Wetenschappers vinden soorten die niet ouder lijken te worden

Geschreven en geverifieerd door de bioloog Cesar Paul Gonzalez Gonzalez

Geschreven door Cesar Paul Gonzalez Gonzalez

Laatste update: 11 september, 2023

Veroudering is een onvermijdelijk biologisch proces dat de normale werking van het lichaam onderbreekt. Daardoor ontstaan verschillende aandoeningen, die verergeren met het verstrijken van de tijd. Hoewel dit bij alle levende wezens heel duidelijk is, heeft een recente studie bevestigd dat er sommige soorten zijn die niet ouder lijken te worden.

Deze nieuwe ontdekking bevestigt verschillende theorieën over sommige dieren met een lange levensduur. Hoewel dit niet betekent dat ze hun hele leven jong blijven, verklaart het wel hoe het mogelijk is dat sommige soorten vrij gemakkelijk de 100 jaar overschrijden. Lees verder om meer over dit onderwerp te weten te komen.

Wat is veroudering?

In het algemeen genereren stofwisselingsprocessen een reeks moleculen die giftig zijn voor de cel, waardoor ze geleidelijk aftakelen. Zo stapelt de schade zich na verloop van tijd op en veroorzaakt problemen in de normale werking van het lichaam. Daardoor verliezen de weefsels van het lichaam elasticiteit, verschijnen er rimpels en neemt de weerstand af, wat tekenen van veroudering zijn.

Metabolisme kan opgevat worden als elke biochemische reactie die het mogelijk maakt het leven in stand te houden. Dit betekent dat, wil men veroudering voorkomen, men alle stofwisselingsprocessen in het lichaam moeten stoppen. Dat zou echter onvermijdelijk tot de dood leiden. Dit maakt veroudering onvermijdelijk.

Waarom hebben levende wezens verschillende levensverwachtingen?

Hoewel er bepaalde overeenkomsten zijn, zijn de stofwisselingsprocessen bij elk levend wezen anders. Daardoor verschilt de snelheid waarmee giftige moleculen worden aangemaakt in elke soort, waardoor veroudering op verschillende tijdstippen optreedt.

Maar hoewel de stofwisseling een van de belangrijkste factoren is die verantwoordelijk zijn voor veroudering, zijn ook de omgeving en de kwaliteit van het leven van invloed op dit proces. Dit komt omdat elke factor die het organisme beïnvloedt extra schade aan de cellen veroorzaakt. Dat versnelt  het verouderingsproces.

De levensverwachting van een soort wordt niet alleen gedicteerd door de snelheid van zijn stofwisseling, maar ook door zijn manier van leven en de omringende omgeving. Daarom is de gemiddelde levensverwachting slechts een indicator van de mogelijke leeftijd die het specimen kan bereiken. Het garandeert echter niet dat het leven van het organisme tot op dat punt zal duren.

Soorten met een grote levensverwachting

Hoewel de stofwisseling, de omgeving en de levenswijze van een soort bevorderlijk kunnen zijn voor het vertragen van veroudering, is de realiteit dat ze het verouderen niet tegenhouden.

Daarom is geen enkel dier in staat om eeuwig te leven of onsterfelijkheid te bereiken. Niettemin zijn er wezens die de 100 jaar overschrijden. Dat is ongelooflijk als verschillende soorten soms moeite hebben om 50 jaar te worden (waaronder de mens).

De mens is misschien het beste voorbeeld van hoe ouderdom bestreden kan worden. Hij heeft zijn levensverwachting in minder dan 100 jaar verdubbeld. Rond 1930 leefden de mensen gemiddeld 34 jaar, terwijl dit cijfer in 2019 gestegen is tot 75 jaar.

In tegenstelling tot wat men zou kunnen denken, is dit resultaat veroorzaakt door de medische vooruitgang. Die maakt het mogelijk om de gevolgen van het ouder worden te verhelpen, maar niet te stoppen.

Anderzijds zijn er prachtige soorten die, ondanks het feit dat ze de gevolgen van het ouder worden niet kunnen verhelpen, niet ouder lijken te worden. Een voorbeeld hiervan zijn verschillende soorten schildpadden die regelmatig 60 jaar worden en zelfs 150 jaar oud kunnen worden.

Waarom kunnen schildpadden zo lang leven?

Hoewel schildpadden niet het vermogen hebben om zichzelf te genezen of medicijnen te geven, hebben ze een complex biologisch mechanisme. Dat helpt hen om een grote levensduur te hebben.

Jarenlang opperde men de hypothese dat het stofwisselingsproces van deze reptielen trager zou kunnen zijn dan dat van andere dieren. Daardoor ze in staat zijn veroudering te vertragen. Er was echter geen wetenschappelijke studie die dit feit bevestigde of ontkende.

In 2022 ontdekte een studie (Engelse link) van de Universiteit van Denemarken ontdekte dat verschillende soorten schildpadden weinig tekenen van veroudering vertoonden. Met andere woorden, van de 77 geanalyseerde soorten schildpadden vertoonde ongeveer 75% het vermogen om het verouderingsproces te vertragen. Enkele van de geanalyseerde exemplaren waren:

• Zwartkopschildpad (levensverwachting: 20 jaar)
• Aldabra reuzenschildpad (levensverwachting: 80-120 jaar)
• Galapagosschildpad (levensverwachting: 100-150 jaar)
• Zwarte Galapagosschildpad (levensverwachting: 60 jaar)

Waarom verouderen schildpadden niet zo snel?

Er is nog steeds geen specifieke reden om te verklaren waarom sommige schildpaddensoorten niet lijken te verouderen. Sommige deskundigen meenden echter dat het wel eens te maken zou kunnen hebben met hun onvermogen om hun eigen warmte op te wekken.

Zoals bekend regelen reptielen hun lichaamstemperatuur niet en zijn ze voor warmte geheel afhankelijk van de zon. Dit betekent dat hun stofwisseling minder werkt, wat veroudering zou kunnen vertragen.

Dit werd echter onlangs (2022) ontkracht door een grote groep onderzoekers. De studie (Engelse link) concludeert dat er geen verband is tussen de veroudering van dieren en hun vermogen om hun temperatuur te regelen (ectothermen en endothermen). Daarom is er nog steeds geen kernachtige reden waarom verschillende schildpaddensoorten niet zo snel lijken te verouderen.

Als het geheim achter het vermogen van deze schildpaddensoorten om veroudering te vermijden ontdekt kan worden, zou het gebruikt kunnen worden om de gezondheid van de mens in de toekomst te verbeteren. Natuurlijk is er nog een lange weg te gaan om de nodige antwoorden te vinden. Wie weet of dit een van de eerste aanwijzingen kan zijn voor potentiële, of bijna, onsterfelijkheid.