Hoe planten walvissen zich voort en hoe worden ze geboren?

We kennen walvissen en andere zee walvisachtigen door verschillende waarnemingen, maar dit is maar een klein deel van hun leven. Wat gebeurt er de rest van de tijd onder de diepten van de zee? Hoe planten walvissen zich voort? En hoe worden ze geboren?

Walvissen zijn zeezoogdieren. Als zodanig planten ze zich voort in het water. De vrouwelijke walvis maakt een lange dracht door en baart een kalf, dat ze een heel jaar lang zal verzorgen. Wil je meer weten over de voortplanting bij deze dieren? Lees verder.

Hoe planten walvissen zich voort?

Er  zijn kleine variaties zijn tussen verschillende walvissoorten. Meestal planten walvissen zich voort als mannetjes en vrouwtjes tussen 5 en 7 jaar oud zijn. Dat is het moment dat ze geslachtsrijp zijn. Walvissen worden inwendig bevrucht en de paring kan plaatsvinden in een bepaalde tijd van het jaar, wanneer de vrouwtjes ontvankelijk zijn, of zelfs het hele jaar door.

Het zijn ook polygame zoogdieren, waarvan de voortplanting over meerdere individuen plaatsvindt. Dit verhoogt het succes van de voortplanting en de genetische variabiliteit van de soort, althans op de lange termijn.

Zo is er bij zuidkapers – in tegenstelling tot wat bij andere soorten gebeurt – geen concurrentie bij het zoeken naar een partner en kan het vrouwtje met alle mannetjes van een groep copuleren. De strijd vindt plaats op het niveau van de zaadcellen: de moeder wordt zwanger van het mannetje met de hoogste zaadkwaliteit.

Bestaat er verschil in de paartijd bij walvissoorten?

We vinden ook verschillen tussen walvissoorten tijdens de paartijd. Sommige lijken gewelddadig, want er zijn gevechten tussen mannetjes waarbij ze hun tegenstander met hun vinnen of hun kop slaan. Andere zijn meer ontspannen en bestaan uit zingen, roepen en wrijven van vrouwtjes.

Mannelijke bultrugwalvissen (Megaptera novaeangliae) zijn een goed voorbeeld van baltsgedrag door voortdurende en wisselende liederen tijdens het broedseizoen. De geluidsgolven kunnen vrij ver reizen en dienen om hun plaats aan vrouwtjes aan te geven. Dit vermogen wordt niet alleen gebruikt voor de paring, maar ook als een uitstekende communicatiemethode.

Walvissen planten zich op een nogal ongewone manier voort, want bij veel gelegenheden doen er drie walvissen mee. Meer dan eens is het gelukt dit gedrag bij individuele grijze walvissen vast te leggen.

Er zijn verschillende theorieën die deze interactie proberen te verklaren. Sommige ondersteunen dat het derde mannetje de functie van samenwerking zou hebben om de paring te verzekeren, niet bij de daad betrokken raakt, terwijl andere theorieën copulatie met meerdere mannetjes zonder onderlinge agressie ondersteunen.

Hoe paren walvissen?

Het proces is betrekkelijk eenvoudig, want het mannetje draait zich om en komt onder het vrouwtje om haar met zijn buik aan te raken. Op dat moment komt zijn voortplantingsapparaat uit zijn omhulsel en dringt de partner binnen om haar te insemineren. Dit gebeurt terwijl beiden langzaam zwemmen of als ze bijna statisch op één plaats staan.

Hoewel het eenvoudig klinkt, kan de copulatie van walvissen verscheidene uren duren. Dit gebeurt meestal als sommige vrouwtjes weigeren te paren en met hun buik omhoog aan de oppervlakte zwemmen om copulatie te vermijden. De mannetjes worstelen lang om ze om te draaien, waardoor dit proces vertraging oploopt.

Dracht en borstvoeding bij walvissen

De draagtijd varieert van 10 tot 16 maanden, afhankelijk van de walvissoort. Het is een lange dracht en vindt plaats in het water. De walvissen kiezen tijdens deze migraties de warmste wateren uit om te bevallen. Meestal wordt er maar één kalf tegelijk geboren.

De moeder helpt het kalf om na de geboorte boven water te komen om te ademen en het kalf blijft het eerste levensjaar bij de moeder. De grootte van een kalf hangt af van de soort en de grootte van de moeder, maar als algemene regel geldt dat kalveren meestal ongeveer 6% van het lichaamsgewicht van het volwassen vrouwtje wegen.

Tijdens het eerste jaar kunnen kalveren niet zo lang onder water blijven als volwassenen, dus hebben ze voortdurend hulp van hun moeder nodig. Het zogen gebeurt onder het oppervlak, kalveren kunnen niet tegelijk ademen en voeden, dus gezien de moeite die ze doen om te eten, zijn de zoogperioden meestal kort.

Moedermelk bevat voldoende vet – ongeveer 45-60% – om het kalf te laten groeien, zelfs als het zogen kort duurt.

Walviskalfjes roepen hun moeders

De relatie van de kalveren met hun moeders is een heel hechte. In een aquatisch milieu en met mogelijke roofdieren is het belangrijk deze band in stand te houden.

De walviskalfjes leven het eerste levensjaar aan de zijde van hun moeder, zwemmen de hele tijd dicht bij haar en communiceren door onopvallende kreetjes en wrijven. Deze kleine kreetjes stellen de moeder in staat haar kalf in de gaten te houden, terwijl ze onopgemerkt blijft voor roofdieren zoals orka’s of andere mannetjes die met het vrouwtje willen paren.

Helaas denkt men dat geluidsoverlast op zee de communicatie tussen de walvissen kan verstoren.

Samengevat hebben walvissen een lange levenscyclus en de voortplanting vindt plaats als de vrouwtjes op ongeveer 7-jarige leeftijd geslachtsrijp zijn en verschillende keren paren, met een of meer mannetjes. Na een lange dracht baren ze een enkel kalf, dat het eerste jaar van zijn leven bij hen blijft.