Logo image
Logo image

Verzorging van zoutwatervissen

10 minuten
Hier is een uitgebreide gids over hoe je zoutwatervissen kunt houden, mis hem niet!
Verzorging van zoutwatervissen
Cesar Paul Gonzalez Gonzalez

Geschreven en geverifieerd door de bioloog Cesar Paul Gonzalez Gonzalez

Laatste update: 21 december, 2022

Vissen zijn dieren met een grote verscheidenheid aan vormen, verschijningsvormen, en maten, en daarom zijn ze zo populair als huisdier bij veel mensen. In feite zijn zeedieren het kleurrijkst, en daarom wordt vaak de voorkeur gegeven aan zoutwateraquaria. Maar omdat de omstandigheden in de zee heel stabiel zijn, is de verzorging van zoutwatervissen meestal ingewikkelder.

Daarom geeft dit artikel een opsomming van de belangrijkste aanbevelingen, en van alles waar je rekening mee moet houden voor je de wereld van het vissen houden betreedt. Lees verder om meer over dit onderwerp te weten te komen.

Zoutwatervissen

Some figure

Zoutwatersoorten zijn duurder dan zoetwatervissen, omdat aan de meeste ervan zeer strenge eisen gesteld worden voor hun onderhoud of voortplanting. Bovendien worden sommige gevangen in hun natuurlijke habitat, wat hun kosten en schaarste verhoogt.

Een van de beste aanbevelingen is te beginnen met gemakkelijke exemplaren, want die kunnen wat beter tegen waterverversingen. Bovendien moet er op gewezen worden dat ze een kunstmatig ecosysteem nodig hebben dat zo veel mogelijk op hun natuurlijke omgeving lijkt.

Dit kan inhouden dat ongewervelden zoals koralen of anemonen worden toegevoegd, om het uiterlijk en de functionaliteit van de bak compleet te maken.

Zoutwatervissen met eenvoudige verzorging

Met dit opgehelderd, stellen we enkele vissoorten voor die goede keuzes kunnen zijn om je aquarium mee te beginnen.

Clownvissen (annemoonvissen)

Dit is een van de populairste exemplaren vanwege de beroemde Pixar/Disneyfilms. In gevangenschap gekweekte soorten zijn zeer resistent en kleurrijk, maar ze hebben de aanwezigheid van anemonen nodig, en in het algemeen een koraalrifachtig milieu.

Juffertjes

Dit is een van de kleurrijkste soorten op de markt. Zijn aquarium moet koraalrifkenmerken hebben, want die zijn nauw verbonden met deze soort. In feite is het een goede metgezel van clownvissen en verschillende soorten grondels.

Groene waterjuffer

De beste keuze als je een koraalrifaquarium wilt houden, want ze zijn gemakkelijk te kweken en passen zich goed aan aan bijna elk voedsel. Het enige probleem is dat het gilde-exemplaren zijn, dus je zult ze in groepen moeten toevoegen.

Pterapogon kauderni

Een soort die meestal vredelievend en schuw is, maar zuurstofrijk water en schuilplaatsen nodig heeft om te schuilen. De meeste van deze exemplaren vormen geen probleem in gevangenschap, maar afhankelijk van waar ze verkregen worden, kunnen ze al of niet gewend zijn aan het eten van verwerkt voedsel.

Tweekleurenkamtandslijmvis (Ecsenius bicolor)

Dit dier kan zich aanpassen aan aquaria met weinig soorten, en kan er zelfs tegen de enige in het aquarium te zijn. Hij heeft echter levend steen nodig voor voedsel en beschutting. Het is een schuwe maar gezellige vis, die voldoende ruimte nodig heeft, want hij raakt snel gestrest als hij niet vrij kan zwemmen.

Gele koraalgrondel en vuurgrondel

Zowel de gele koraalgrondel (Engelse link) en vuurgrondel worden beschouwd als rifvissen, dus hebben ze koraal nodig in hun omgeving. Wegens de territorialiteit die ze ten opzichte van hun eigen soort vertonen, is het beter een enkel exemplaar of kweekparen te houden.

Koninksgramma

Deze kleurrijke vis moet alleen in vrij grote aquaria gehouden worden, want in kleine aquaria wordt hij agressief. In het algemeen is zijn gedrag vreedzaam, maar hij kan territoriale problemen veroorzaken met andere exemplaren van zijn soort.

Dit zijn maar een paar voorbeelden van zoutwatervissen die je in je aquarium kunt hebben. Bedenk ook dat je het beste soorten kunt kiezen die uit broedhuizen komen, want die zijn meer gewend aan het leven in een aquarium.

Het aquarium voor zoutwatervissen

Some figure

Zeevissen behoren tot de mooiste soorten ter wereld, en hun felle kleuren, afmetingen en eigenaardige vormen maken ze erg populair als huisdier. Desondanks zijn de omstandigheden in zee anders dan in zoet water, want zout water kent geen grote schommelingen in zijn chemische parameters.

Daarom moeten de omstandigheden in zoutwateraquaria nauwkeurig gecontroleerd worden om de kwaliteit van leven van de vissen die er in leven te garanderen. Dit betekent dat het belangrijk is tijd, ruimte en geld te investeren om de bak klaar te maken voor de zoutwatervissen geïntroduceerd worden.

Tankcriteria

Om te beginnen hebben aquaria voldoende ruimte nodig om elk exemplaar vrij te laten zwemmen. Dit betekent dat de minimum bakgrootte 300 liter moet zijn, maar een grotere dan 500 liter is aan te bevelen als je meerdere exemplaren wilt hebben. Bovendien moet de bak een diepte hebben van 60 centimeter, want zo kun je zones met verschillende hoeveelheden licht maken.

Bovendien is decoratie erg belangrijk, want hierdoor kunnen je huisdieren zich rustig en veilig voelen. Met dit in gedachten moeten sierrotsen en levend gesteente geplaatst worden om grotten of hoekjes en gaatjes te verschaffen die als schuilplaats kunnen dienen.

Bovendien wordt het zo gemakkelijker je aquarium stabiel te houden, want ze maken de vorming van bacteriën en algen mogelijk die de gezondheid van het milieu in het aquarium in stand houden.

Wat de ondergrond betreft, is een goede optie zand en koraal te gebruiken, waarmee je de bodem met minstens 2 millimeter opvult. In feite hangt dit laatste af van de soorten die je wilt hebben, want sommige vereisen een grotere hoeveelheid substraat, zoals grondels, bijvoorbeeld.

Aanbevolen apparatuur

Zoals eerder gezegd moeten zoutwateraquaria nauwkeurig gecontroleerd worden, want hun parameters mogen niet plotseling variëren. Daarom gaat een groot deel van de eerste uitgaven (Engelse link) voor de bak naar de uitrusting die je nodig hebt om de waterkwaliteit te meten en bij te houden. In dit verband wordt de volgende uitrusting aanbevolen.

LED licht

Licht is van cruciaal belang om de groei van algen en vegetatie in het aquarium in stand te houden. Bovendien moet er een evenwicht zijn tussen wit licht en blauw licht om een evenwichtig systeem te krijgen.

Tankfilter

Er zijn veel verschillende mogelijkheden, die afhangen van de behoeften van elk aquarium en elke soort. Voor winterharde zoutwatervissen is een biologisch filter meer dan voldoende. Als je echter van plan bent andere, meer gevoelige soorten te houden, is het beter om bovendien te kiezen voor een afschuimer die de ammoniak beter filtert en reguleert.

Actieve koolstoffilter

Dit is extra en moet alleen overwogen worden als je een systeem met meerdere zoutwatervissen houdt. Het dient echter ook om het evenwicht in de bak te bewaren.

Recirculatiepompen

Ook al denk je dat ze niet nodig zijn, toch helpen deze pompen de oxygenatie te verbeteren en stromingen op gang te brengen die het water mengen en de parameters in evenwicht brengen. Dit is vaak nodig voor de verzorging van verschillende zoutwatervissen.

Omgekeerd osmose-systeem

Aanbevolen, maar niet essentieel, helpt het om het water te zuiveren voor het uitvoeren van verversingen. Dit mechanisme vergemakkelijkt het proces, maar kan ook thuis gedaan worden als je het budget niet hebt.

Densimeter

Het belangrijkste in een zoutwateraquarium is de juiste zoutconcentratie in het water, en met dit hulpmiddel kun je het zoutgehalte meten en voorkomen dat het de optimale waarden overschrijdt. Een alternatief is een refractometer, die een ander procedé gebruikt om de concentratie te meten, maar wel hetzelfde doel vervult.

Verwarmer (koeler)

Omdat het tropische watersoorten zijn, moet de temperatuur stabiel gehouden worden, dus een thermostaat kan het leven van je vissen redden.

Waterparameters

Wat de gebruikelijke waterparameters betreft, moet rekening gehouden worden met de behoeften van elke soort, maar in het algemeen kunnen de volgende criteria gehanteerd worden:

  • Temperatuur: 24-26 °C
  • Soortelijk gewicht (zoutgehalte): 1.025
  • pH: 8.0-8.3
  • Ammonium: 0 ppm
  • Nitrieten: 0 ppm
  • Nitraten: < 10 ppm
  • Alkaliteit: 6- 9° dH
  • Calcium: 400- 450 ppm
  • Magnesium: 1200-1320 ppm
  • Fosfaten: 0 ppm
  • Jodium: 0.5-0.8 ppm
  • IJzer: 0.1-0.3 ppm

Watercyclus en eerste inrichting

Als het aquarium voor de eerste keer wordt ingericht, is het nodig een cyclusprocedure uit te voeren om de bak te laten “rijpen” en stabiliteit te bereiken. Dit wordt bereikt door de bak een tijdlang te laten draaien met alleen water en decoraties. Tijdens dit proces worden de parameters gecontroleerd om te zien hoe sterk ze variëren.

In de eerste week van de cyclus is het aan te bevelen levend steen toe te voegen, zodat de bacteriën de rijping helpen. Bovendien moeten ook kleine porties voedsel worden toegevoegd om de micro-organismen in het aquarium te helpen groeien. Het onfeilbare teken dat de rijpheid van een bak bepaalt is de aanwezigheid van nitraten, maar niet van nitrieten, dus dit moet met meetsets gecontroleerd worden.

Het proces kan 6 tot 7 weken duren, dus moet het van tevoren voorbereid worden, om de nieuwe vissen op het juiste moment te kunnen ontvangen.

Zout water verversen en voorbereiden

Om het aquariumsysteem stabiel te houden, is het aan te bevelen elke week 20 tot 30% van het water te verversen. Deze procedure moet je uitvoeren in een schone bak die vrij is van chemicaliën of onzuiverheden. In deze bak moet je osmosewater of gedistilleerd water doen, naast 35 gram  synthetisch aquariumzout.

Nu is het nodig het water te roeren en de chemische parameters ervan te meten. Dit moet echter gebeuren met het water bij een temperatuur van 25-26 graden Celsius, want dit kan het resultaat van de metingen veranderen. Zodra bevestigd is dat het water het juiste zoutgehalte heeft, is het klaar om te vervangen.

Het vervangen moet langzaam gebeuren. Daarbij moet je het water geleidelijk uit de bak verwijderen. Vervolgens moet je dit vrijwel onmiddellijk vervangen door nieuw water. Vergeet niet om de parameters van de bak te controleren. Dit om te bevestigen dat de waterkwaliteit stabiel is.

Voorlopige verzorging van zoutwatervissen

Net als bij het aquarium moeten de vissen een proces van acclimatisatie doormaken. Dat stelt de exemplaren in staat om zich aan hun nieuwe thuis aan te passen. Daartoe is het nodig een reeks eenvoudige stappen te volgen waarmee je kunt voorkomen dat je nieuwe huisdier stress krijgt.

Het eerste wat je moet doen is het zakje of bakje dat je gekregen hebt gebruiken. Zet het, zonder het te openen, gedurende 30 minuten in de bak. Dit is nodig om ervoor te zorgen dat de temperatuur van beide wateren langzaam middelt.

Zo voorkom je dat de vis een thermische schok krijgt. Daarna kun je de zak openen. Zonder hem los te laten kan je het water in kleine hoeveelheden met het water in de bak combineren.

Na een paar minuten is het proces voltooid, en kun je het huisdier in zijn nieuwe thuis losgelaten. Denk eraan dat je het beste het licht kunt uitdoen en al deze stappen zo langzaam en voorzichtig mogelijk uitvoert.

Verzorging van zoutwatervissen in het aquarium

Als de vissen eenmaal in het aquarium geïnstalleerd zijn, hoef je nog maar twee dingen te controleren. Hun dieet en hun gezondheid. Voor het eerste punt is het nodig de voedingsbehoeften van elke soort na te gaan. Alleen zo kun je te weten komen wat voor voedsel je ze moet geven en hoeveel keer per dag. In het algemeen stelt men een evenwichtige voeding tussen levend en bewerkt voedsel voor.

Wat het tweede punt betreft, worden de meeste gezondheidsproblemen veroorzaakt door een slechte waterkwaliteit. Tot de meestvoorkomende ziekten behoren fluweelhuid, veroorzaakt door een dinoflagellate, en zeewaterstip, een ciliate infectie. Beide ziektebeelden blijken uit een verandering van de huid van de vis. Het is dus noodzakelijk om op elke afwijking te letten.

In de meeste gevallen moet het geneesmiddel direct in het water toegediend worden. Daarom is het beter een extra bak in de vorm van een “hospitaal” te hebben. Hiermee kun je besmetting van de andere exemplaren vermijden en een betere follow-up uitvoeren. Dit om het herstel van de vis te bevorderen.

Alles wat we genoemd hebben kost veel geld en tijd, maar het is allemaal zeer de moeite waard. Het bezit van een huisdier is niet iets wat je licht moet opvatten. Dieren zijn immers voor hun welzijn van ons afhankelijk. De grootste beloning is echter de kans om zo dicht bij mooie en raadselachtige soorten als deze zoutwatervissen te zijn.


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


  • Kidd, A. H., & Kidd, R. M. (1999). Benefits, problems, and characteristics of home aquarium owners. Psychological Reports84(3), 998-1004.
  • Brunner, B. (2012). The ocean at home: an illustrated history of the aquarium. Reaktion Books.
  • Skomal, G. (2019). Saltwater aquariums for dummies. John Wiley & Sons.
  • Bik, H. M., Alexiev, A., Aulakh, S. K., Bharadwaj, L., Flanagan, J., Haggerty, J. M., … & Coil, D. A. (2019). Microbial community succession and nutrient cycling responses following perturbations of experimental saltwater aquaria. MSphere4(1), e00043-19.
  • Scott, R. (1902). How to Keep a Salt-Water Aquarium for Algological Experiments. New Phytologist1(6), 124-126.
  • Chang, A. L., Grossman, J. D., Spezio, T. S., Weiskel, H. W., Blum, J. C., Burt, J. W., … & Grosholz, E. D. (2009). Tackling aquatic invasions: risks and opportunities for the aquarium fish industry. Biological Invasions11(4), 773-785.

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.