Het gedrag van valkparkieten

Ben je geïnteresseerd in het ontdekken van het gedrag van valkparkieten? Deze vogels zijn een onuitputtelijke bron van gezelschap en vermaak. Deze soort is echter een gevoelige, gezellige, en psychologisch complexe vogel. Om ermee te kunnen leven, moet je weten hoe je zijn gedrag goed kunt interpreteren. Anders kunnen er verschillende stoornissen optreden.

Elke valkparkiet heeft zijn eigen persoonlijkheid en eigenaardigheden als het gaat om zich te uiten. In dit artikel vind je echter de basissignalen voor elk exemplaar van deze soort, want het zijn de gedragingen die ze allemaal vertonen in hun leven in vrijheid. Mis het dus niet.

Kenmerken van valkparkieten

De valkparkiet (Nymphicus hollandicus) is een papegaaiensoort uit de kaketoefamilie. Het is belangrijk op te merken dat het de enige levende soort van zijn geslacht (Nymphicus) is.

Valkparkieten zijn wijd verspreid over het Australische continent, overwegend in de binnenlanden. Ze verkiezen open gebieden met beschikbaar water of bosrijke gebieden die niet te dicht begroeid zijn. Bovendien trekken valkparkieten van het noorden naar het zuiden van het Australische continent, op zoek naar stabiele weerpatronen gedurende het hele jaar.

Deze vogels hebben een levensverwachting van 15 jaar. Hun geschatte grootte is 10 tot 12 centimeter met de staart meegerekend, en ze wegen ongeveer 3 ons. Op grond van deze cijfers kunnen we zeggen dat het de kleinste soort kaketoe is die er bestaat.

Het lievelingsvoedsel van de valkparkieten zijn zaden, die ze van de grond rapen en met hun kromme snavel gemakkelijk pellen. Ze verorberen ze ook op de takken, samen met ander plantaardig materiaal, want op de grond zijn ze kwetsbaar voor mogelijke aanvallen. De boomtoppen bieden behalve voedsel ook bescherming tegen roofdieren vanuit de lucht.

Het karakter van de valkparkieten

Valkparkieten zijn kuddedieren, die groepen vormen van meer dan 100 exemplaren, soms zelfs wel 1.000. Omdat het prooidieren zijn, zijn ze wantrouwig en gevoelig, met een sterke neiging om eerder te vluchten dan te vechten.

Bovendien zijn het erg luidruchtige dieren. Schreeuwen en gillen horen bij hun dagelijkse omgang, dus het heeft geen zin ze luidkeels uit te schelden als ze bij mensen leven. Waarschijnlijk vinden ze het grappig en gillen ze nog meer.

Ten slotte moet je opmerken dat valkparkieten van nature nieuwsgierig zijn en erg intelligent. Ze inspecteren graag alles wat binnen hun bereik is en zijn steeds op zoek naar nieuwe stimulatie. In feite kunnen ze in gevangenschap geestelijke gezondheidsproblemen ontwikkelen als ze geen omgevingsverrijking krijgen.

Communicatie van valkparkieten

De taal van deze vogels heeft 2 hoofdcomponenten, die verbaal en non-verbaal zijn en bestaan uit verschillende vocalisaties en bewegingen.

Verbale communicatie

• Contactroepen. Vogels roepen elkaar en reageren om zeker te zijn dat iedereen in orde is.
• Schreeuwen. Ze drukken meestal woede uit en dit gaat bovendien gepaard met dreigende gebaren.
• Hoge piepende geluiden. Dit kunnen tekenen zijn van stress, angst, of pijn. Ze dienen als waarschuwing voor de rest van de kudde voor mogelijke gevaren.
• Liedjes en paringsgetjilp. Exclusieve vocalisaties van het pre-copulatie ritueel.
• Kwetteren. Dit zijn zachte vocalisaties die deze vogels uitstoten als ze zich op hun gemak voelen bij een partner. Ze duren lang en wijzen meestal op rust.
• Sissen. Vergelijkbaar met het sissen van een kat, meestal voorafgegaan door een pik. Het is een waarschuwingsteken.

De intensiteit en toon van deze geluiden variëren naar gelang de emotionele lading die de valkparkiet de boodschap wil meegeven. Om ze goed te kunnen interpreteren, moeten ze geïntegreerd worden met de verschillende bewegingen en houdingen van de vogel. We laten je hieronder enkele heel nuttige richtlijnen op dit gebied zien.

Non-verbale communicatie

• Kuchen. Dit is een duidelijke indicator van het niveau van emotionele activering van de valkparkiet. Hoe hoger hij staat, hoe opgewondener de vogel lijkt, maar het is belangrijk de reden te onderscheiden – het kan angst, vreugde, belangstelling, of prikkelbaarheid zijn.
• Veren. Afhankelijk van de andere tekenen kunnen ongeordende veren een teken zijn van ontspanning, ziekte, of een dreigende aanval. Als ze aan het lichaam kleven, ervaren ze meestal angst.
• Vleugels. Ze uitspreiden in de vorm van een hart hoort bij de balts van mannetjes. Ze helemaal openen kan een teken zijn van agressiviteit of territorialiteit.
• Lichaamshouding. De variatie in dit deel varieert van hun kop onder de rand wegstoppen – meestal om te slapen – tot verzorgen, tot springen van vreugde. Als ze ondersteboven aan de tak hangen drukken ze territorialiteit uit.
• Kop. Zijn partner benaderen met de kop omlaag geeft meestal aan dat het exemplaar aandacht en verzorging wil. Rechtop staan daarentegen kan een bedreiging zijn – om groter te lijken – of duiden op verrassing en angst.
• Pupillen. Verwijdde pupillen wijzen op irritatie en een mogelijke aanval.

Het gedrag van valkparkieten

De 3 grote pijlers van het gedrag van valkparkieten zijn socialiteit, intelligentie en communicatie. Ze brengen het grootste deel van de dag door met het zoeken naar voedsel, maar met zulke grote groepen moeten ze effectief coördineren. Daarom wordt vaak hiërarchie toegepast als de hulpbronnen schaars zijn.

Het gedrag van valkparkieten als het op voortplanting aankomt

valkparkieten zijn monogaam en scheppen stabiele relaties met dezelfde partner, ook buiten het broedseizoen. Zo kunnen ze zich de enorme energie besparen die nodig is om elk jaar een broedpartner te vinden. Voordat de paring begint, vertonen beide seksen specifieke rituele gedragingen, zoals de volgende:

• Vrouwtjes stoten lage piepjes uit terwijl ze hun staartveren rechtop houden. Daarmee laten ze zien dat ze klaar zijn voor copulatie.
• Mannetjes vertonen een grotere verscheidenheid aan gedragingen. Hun vocalisaties zijn veel intenser, met meer complexe en liedachtige fluittonen. Ze begeleiden deze geluiden met een dans. Daarbij lopen ze met hun vleugels rechtop en van hun lichaam af en slaan met hun snavel snel op een oppervlak. Ze inspecteren ook de holte waarin ze het nest zullen vestigen.

De verzorging van de jongen en het broedproces worden door beide seksen in gelijke delen uitgevoerd. Als de kuikens eenmaal uitgekomen zijn, brengen ze om beurten voedsel en verlaten ze het nest nooit alleen. In feite heeft het succes van het paar dat de jongen tot volwassenheid brengt rechtstreeks invloed op de stabiliteit van hun relatie (Engelse link).

Het gedrag van valkparkieten bij ziekte

Elk gedrag van valkparkieten dat ongewoon is en plotseling verschijnt, wordt als abnormaal beschouwd. Doorgaans is dit een symptoom van lichamelijke of geestelijke ziekte, die vaak nauw samenhangt met stress en angst, vooral in gevangenschap. De meestvoorkomende tekenen van psychische stress zijn de volgende:

• Stereotypieën. Repeterende bewegingen zonder duidelijke functie.
• Pikken. De vogel plukt zijn eigen veren – of die van een soortgenoot – waardoor kale plekken op het lichaam achterblijven. Het verschilt van het normale uitvallen van veren omdat die in de kopstreek er niet uitvallen omdat hij er niet bij kan.
• Voortdurend krijsen. Dit is niet een gewone roep om aandacht, maar vocalisaties met een hoog volume die niet ophouden. Het kan ook een teken zijn van lichamelijke pijn of ziekte.
• Plotselinge of intensere agressie of angst dan gewoonlijk.

Het houden van deze vogels in gevangenschap is mogelijk met de juiste zorg, want ze zijn ook niet met uitsterven bedreigd. De incidentie van psychologische problemen die met vrijheidsberoving gepaard gaan is echter groot – ook al zijn er onderweg de beste bedoelingen.

Daarom moet, voor je overweegt een valkparkiet te adopteren, ernstig onderzocht worden of zijn of haar leven vol en gelukkig zal zijn.