Logo image
Logo image

Het belang van de pH van een aquarium

4 minuten
PH is een zeer belangrijke factor in een aquarium, omdat plotselinge veranderingen de gezondheid van de planten en dieren die daar leven ernstig kunnen schaden.
Het belang van de pH van een aquarium
Laatste update: 21 december, 2020

Om het welzijn van je aquariumvissen en -planten te garanderen, moet je hun aquarium goed onderhouden. Je moet met veel verschillende factoren rekening houden, zoals temperatuur, zoutgehalte, waterhardheid en pH. Lees verder, terwijl we het belang van de pH van een aquarium nader bekijken.

Wat is de pH van een aquarium?

PH is een variabele die de zuurgraad van een oplossing meet, die aan de concentratie waterstofionen (H +) gekoppeld is. Deze variabele wordt op een schaal van 0 tot 14 gemeten. Een pH-waarde van 7 komt met neutrale stoffen, zoals zuiver water overeen.

Zure stoffen zijn stoffen met een pH lager dan 7, terwijl basische stoffen een pH van hoger dan 7 hebben.

Water heeft meestal een neutrale waarde. We moeten echter in gedachten houden dat een klein verschil in pH ons misschien niet beïnvloedt, maar een aanzienlijke invloed op aquariumplanten en -dieren kan hebben.

Hoe meet je de pH van een aquarium?

Laten we nu eens naar de meest effectieve commerciële methoden kijken om de pH van een aquarium te meten:

  • Een pH-meter. Dit instrument bestaat uit twee elektroden, een referentie-elektrode en een die voor waterstofionen gevoelig is. De meter gebruikt het verschil tussen de metingen van elke elektrode en zet dit om in pH-eenheden. Om de pH-meter te gebruiken, moet je deze eerst kalibreren voordat je hem in het aquariumwater plaatst.
  • PH strips. Deze zijn minder nauwkeurig dan een pH-meter, maar ze zijn gemakkelijk in gebruik en veel goedkoper. Dit zijn papieren stroken die afhankelijk van de zuurgraad of alkaliteit van het water een andere kleur vertonen.

Wat is de ideale pH voor een aquarium?

De ideale pH varieert afhankelijk van de soorten vissen die je in je aquarium hebt. Er is geen standaardniveau voor alle vissen, hoewel de meeste vissen in een bereik van 5,5 tot 8,0 kunnen overleven.

  • De aanbevolen pH voor kustsoorten ligt tussen 6,5 en 8,5
  • Amazone-soorten, zoals guppy en kempvis, zouden tussen de 6 en 7 moeten hebben.
  • Oost-Afrikaanse vissen, zoals Afrikaanse cichliden, zouden tussen de 7,5 en 8 nodig hebben.
  • Goudvissen, ‘s werelds bekendste vissoort, geven de voorkeur aan neutraal water met een pH van 7 of 7,5.

Er is ook een ideale pH voor aquariumplanten. Ceratophyllum demersum of grof hoornblad is bijvoorbeeld een exemplaar dat veel in aquaria wordt gebruikt. Deze plant leeft het beste bij een pH van 6,5 tot 7. Aan de andere kant geeft javamos de voorkeur aan zuur water onder de 7, hoewel het in een breed pH-bereik van 5 tot 8 kan overleven.

De pH is geen vaste parameter aangezien deze kan variëren door het type substraat, de voedselresten, de afbraak van planten, het organisch afval van vissen, de temperatuur of het CO2-gehalte. Een variatie van de pH-waarde kan op zijn beurt andere metingen beïnvloeden, zoals de waterhardheid.

Welke invloed heeft de pH op vissen?

Some figure

Vissen hebben fysiologische mechanismen om zich binnen een klein bereik aan veranderingen in pH aan te passen. Wanneer je een nieuwe vis in het aquarium introduceert, moet deze een acclimatisatieproces ondergaan.

Het koolzuuranhydrase-enzym draagt bij aan de regulering van de pH van een dier. Als hun bloed te zuur wordt, bijvoorbeeld door een teveel aan CO2 in een aquarium, dan neemt de snelheid van de waterstofcarbonaat-ionen in het plasma toe om de pH-onbalans te compenseren.

Vervolgens dragen het binnendringen van CO2 en de eliminatie van waterstofcarbonaat-ionen bij aan het verlagen van de pH van het bloed.

Problemen met pH

Some figure

Dit zelfregulerende vermogen is bij soorten die in extreme pH-waarden leven veel meer ontwikkeld. Tropische zeevissen hebben zich echter vanwege de riffen aan een grotere pH-stabiliteit aangepast. Dit betekent dat minimale variaties (tot 0,1) symptomen van acidose of alkalose kunnen veroorzaken:

  • Acidose. Dit gebeurt door een plotselinge daling van de pH. De vissen kunnen hun mobiliteit en eetlust verliezen, de afscheiding van slijm verhogen en hun kieuwen kunnen van kleur veranderen. Dit kan de hemoglobine beïnvloeden, waardoor het dier niet goed ademt en gedesoriënteerd raakt. Ze kunnen ook de neiging hebben om uit het water te springen. In extreme gevallen kan dit ertoe leiden dat het dier sterft.
  • Alkalose. Hoewel dit minder vaak voorkomt, komt het vaker voor wanneer dieren na transport thuiskomen. De zak waar ze soms langere tijd inzitten, kan alkalisch worden. Als dit gebeurt, dan kun je ademhalingssymptomen, inconsistent zwemmen en een bleke kleur zien.

Zoals we hebben gezien, is de pH van het water voor de overleving en het welzijn van aquariumvissen essentieel. Het uitvoeren van wekelijkse tests om de pH te meten is daarom essentieel om ervoor te zorgen dat je een uitgebalanceerd aquatisch ecosysteem hebt.


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


  • Cultura científica. ¿Qué es el pH?,2019.
  • Peces de acuario.net
  • Acuarema.com
  • La guía del acuario
  • Richar W Hill. Fisiología animal comparada.

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.