Hoe worden konijnen geboren?

Konijnen zijn schattige dieren die bij het grote publiek een uitstekende reputatie genieten. Niet iedereen weet echter al te veel over hun voortplanting. Hier vertellen we je hoe konijnen geboren worden.

Het fokken van konijnen is een belangrijk aspect voor de economie van verschillende landen. We moeten weten hoe deze lagomorpha zich voortplanten en geboren worden om hun productie te maximaliseren.

Deze kennis is echter ook noodzakelijk om ze goed in gevangenschap te kunnen houden. Lees verder als je meer over dit onderwerp wilt weten.

Vanaf welke leeftijd planten konijnen zich voort?

Men schat dat een dier volwassen is als het geslachtsrijp is geworden. Volwassenheid zet het biologische signaal van konijnen in werking zodat ze na een bepaalde leeftijd in staat zijn zich voort te planten en nakomelingen te krijgen.

De voortplanting van konijnen begint altijd vóór het eerste levens jaar, maar het tijdsinterval varieert bij elk ras. Dit hangt sterk af van de grootte:

• Kleine rassen: Het konijn bereikt de voortplantingsrijpheid als het 4-5 maanden oud is.
• Middelgrote rassen: 6-7 maanden oud.
• Grote rassen: Vanaf 9-12 maanden oud.

Vruchtbaarheid konijnen

Als een vrouwtje geslachtsrijp is, dan moet met factoren als de bronstcyclus rekening gehouden worden vóór het fokken. Dit begrip verwijst naar het fysiologische proces dat de vrouwtjes ondergaan en dat de tijden van vruchtbaarheid en onvruchtbaarheid regelt.

De oestrische cyclus is een biologische regulator waarmee we de tijd kunnen berekenen waarop het vrouwtje het meest ontvankelijk en vruchtbaar zal zijn. Dit proces is te verdelen in twee stadia: anestrus en oestrus.

Het belangrijkste verschil tussen de twee is dat anestrus (Engelse link) de periode is waarin het konijn niet geschikt is voor bevruchting. Ze treedt op tijdens de eerste twee en de laatste twee dagen van de oestrische cyclus. Oestrus daarentegen is het tegenovergestelde: het is de vruchtbare periode waarin het vrouwtje wel ontvankelijk is.

Het is niet alleen belangrijk om de fasen van de oestrische cyclus bij konijnen te leren kennen, maar ook enkele details over het paren. Zo kunnen de vrouwtjes de mannetjes aanvallen als ze hen proberen te bezwangeren. Men heeft waargenomen dat dit niet gebeurt als het vrouwtje naar de kooi van het mannetje gaat (en niet omgekeerd).

De seksuele daad duurt slechts enkele seconden en de bevruchting is inwendig.

Hoe worden konijnen geboren?

Na copulatie en bevruchting begint de draagtijd, waarin de nakomelingen zich in de baarmoeder van de moeder ontwikkelen. De zwangerschap duurt tussen 28 en 32 dagen. Tijdens deze korte fase zijn de vrouwtjes volgzamer en raken ze eerder vermoeid bij het uitvoeren van lichamelijk activiteiten.

Hoe lang duurt de geboorte van een konijn?

De geboorte vindt meestal ‘s nachts plaats en de vrouwtjes hebben geen hulp nodig om het uit te voeren (zoals bij koeien kan gebeuren).

Wat de tijd betreft die er voor nodig is, die ligt rond de 15 tot 30 minuten. Dit is echter afhankelijk van de grootte van het nest. De konijnen worden zonder veel moeite geboren in groepjes van 4 tot 12 nakomelingen.

Wanneer moet je de nakomelingen van elkaar scheiden?

Het spenen is het proces waarbij men de konijnen van de moeder scheidt. Dit gebeurt als ze nog maar een paar weken oud zijn en het zogen beëindigd is. Vanaf dit moment kunnen de jonge konijnen alleen nog vast voedsel eten. Deze gebeurtenis is belangrijk omdat ze de ontwikkeling van de jongen en hun overlevingskansen beïnvloedt.

De leeftijd waarop het spenen plaatsvindt, hangt meestal af van het voortplantingsritme dat voor het vrouwtje is vastgesteld. Er zijn momenteel drie verschillende methoden waarmee je kunt beslissen of de lactatie al dan niet moet doorgaan:

• Traditioneel. Het spenen vindt plaats na 1 maand en 5 dagen. Dit wordt als laat beschouwd.
• Halfvroeg. De kittens (ja, babykonijntjes noemen we ook kittens!) moeten tussen de 28 en 35 dagen oud zijn. Dit is de meest gebruikte parameter.
• Vroegrijp. Hier stelt men een leeftijd van 21 tot 28 dagen vast. Die is het vroegst van allemaal. In deze gevallen kiest men ervoor om de kittens bloot te stellen aan een intensief voortplantingsritme.

Als het spenen vroeg gebeurt, is het raadzaam via het voer antibiotica toe te dienen. De reden hiervoor is dat de baby’s door mogelijke immunosuppressie vatbaar zijn voor het ontstaan van secundaire infecties.

Bovendien is het aan te bevelen dat het gewicht van de konijnen voor het spenen meer dan 350 gram bedraagt (om verliezen tot een minimum te beperken).

Postpartum-verzorging van konijnen

Als ze eenmaal geboren zijn, hebben de babykonijntjes verzorging nodig van zowel de moeder als de eigenaar/fokker. Thuis is het aan te bevelen konijnen tot de 18e levensdag met moedermelk te voeden. Vanaf de 19e dag kan je echter ook hooi en speciaal voer voor pasgeboren konijnen aanbieden. Het spenen gebeurt ongeveer 5 weken na de geboorte.

De konijnen moeten op een warme, beschutte plaats gehouden worden. Dat is essentieel om stress te vermijden. Als de kooi een temperatuur van 20 °C of meer heeft, hoeft er niets te gebeuren. Als het echter te koud is moet je een verwarmingsdeken tegen de kooi leggen. Deze kleine dieren zijn zeer gevoelig voor onderkoeling.

Curiosa over de geboorte van konijnen

Niet alleen het voortplantingsstadium is interessant, want de pasgeboren konijnen (kittens) vertonen ook merkwaardige kenmerken. Deze hebben zowel te maken met het aantal nakomelingen als met het gedrag van het vrouwtje. We vertellen je over enkele van de meest relevante:

• De kittens nemen slechts om de 24 uur moedermelk op.
• De eerste 10 dagen zijn van cruciaal belang voor de overleving van de jongen.
• De konijnen hebben als ze net geboren zijn gesloten ogen en nog nauwelijks haar. Ze moeten dicht bij de moeder zijn en allemaal bij elkaar om zich warm te houden.
• Als een vrouwtje een nest van meer dan 9 kittens heeft, worden sommige daarvan gevoed door andere vrouwtjes met kleinere nesten.

Samengevat is het fokken van konijnen een proces dat begint met de voortplanting van konijnen en ook het fokken en vetmesten omvat. Tegenwoordig zijn er protocollen die alle details regelen. Dat is noodzakelijk om het welzijn van zowel de konijnen als de moeder tijdens het hele proces te garanderen.