindt eenmaal per jaar plaats tussen april en juni. Daarbij legt het vrouwtje 1 tot 3 eieren. Ze doet dit in de buurt van het water, in een heuvel die door beide ouders wordt beschermd.

Zoals je kunt begrijpen is de ijsduiker een meesterlijke vogel in de kunst van het duiken en vissen. Het’ is echter een door de mens bedreigde soort en veel exemplaren zijn verdwenen door zure regen en vervuiling. Daarom zijn er verschillende strategieën toegepast om deze unieke soort te helpen behouden.