7 vogelsoorten die met uitsterven worden bedreigd

Geschreven en geverifieerd door de bioloog Francisco Morata Carramolino

Laatste update: 22 december, 2022

Het is niet iets waar velen rekening mee houden bij het kopen van een gezelschapsdier. Veel dieren die men als huisdier op de markt verkoopt, zijn uit hun natuurlijke omgeving gehaald. Dat geldt vooral voor de exotische soorten. Ook is het proces waarmee stropers de dieren vangen en verkopen vaak wreed en onethisch. Door deze praktijken zijn er in het wild veel vogelsoorten die met uitsterven worden bedreigd.

Het is zelfs nog ernstiger. De handel in huisdieren is tegenwoordig een van de grootste bedreigingen voor wilde dieren. Bovendien zijn veel van deze gestolen dieren niet gedomesticeerd. Dit betekent dat ze het lange proces van aanpassing aan het leven onder mensen niet hebben doorgemaakt. Daarom zijn het meestal geen goede huisdieren.

Als gevolg van de vraag naar exotische vogelsoorten zijn verschillende van de zogenaamde “gedomesticeerde vogelsoorten” in hun natuurlijke omgeving met uitsterven bedreigd. Vooral papegaaien zijn getroffen door deze illegale handel. In dit artikel zullen we het hebben over 7 bedreigde vogelsoorten. Ook gaan we in op de bijbehorende problemen. Lees verder om meer te weten te komen!

7 vogelsoorten die met uitsterven worden bedreigd

1. Grijze roodstaartpapegaai (Psittacus erithacus)

Dit is ongetwijfeld een van de meest populaire gedomesticeerde vogelsoorten. Deze bekendheid heeft Afrikaanse grijze papegaaien echter juist in groot gevaar gebracht. Ongeveer 21% van de totale populatie van deze papegaaien is gevangen in hun natuurlijke habitat in Centraal- en West-Afrika. Het doel is om de vogels als huisdier te verkopen.

Naar schatting halen stropers ieder jaar tot 100.000 grijze papegaaien uit bepaalde delen van Afrika weg. In combinatie met de vernietiging van de bossen die deze dieren hun thuis noemen, zou dit ervoor kunnen zorgen dat de populaties van Psittacus erithacus de komende generaties uitsterven.

2. Spix’ ara (Cyanopsitta spixii)

Deze ara lijdt aan een zeer vergelijkbaar geval als de vorige, maar nog erger. De soort leefde vroeger in Brazilië. De populaties hebben het echter zwaar met de vernietiging van de bossen na de Europese kolonisatie van het gebied.

Daarna werden de ara’s van de Spix door de dierenhandel volledig uit hun ecosystemen geëlimineerd. Momenteel leven er enkele exemplaren in gevangenschap. In het wild zijn ze echter volledig uitgestorven.

3. Javaanse rijstvogel (Lonchura oryzivora)

Het probleem van gedomesticeerde vogels beperkt zich niet alleen tot papegaaien. Ook veel andere vogels lopen gevaar. Deze prachtige soort  is daar een voorbeeld van. Lonchura oryzivora was vroeger zeer overvloedig aanwezig op de eilanden Bali, Java en Madura in Indonesië. Hij heeft een prachtige pastelkleurstelling en een brede rode snavel.

Helaas lopen de aantallen sterk terug. Dat is te wijten aan de vangst voor lokale en internationale handel. Deze dieren vertonen zogenoemd kuddegedrag. Daardoor kunnen stropers grote massa’s vogels tegelijkertijd vangen. Tevens zijn de kosten hiervoor niet hoog.

4. Lears ara (Anodorhynchus leari)

Het verhaal van deze blauwe vogel illustreert de duidelijke impact die de dierenhandel heeft. Het vangen van dieren verminderde de populaties van deze “binnenlandse” vogels aanzienlijk. Uiteindelijk werden ze tussen 1994 en 2008 door de International Union for the Conservation of Nature (IUCN) geclassificeerd als “ernstig bedreigd.”

Men beschouwt deze ara’s nog steeds als een van de vogelsoorten die met uitsterven worden bedreigd. Gelukkig neemt hun aantal geleidelijk toe. Dat is te danken aan intensieve maatregelen die zijn genomen om de jacht te stoppen. Er is dus nog hoop voor deze prachtige vogel.

5. Kapoetsensijs (Spinus cucullatus)

Dit is een opvallende zwart-rode vogel, afkomstig uit Venezuela, Guyana en Colombia. Hij heeft onder enorme en langdurige druk van jagers geleden, omdat hij in staat is om te hybridiseren met kanaries (Serinus canaria). Dit produceert de rode kleur bij binnenlandse kanarierassen, waar veel vraag naar is.

Dientengevolge zijn de populaties van deze sijzen (Engelse link) verminderd, gefragmenteerd en lokaal uitgestorven. Tegenwoordig is de soort zeer zeldzaam.

6. Sakervalk (Falco cherrug)

Dit is een heel andere vogel dan de vorige. De bedreiging is afkomstig uit een andere vorm van het houden van wilde dieren. De Sakervalk is in gevaar vanwege de vernietiging van zijn leefgebieden, sterfte door menselijke infrastructuur en, voor een groot deel, valkerij.

Valkeniers – jagers die roofvogels gebruiken om wilde dieren te doden – vormen een serieus probleem voor dit dier. Naar schatting worden er per jaar tussen de 6.800 en 8.400 valken gevangen in hun gebied. Men vangt en ontvoerd vooral vrouwtjes. Dat veroorzaakt een nadelige vooringenomenheid tussen de seksen veroorzaakt.

7. Kleine geelkuifkaketoe (Cacatua sulphurea)

Kaketoes zijn zeer charismatische dieren, intelligent, expressief en in staat om gereedschap te gebruiken. Helaas is dit een van de vogelsoorten die met uitsterven worden bedreigd.

De kleine geelkuifkaketoe, bekend om zijn witte lichaam en gele kuif, heeft een van de meest ongunstige situaties. De IUCN beschouwt deze vogelsoort als “ernstig bedreigd.” Deze precaire toestand is bijna uitsluitend te wijten aan de jacht voor verkoop als huisdier.

Al deze soorten en vele andere – zoals de geelkoppapegaai (Engelse link) en de zonneparkiet – zijn duidelijke voorbeelden van de gevaren van onethisch dierenbezit. Daarom zouden handelaren nooit huisdieren mogen verkopen die niet afkomstig zijn uit lange lijnen van fokken in gevangenschap.

Het is in ieders handen om de handel in levende wezens te voorkomen. Deze vogelsoorten die met uitsterven worden bedreigd moeten worden geholpen.