Hoe zit dat: wat eten muizen?

Geschreven en geverifieerd door de bioloog Samuel Sanchez

Laatste update: 22 december, 2022

Het beeld van een muis die een stukje kaas eet is iconisch en heeft zich door de media verspreid. Er zit echter weinig waarheid in dit geloof, want muizen zijn niet bijzonder dol op kaas en geven de voorkeur aan ander voedsel, zoals dat rijk aan suiker is. Met dit in gedachten stellen we de vraag: weet je wat muizen eten?

Het dieet van een muis varieert drastisch, afhankelijk van waar ze zich bevinden. In het wild hebben ze een ruime keuze aan voedsel tot hun beschikking, maar in huizen is een specifiek dieet voor ze bedacht om hun overleving te maximaliseren zonder buitensporige inspanning. Lees mee en ontdek wat muizen eten!

Wat zijn muizen precies?

De term muis definieert een klein knaagdier, met een spitse snuit, een lange staart en een snelle voortplanting. Het is geen term die op wetenschappelijk niveau veel nut heeft, want hij omvat verschillende knaagdieren (orde Rodentia) die geen naaste verwanten zijn.

Het geslacht van muizen bij uitstek is Mus (familie Muridae), dat 38 verschillende soorten telt. Onder hen hebben we de zeer bekende huismuis (Mus musculus), die inheems is in het Middellandse-Zeegebied en die praktisch de hele wereld gekoloniseerd heeft.

Dit kleine knaagdier geniet een bedenkelijke reputatie, omdat hij zijn populaties vestigt in menselijke omgevingen (boerderijen, schuren en kelders).

Buiten dit taxon moet opgemerkt worden dat vele andere groepen soorten muizen bevatten. De familie Cricetidae omvat ook verscheidene knaagdieren die qua uiterlijk op de huismuis lijken, zoals Podomys floridanus, Ochrotomys nuttalli en Peromyscus boylii. Daarnaast staan vertegenwoordigers van het geslacht Apodemus bekend als veldmuizen.

Wat eten wilde muizen?

De voedselkeuzes van een muis hangen af van leeftijd, soort en de omgeving waarin ze leven. Hier vertellen we je over het dieet van enkele van de vaandeldragers van deze groep knaagdieren.

1. Het dieet van de gewone muis (Mus musculus) 

Zoals we in de vorige regels gezegd hebben, leeft de gewone muis in de buurt van de kernen van menselijke activiteit in bijna alle streken van de wereld. In de natuurlijke omgeving is zijn dieet echter overwegend herbivoor. Hij voedt zich met zaden, vlezige wortels, groene stengels en veel verschillende soorten bladeren. Bovendien eet hij zijn eigen uitwerpselen om nog meer voedingsstoffen binnen te krijgen.

Ondanks zijn voorliefde voor plantaardig materiaal worden deze muizen als omnivoren beschouwd. In de menselijke omgeving eten ze alles wat smakelijk is en waar ze hun mond op kunnen krijgen, ook lijm en zeep. Evenmin keren ze hun snuit af van dood vlees, koolhydraatrijke producten, suikerhoudende snoepjes, kakkerlakken en andere insecten, zowel dood als levend.

2. Het dieet van de bosmuis (Apodemus sylvaticus) 

De bosmuis komt in heel Europa en ook in noordwest Afrika gelijkmatig voor. Zoals zijn naam doet vermoeden, heeft deze soort een voorkeur voor bossen en weiden, hoewel hij zich in de warmere maanden van het jaar ook op akkers met gewassen waagt. Het is een bij uitstek granivoor knaagdier, want de basis van zijn dieet wordt gevormd door de zaden van bomen zoals eik, beuk, es, linde, meidoorn en plataan.

Bovendien laten ze de kans niet voorbijgaan als ze insecten en andere ongewervelden(zoals naaktslakken) tegenkomen. Insectenetend voedsel is vooral belangrijk in de lente en het begin van de zomer, als zaden schaars zijn. Ze nemen ook sporadisch bessen en paddenstoelen in hun dieet op.

3. Het dieet van de schorpioenmuis (Onychomys torridus) 

Als je vraagt wat muizen eten, de Onychomys torridus tart met zijn dieet alle vooroordelen. Hoewel hun dieet voor 10-25% uit groenten en zaden bestaat, is dit knaagdier een woest roofdier, dat jaagt op schorpioenen, sprinkhanen, kevers, hagedissen en zelfs andere muizen.

Volwassen dieren nemen vaak hun toevlucht tot kannibalisme en doden leden van hun eigen soort als het voedsel schaars is. Hij is ook bekend als de zuidelijke sprinkhaanmuis.

Dit woeste knaagdier is in staat zijn prooi te doden met een nauwkeurige beet in de kop. Hij is ook bestand tegen schorpioengif en een schorpioenensteek doodt hem niet. Niet alleen dat, maar hij gebruikt het afweergif van deze spinachtigen als pijnstillend middel om de pijn te verzachten die andere verwondingen bij aanvallen veroorzaken. Zonder twijfel is het een van nature geboren moordenaar.

Wat eten muizen in gevangenschap?

De meeste huismuizen behoren tot de soort Mus musculus, maar ze zijn in de loop der jaren geselecteerd om iets andere kleuren, maten en morfologische kenmerken te hebben dan hun wilde verwant.

Het dieet van deze knaagdieren in gevangenschap is gebaseerd op het volgende:

• Muizenspecifiek zaadmengsel. Dit moet het grootste deel van het dieet van het knaagdier uitmaken. Huismuizen zijn dol op muesli-achtig voedsel en knagen aan het oppervlak van verschillende granen en zaden (altijd zonder zout of kruiden), dus speciaal voer voor hen is ideaal als voedingsbasis.
• Vruchten. Appels (pitloos), peren, perziken, gedroogde bananen en rode vruchten.
• Groenten. Broccoli, wortels, bloemkool, komkommer, paprika en erwten, onder andere.
• Vleesproducten. Deze kunnen heel sporadisch aangeboden worden, maar zijn niet noodzakelijk. Gekookte kalkoen of kip zijn goede keuzes.

Naast het variëren van het dieet van de muis is het aan te bevelen een deel van het voedsel in hoekjes en hoge gedeelten van de kooi te verstoppen, om zijn natuurlijk foerageergedrag te trainen. Vergeet niet dat het een dier is met een sterk instinctieve component en dat hij voortdurend omgevingsverrijking nodig heeft.

Zoals je ziet hangt het antwoord op de vraag wat muizen eten af van de soort die we bekijken, en ook van hun leefomgeving. De meeste van deze knaagdieren zijn granivoor en vreedzaam, hoewel een paar opvallen door hun ongelooflijk roofzuchtig vermogen. Hoe het ook zij, het blijven fascinerende dieren en zeker de moeite waard om er iets over te weten.