Wat is klinische ethologie bij paarden?

Geschreven en geverifieerd door de psychologe Sara González Juárez

Geschreven door Sara González Juárez

Laatste update: 29 september, 2022

De studie van dierlijk gedrag is niet alleen beperkt tot honden en katten. In feite zijn alle dieren die in beperkte omstandigheden leven vatbaar voor het ontwikkelen van psychische stoornissen of gedragsproblemen. Dit is precies het onderwerp van de klinische ethologie van paarden, die kijkt naar gedragsstoornissen waaraan paarden kunnen lijden.

Dit gebied is het verbond tussen ethologie en diergeneeskunde, en is de beste manier om voor de geestelijke gezondheid van paarden te zorgen. Laten we het eens in detail bekijken.

Wat houdt klinische ethologie bij paarden precies in?

Als ethologie de wetenschap is die de verschillende aspecten van het gedrag van dieren bestudeert, maakt het toevoegen van de veterinaire tak het mogelijk om gedrags- en stemmingsproblemen bij paarden (in dit geval) te diagnosticeren en te behandelen. Daartoe wordt ook het normale en gezonde gedrag van het dier bestudeerd.

Bij psychische stoornissen bij een paard is alleen naar de dierenarts of een paardentrainer gaan niet helemaal effectief. Om het probleem op te lossen, is een volledige en globale visie op de psychische behoeften van het paard nodig.

Hoe kun je een gedragsprobleem bij een paard diagnosticeert?

Op basis van de kennis van het normale en gezonde gedrag van het paard, kunnen verschillende afwijkingen worden opgespoord door middel van directe observatie. Dit wordt meestal geconstateerd door de eigenaar, en bevestigd door het onderzoek van de paardenetholoog.

Daarnaast interviewt men de eigenaar, of trainer, van het paard. Het is belangrijk om een goede anamnese te maken, want het is nodig om de frequentie en intensiteit van dit gedrag te kennen, en ook hoe lang het paard dit gedrag al heeft.

Ten slotte is het ook cruciaal om een lichamelijk gezondheidsonderzoek uit te voeren. Dit zal ervoor zorgen dat de waargenomen problemen geen symptoom zijn van een lichamelijke ziekte. Als dat zo is, moet de behandeling gericht zijn op die kwaal en niet op het gedrag van het paard.

Belangrijke gedragsproblemen bij paarden

Net als elk ander dier kunnen paarden gedragsproblemen ontwikkelen. We hebben het hier niet over gewoonten van paarden die mensen irriteren of training bemoeilijken, maar eerder over gewoonten die voortkomen uit psychologisch leed, zoals angst of verveling.

Daarom kan van een ongehoorzaam paard niet gezegd worden dat het gedragsproblemen heeft. Als het bijt als iemand het gaat berijden, dan is dit gewoon het paard dat niet wil dat mensen het berijden. Als het echter bijt als er niets bedreigends in de buurt is, dan is het een gedragsprobleem. Dat gezegd hebbende, laten we eens kijken naar de meestvoorkomende:

• Agressiviteit. Dit gedrag komt meestal voort uit angst. Als ze dagelijks worden blootgesteld aan situaties waarin ze zich in het nauw gedreven of opgesloten voelen, dan zullen ze agressie ontwikkelen als een gewoonteverdedigingspatroon.
• Eetstoornissen. Deze problemen komen meestal voort uit verkeerde voeding door de verzorger. Bijvoorbeeld, een paard dat slechts in zeer beperkte perioden toegang heeft tot voedsel zal eerder geneigd zijn tot angstig eten.
• Stereotypieën. Repetitief gedrag zonder een overlevingsgerelateerd doel, zoals voortdurend schommelen, kauwen op het hout in de stal, of lucht inslikken.
• Pathologische angsten. Deze komen meestal voort uit gebrekkige training of slechte socialisatie. Zo verwerft het paard een angst voor situaties, voorwerpen of mensen die ongevaarlijk zijn, waarop het reageert met vlucht- en/of agressief gedrag.

Therapie gebruikt in de klinische ethologie van paarden

Bij de behandeling van een veulen vergemakkelijkt een vroege opsporing van deze gedragsproblemen de therapie aanzienlijk. Op dat moment wordt vaak gebruik gemaakt van gedragsheroriëntatie door vertrouwdheid met de omgeving en socialisatie. Procedures zoals het ontvangen van medicijnen, het in en uit de trailer stappen, het aanbrengen van bandages, enz.

Veulens hebben, als ze zich ontwikkelen, een grotere mogelijkheid om hun gedrag te corrigeren en zich opnieuw te conditioneren aan de omgeving.

Therapie in de klinische ethologie van paarden is gebaseerd op 4 fundamentele pijlers. Laten we ze eens bekijken:

• Milieuverrijking. Dit is essentieel om verveling en de daarvan afgeleide problemen te voorkomen. Het bestaat uit het veranderen of toevoegen van elementen aan de omgeving.
• Psychotherapie. Technieken voor gedragsmodificatie, zoals gewenning of tegenconditionering.
• Psychofarmaca. Deze worden soms gebruikt als ondersteunende behandeling in zeer ernstige gevallen. Voorbeelden zijn antidepressiva, hormonale behandelingen en anxiolytica.
• Chirurgie. Castratie is de meestvoorkomende. Sommige paarden temperen hun gedrag op deze manier, waardoor hun mens en de therapeut ze veilig kunnen hanteren.

Een paard dat vrij of in fatsoenlijke omstandigheden leeft, ontwikkelt meestal geen gedragsproblemen. Daarom zal een deel van de therapie van het dier bestaan uit het verbeteren van de aspecten van zijn verzorging en leven die lijden veroorzaken.

Het heeft geen zin om een therapie uit te voeren als ze vervolgens enkele uren achter elkaar terugkeren naar een stal. Je moet je altijd richten op hun welzijn.