Wat eten schorpioenen eigenlijk precies?
Geschreven en geverifieerd door de bioloog Cesar Paul Gonzalez Gonzalez
Schorpioenen verschenen, volgens deskundigen, ongeveer 5 miljoen jaar geleden voor het eerst op aarde. Sindsdien zijn ze echter niet veel veranderd, wat erop lijkt te wijzen dat hun kenmerken voldoende waren om tot nu toe te overleven. En, merkwaardig genoeg, maken ook wat schorpioenen eten en de manier waarop ze jagen deel uit van hun overlevingsstrategie.
Als je vragen hebt over wat schorpioenen eten (of kunnen eten), lees dan zeker dit artikel.
Wat zijn schorpioenen?
Schorpioenen zijn geleedpotigen die opvallen door hun langwerpige lichaam, de aanwezigheid van een staart die gif injecteert, en hun grote klauwen.
Deze organismen behoren tot de groep spinachtigen, samen met spinnen, mijten en vogelspinnen. Ze zijn echter een van de meest problematische ongewervelden voor de mens door de giftige stoffen die ze produceren.
Zoals je ziet zijn deze geleedpotigen gevaarlijke machines voor zowel prooi als roofdier. Daarom kan hun dieet zeer gevarieerd zijn en zelfs enkele soorten van dezelfde groep op het menu bevatten. De giftige stoffen die ze bezitten zijn een geweldig hulpmiddel bij de jacht op prooien die hen te boven lijken te gaan.
Het metasoma (de staart) van de schorpioen bevat een telson dat eindigt in een angel. Deze staat in directe verbinding met de gifproducerende klieren.
Wat eten schorpioenen?
Over het algemeen zijn schorpioenen carnivoren en zijn ze gespecialiseerd in insecten en andere ongewervelden. Daarom zie je ze vaak in de vegetatie zitten, onbeweeglijk wachtend om een smakelijke geleedpotige te vangen. In de volgende lijst hebben we enkele van de meestvoorkomende prooien van deze spinachtige bijeengebracht:
- Spinnen
- Krekels
- Kevers
- Mieren
- Wespen
- Sprinkhanen
- Termieten
- Hagedissen
- Kleine knaagdieren
- Wormen
- Slakken
- Vliegen
- Bijen
- Kikkervisjes
- Slangen
- Andere schorpioenen
Om hun prooi te verslinden kunnen schorpioenen zich onmiddellijk tegoed doen aan de prooi, of wachten tot ze een schuilplaats bereiken. Meestal immobiliseren ze hun slachtoffer met hun gif en verslinden het, beginnend met de kop. Ze kauwen hun voedsel niet, maar gebruiken een uitwendige spijsvertering die lijkt op die van spinnen.
Schorpioenen stoten enzymen uit om hun voedsel vloeibaar te maken en slurpen het dan door hun bek naar binnen. Hun pedipalpen en chelicerae helpen hen om de prooi in stukken te snijden.
De slachtoffers waarop elke soort kan jagen zijn heel verschillend, want ze hangen sterk af van de grootte en de giftige capaciteit van de schorpioen. In elk geval gebruiken ze allemaal vooral hun schaar en hun staart om te jagen.
Terwijl ze de prooi vasthouden, maakt zorgt het gif voor de rest. Hoe groter de staart van het exemplaar, hoe gevaarlijker het volgens deskundigen is wat betreft de giftige stoffen die het produceert.
Geduldige jagers
Een jager gebruikt niet alleen gereedschap, maar ook strategieën. Schorpioenen volgen dezelfde premisse, want hun slachtoffers zijn meestal veel behendigere wezens dan zijzelf. Daartoe gebruiken ze gedrag van het type “zitten en wachten,” waarbij ze op de loer liggen, wachtend om hun prooi bij verrassing aan te vallen.
Schorpioenen hebben een zeer trage stofwisseling en kunnen jaren zonder eten doorgaan. Daarom zijn ze niet in staat actief te rennen of hun prooi na te jagen. Omdat ze ectothermen zijn, missen ze het vermogen om hun eigen warmte te produceren en zijn ze voor 100% afhankelijk van de omgevingsomstandigheden.
Het is gemakkelijk te denken dat schorpioenen hun ogen gebruiken om te jagen, maar in werkelijkheid zijn ze niet zo goed in het onderscheiden van beelden. In feite nemen ze meestal alleen schaduwen en lichtintensiteiten waar, en dus moeten ze andere zintuigen gebruiken. Bovendien heeft hun lichaam ook kleine haartjes waarmee ze de trillingen van de lucht en de grond kunnen voelen.
Alsof dat nog niet genoeg is, omvatten de lichamelijke aanpassingen die de schorpioen heeft om te jagen ook een soort “kam” in zijn buik, die als chemoreceptor dienst doet.
Deze eigenschap is niets anders dan een extra zintuig waarmee hij geuren in de vorm van deeltjes op de grond kan waarnemen. Dit laatste betekent dat hij zijn prooi door deze structuren kan “ruiken,” waardoor hij ze kan besnuffelen en opsporen.
Eten schorpioenen elkaar op?
De soorten in deze groep zijn meestal competitief en agressie. Daardoor kunnen ze gevechten leveren met andere exemplaren van dezelfde of andere soorten. Daarom zullen ze, als ze de gelegenheid hebben, andere schorpioenen opeten.
Het klinkt drastisch, maar je zou kunnen zeggen dat het een manier is om conflicten in hun voordeel te gebruiken en dat hun gevechten niet alleen maar energieverspilling zijn.
Bovendien zijn er soorten die aan het eind van hun voortplanting (Engelse link) opgegeten kunnen worden, of zelfs soorten die zich met hun eigen jongen voeden. Dit kannibalistische gedrag is niets anders dan een middel om hun hulpbronnen te optimaliseren en te overleven als die schaars zijn.
Schorpioenen hebben een ingewikkelde manier van voeden, want ze zijn goed voorbereid op hun omgeving. Ondanks dat ze zeer gevaarlijke wezens zijn (en zelfs de dood kunnen veroorzaken) zijn ze toch een fundamenteel deel van het ecosysteem. Roofdieren zoals zij zijn regulatoren van het milieu-evenwicht, en geen bedreiging die uitgeroeid moet worden.
Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.
- Polis, G. A. (1979). Prey and feeding phenology of the desert sand scorpion Pamroctonus mesaensis (Scorpionidae: Vaejovidae). Journal of Zoology, 188(3), 333-346.
- Polis, G. A., & Farley, R. D. (1979). Behavior and ecology of mating in the cannibalistic scorpion, Paruroctonus mesaensis Stahnke (Scorpionida: Vaejovidae). Journal of Arachnology, 33-46.
- PERETTI, A. V., ACOSTA, L. E., & BENTON, T. G. (1999). Sexual cannibalism in scorpions: fact or fiction?. Biological Journal of the Linnean Society, 68(4), 485-496.
- Tirgari, S., & Zargan, J. (2002). Scorpions in urban areas in Iran and recent progress of laboratory research (Scorpionida: Scorpionidae, Buthidae). In the Proceeding of the 4th International Conference on Urban Pests (pp. 7-10).
- Wendruff, A. J., Babcock, L. E., Wirkner, C. S., Kluessendorf, J., & Mikulic, D. G. (2020). A Silurian ancestral scorpion with fossilised internal anatomy illustrating a pathway to arachnid terrestrialisation. Scientific reports, 10(1), 1-6.
- Chakravarthy, A. K., & Sridhara, S. (Eds.). (2016). Arthropod Diversity and Conservation in the Tropics and Sub-tropics. Springer.
Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.