Hebben muizen botten?

5 minuten

Muizen hebben botten omdat het gewervelde dieren zijn. Toch kunnen ze zich zonder veel moeite door de kleinste gaatjes wurmen.

Laatste update: 02 februari, 2022

Kleine knaagdieren zijn schattige wezentjes, maar bovenal zijn het experts in het ongrijpbaar zijn. Toekijken hoe ze zich door de kleinste spleetjes wurmen doet je afvragen of muizen botten hebben of niet. Hun behendigheid is absoluut onbereikbaar voor wezens als mensen.

Ondanks wat onze ogen ons vertellen, is het antwoord op deze vraag ja. Alle knaagdieren hebben een complex skeletsysteem. Hoe komen ze dan aan die ongelooflijke lenigheid? In dit artikel heb je het antwoord op deze en meer vragen. We geven je onder andere een compleet overzicht van de botstructuur van muizen. Lees dus snel verder!

Wat is een muis?

Wat in de volksmond een muis genoemd wordt is eigenlijk een groepering van knaagdierzoogdieren die behoren tot het geslacht Mus. De bekendste soort van dit taxon is de huismuis of Mus musculus, omdat hij in de meeste steden en dorpen een commensale relatie met de mens onderhoudt. Sommige vertegenwoordigers van het geslacht Apodemus worden ook als gewone muizen beschouwd.

Deze knaagdieren zijn kleine dieren, want ze worden meestal niet groter dan 20 centimeter van de kop tot het uiteinde van de staart. Hun dieet is omnivoor, hoewel het meestal voor het grootste deel gebaseerd is op zaden en groenten. In stedelijke gebieden verorberen ze echter bijna alles wat eetbaar is (ook kakkerlakken, snoep, brood, en nog veel meer).

Muizen leven gewoonlijk in holen die in de grond gegraven zijn (met verschillende uitgangen). Ze komen er alleen ‘s nachts uit om te eten. Ze gaan meestal niet te ver van hun hol af, want dan moeten ze misschien dekking zoeken voor het geval er een roofdier opduikt. Dit is in het wild heel gewoon: ze zijn de favoriete slachtoffers van veel vogels en zoogdieren.

Maar als ze niet op tijd thuis zijn om zich in veiligheid te brengen na het ontdekken van een bedreiging, kunnen muizen in elk hoekje en gaatje sluipen, hoe klein ook. Hoe doen ze dat? De volgende paragrafen geven het antwoord.

Hebben muizen botten?

Muizen zijn gewervelde dieren. Dat betekent dat ze een ruggengraat hebben en een benige structuur die hun lichaam ondersteunt en vormt. Het skelet van muizen lijkt erg op dat van elk ander knaagdier (Engelse link). Ze hebben een langwerpige schedel, een ruggengraat die bijna helemaal tot aan de staart reikt, en 4 ledematen. Laten we het in delen bekijken:

Schedel. Behalve dat hij de hersenen beschermt, is hij ook de plaats waar de zintuiglijke organen zitten die via de zenuwbanen rechtstreeks met de hersenen in verbinding staan. Hij omvat ook de snelweg van binnenkomst van voedsel door de mond, die het begin is van het spijsverteringsstelsel.
Wervelkolom. Dit is het schild van het ruggenmerg en van hieruit stralen alle perifere zenuwen naar de rest van het lichaam.
Ribben. Deze botten vormen de ribbenkast door zich met het borstbeen te verbinden, zodat ze vitale organen zoals het hart en de longen beschermen. De tussenribspieren zijn betrokken bij de ademhaling, waarbij ze samen met het middenrif de longen opblazen.
Bekken. Dit is de mechanische steun voor de achterpoten van de muis. Het beschermt ook de bekkenorganen, zoals de blaas en de baarmoeder.
Ledematen. Omdat ze samengevoegd zijn met de gewrichten van het bekken en de scapulae, maken de voorpoten en achterpoten (samen met de staart) het de muis mogelijk zich te bewegen.

Hoeveel botten heeft een muis?

Het totale aantal botten dat een muis heeft hangt af van de soort, maar het gemiddelde is 200. De wervelformule van muizen is 7C-13T-4/6L. Met andere woorden, ze hebben 7 nekwervels, 13 borstwervels, 4-6 lendenwervels, en een variabel aantal staartwervels. Het aantal staartwervels hangt namelijk af van hoe lang de staart van het exemplaar is.

Waarom kunnen muizen door onmogelijke kieren kruipen?

Zoals in het begin gezegd, hangt een deel van het succes van de overleving van de muis af van zijn snelheid bij het vinden van een schuilplaats. Als we ons echter voorstellen dat iemand van onze soort door de gaten waar ze binnenkomen naar binnen gaat, is het eerste wat in ons opkomt: “Ik pas er niet in.”

Dus hoe doen knaagdieren dat? Hebben muizen flexibele botten? Niets is minder waar. De voornaamste reden dat ze deze prestatie kunnen leveren is dat hun wervels bij elkaar gehouden worden door ligamenten die flexibeler zijn dan de onze, en ook dat ze verder uit elkaar staan dan die van een mens (in verhouding).

Een jonge muis kan door een opening van 7 millimeter doorsnee, het equivalent van de dikte van een potlood.

Daarom buigt hun ruggengraat veel gemakkelijker dan die van andere dieren, waardoor het lichaam van het knaagdier veel flexibeler is. Bovendien is de onderhuidse ruimte een ander voordeel bij het passeren door nauwe plaatsen, want de huid zit niet aan de spier vast.

Ook hun intelligentie telt mee

Deze gewervelde dieren staan bekend om de grote intelligentie die ze bezitten. Het gaat er niet alleen om een flexibele ruggengraat te hebben, maar ook om te weten waar je wel en niet kunt passen. Muizen weten instinctief dat hun schedel het enige bot in hun lichaam is dat ze niet kunnen buigen.

Het hoofd heeft dus de ideale maat om te bepalen of ze door een gat passen. Om de diameter van een doorgang te meten gebruiken ze vooral hun snorharen, zintuigen die hen helpen een ruimtelijke voorstelling te krijgen van wat zich vlak voor hen bevindt.

Op corticaal niveau hebben de trilharen van de muis een groter gebied van zintuiglijke activering dan de poten en andere delen van de kop.

Van daaruit is de formule eenvoudig: als de schedel past, past de rest van het lichaam ook. Als de kop eenmaal door het gat is, is het slechts een kwestie van tijd voor de muis in staat is zich plat genoeg te pletten om erdoor te passen. Dit is te danken aan de grote flexibiliteit van zijn ruggengraat.

Had je enig idee dat de botten van muizen zo efficiënt waren? Zonder enige twijfel hebben deze dieren een reeks fascinerende ontsnappingsmechanismen ontwikkeld om aan hun roofdieren te ontkomen. Als je geïnteresseerd bent in het onderwerp, moedigen we je aan de anatomie van deze dieren verder te onderzoeken. De anatomie van kleine dieren kan tot grote verrassingen leiden.